"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/441 E., 2022/414 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/188 E., 2021/312 K.
Taraflar arasındaki rücuen tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur.San. Tic. Ltd. Şti. vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve katılma yolu ile davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 2005-2009 yılları arasında davalı şirketler bünyesinde çalışırken emeklilik nedeniyle iş akitleri sona eren dava dışı işçiler Zeki Aksoy, Fatma Yamak, Mehmet Dural, Songül Dullak, Ali Arslan, Birgül Kaya, Gülşen Bayrak, Sevim Şahin, Resul ... ve Erdal Çakmak'a toplam 203.340,95 TL kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, söz konusu ödemelerin 6552 sayılı Yasa uyarınca yapılmış olduğunu, ödenen miktarlardan davalı şirketlerin sorumlu olduklarını, davalılardan ödenen tutarların iadesi talep edilmiş ise de herhangi bir ödeme yapılmadığını ileri sürerek 203.340,95 TL'nin ödeme tarihlerinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte son alt işveren ... Sur Şirketinden tamamının tahsili ile diğer alt işverenlerin işçileri çalıştırdıkları süre ile sınırlı sorumlu tutulmalarına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sos. Hiz. Tur. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; 6552 ve 4857 sayılı Kanunlar gereği kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından ödeneceğinin hüküm altına alındığını, dolayısıyla kıdem tazminatı ödemelerinin asıl işverenler tarafından yapılması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı yüklenicilerin kendi dönemleri ile sınırlı olarak hesaplanan kıdem tazminatının tamamından sorumlu olması gerektiği, son yüklenicininde kendi dönemi ile sınırlı olarak sorumlu olması gerektiği gerekçesiyle davalıların sorumluluklarını belirleyen bilirkişi raporu doğrultusunda davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın kısmen diğer davalılar yönünden ise tam kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili, mahkemece verilen kararda davacı kurum aleyhine ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Madenciklik Sos. Hizm. Tur. San. Tİc. Ltd. Şti. yönünden 21.414,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, faiz yönünden ise faizin başlangıcı yönünden ödeme tarihinin esas alınmamasının da hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, mahkemece davacı lehine taktir olunan vekalet ücretinin davalılardan ayrı ayrı alınarak davacıya verilmesine hükmetmiş ise de kabulüne karar verilen miktar üzerinden davalılardan sorumlulukları oranında vekalet ücretinin alınmasına hükmedilmesi gerektiğini, bilirkişi raporundaki kıdem tazminatı açısından kendi döneminden tam sorumluluk yönünde yapılan tespitleri kabul etmediklerini, alt işveren bile olsa dava dışı işçiye ödenen alacak kalemlerinden her alt işverenin kendi döneminin yarısından sorumlu olacağını, kıdem tazminatı ödemelerinin asıl işverenler tarafından yapılması gerektiği hususu da dikkate alındığında müvekkil şirkete bu yönden husumet yöneltilemeyeceğini, ayrıca harç hesabı yapılırken davalının tüm harçtan sorumlu tutulmasının hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalıların dava tarihinden önce temerrüde düşürüldüklerinin ispatlanamadığı, davalılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğu, Yargıtay'ın değişen içtihatları karşısında rücuya ilişkin aksi yönde bir sözleşme hükmünün bulunmamasına göre dava tarihinden itibaren faiz başlatılmasında (Yargıtay 6. HD 2021/556 E, 2021/550 K), davalıların kendi dönemlerinin tamamından sorumlu tutulmasında (Yargıtay 6. HD 2021/876 E, 2021/1507 K) ve davalılar aleyhine ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. hakkında davanın kısmen kabulüne karar verilmesinde hukuka aykırılık görülmediği zira dava dilekçesinde bu davalıdan tazminatın tamamının talep edildiği, ne var ki bu davalı yönünden vekalet ücretinin AAÜT'nin 13/3 hükmü gereğince davacı lehine hükmedilen vekalet ücretini geçmeyecek şekilde verilmesi gerekirken, reddedilen kısım üzerinden nisbi vekalet ücreti hesaplanması doğru görülmediği gerekçesiyle davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davacı aleyhine hükmedilen vekalet ücreti düzeltilmek suretiyle yeniden esas hakkında karar verilmesine, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; faiz başlangıç tarihi yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekili katılma yoluyla temyiz dilekçesinde özetle, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve red vekalet ücreti yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, rücuen tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 nci maddeleri
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalı ...Sur Yapı Kimyasalları İnş. Nak. Mad. Sosyal Hiz. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.