"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/369 E., 2022/743 K.
HÜKÜM/KARAR : Asıl Davada Karar verilmesine Yer olmadığına, Birleşen Davanın Kısmen Kabulüne
1- Taraflar arasındaki uyuşmazlık arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl dava tapu iptali tescil, tazminat ve alacak ; birleşen dava ise cezai şart, tazminat ve alacak istemlerine ilişkin olup, Mahkemece verilen 15/04/2015 tarihli ilk kararda asıl dava yönünden davanın kısmen kabulü ile bağımsız bölümdeki davalılar ... ve ... hissesinin iptali ile davacı adına tesciline, 31.060 TL mahrum kalınan kira bedelinin davalı ... ve Beyhan'dan faizi ile tahsiline, 15.350 TL sözleşme dışı imalat bedelinin davalılar ..., ... ve ...'dan faizi ile tahsiline, 200.000 TL tutarlı teminat alacağının faizi ile davalı ...'dan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, birleşen dava yönünden ise kanıtlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
2- Mahkemenin ilk kararına karşı, asıl davalı ... vekili ve katılma yoluyla davacı vekili ile asıl davada davalı/birleşen davada davacı ... vekili tarafından temyiz kanun yoluna başvurulması üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin 03/11/2016 tarihli, 2015/6584 E. ve 2016/4854 K. sayılı ilamında; asıl davalılar ... ve ...'ın sair temyiz itirazlarının reddi ile mahkemece yükleniciye isabet eden dava konusu bağımsız bölümün getirebileceği kira geliri olan 31.000,06 TL hüküm altına alınmış ise de, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince taşınmazın davacı yüklenici zilyetliğine bırakıldığı ve bağımsız bölümün eylemli olarak davacı tasarrufunda olduğu, arsa sahiplerince bağımsız bölüme müdahalede bulunulduğundan kiraya verilemediği kanıtlanamadığından yüklenicinin kira bedeli isteminin reddi gerektiği, öte yandan davalı ...'a 11.02.2008 tarihinde gönderilen 200.000,00 TL tutarlı havalenin teminat olarak gönderildiği kabul edilerek bu bedelin faizi ile birlikte Beyhan'dan tahsiline hükmedilmiş ise de, davacı yüklenicinin bu bedelin teminat olarak verildiği iddiasına karşılık, davalı ...'ın ise bu bedelin azalan arsa hissesinin karşılığı olarak, bir anlamda kendisini sözleşmeyi imzalamaya ikna etmek amacıyla verildiğini savunduğu, havale dekontunda gönderilen paranın teminat olarak verildiğine dair kayıt bulunmadığı, davalı ...'ın de bu ödemenin teminat olarak yapıldığına dair herhangi bir yazılı beyanın bulunmadığı, davacı yüklenicinin ödemenin teminat olarak yapıldığını kanıtlayamamadığı, ancak dava dilekçesinde yemin deliline dayandığından davacıya yemin teklif etme hakkının bulunduğu hatırlatılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği, hükme esas bilirkişi raporunda, arsa sahiplerine ait bağımsız bölümde yapılan fazla ve farklı imalatların yükleniciye ait bağımsız bölümlerde de yapılıp yapılmadığının belirlenmediği, mahkemece, keşif ve inceleme yapılarak, bilirkişi kurulundan davalı arsa sahiplerine ait bağımsız bölümdeki fazla ve farklı imalatların, yükleniciye ait bağımsız bölümlerde de yapılıp yapılmadığı hususunda ek rapor alınması, yapılmış olduğunun tespiti durumunda, bu imalatların bedelinin ve her durumda ortak alanlardaki fazla ve farklı imalatların bedelinin talep edilemeyeceği gözetilerek sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği, asıl davacı, bağımsız bölüme ilişkin el atmanın önlenmesi ve dairenin boş olarak teslimi yönünden istemde bulunmuş ise de; mahkemece bu istem yönünden olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesinin doğru görülmediği, birleşen davada ise işin teslimi gereken tarihin 27.09.2009 olduğu, iskan ruhsatının 24.11.2009 tarihinde alındığı, kat mülkiyeti tapularının 02.12.2009 tarihinde çıkarıldığı, bu durumda davacı ...'ın 27.09.2009 tarihi ile iskan ruhsatının alındığı 24.11.2009 tarihi arasındaki dönem için aylık 3.500,00 TL'den payı oranında cezai şart bedeli ve yine 27.09.2009 tarihi ile yüklenici tarafından daha önceki bir tarihte dairenin fiilen teslim edildiği kanıtlanamadığı takdirde 02.12.2009 tarihi arasındaki dönem için aylık 2.500,00 TL'den payı oranında kira bedeli isteyebileceğinin kabulü gerekirken bu husus göz ardı edilerek, istemlerin reddine karar verilmesinin doğru olmadığı, bunun yanında 15 aylık inşaat süresi için ödenmesi kararlaştırılan toplam 30.000,00 TL tutarlı kira bedeli ile ilgili olarak, arsa sahiplerinden ...'e yapılan ödemenin yükleniciyi borçtan kurtardığı sonucuna varılmış ise de; adı geçen arsa sahibinin diğerlerinin temsilcisi olmadığı, sözleşmenin "bağlayıcılık" başlıklı maddesinde tarafların sözleşmeden kaynaklanan hakları münferiden talep ve dava hakları bulunduğunun kabul edildiği, ... Sarı'ya yapılan ödeme kötü ödeme niteliğinde olup kötü ödemede bulunan sonucuna katlanmak zorunda olduğundan, davacı ...'ın söz konusu kira bedeli yönünden payı oranında talepte bulanabileceğinin kabulü gerektiği, sözleşmede yüklenicinin daire başına arsa sahiplerine 1.000 USD taşınma bedeli ödeyeceği kararlaştırıldığı, davalı yüklenicinin bu hüküm gereğince, davacı ...'a payı oranında taşınma bedeli ödemesi gerektiği, mahkemece, davacı ...'ın buna ilişkin iddiasını kanıtlayamadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiş ise de; ispat yükü davalı yükleniciye ait olup, yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan bu bedeli davacıya ödediğini kanıtlayamadığı ancak cevap dilekçesinde yemin deliline dayandığından, davalı yükleniciye bu ödeme ile ilgili olarak davacıya yemin teklif etme hakkının bulunduğu hatırlatılarak sonuca göre karar verilmesi gerektiği, bozma nedenine göre asıl davada davacı yüklenici vekilinin faize ve vekalet ücretine yönelik diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmediği gerekçesiyle hükmün temyiz eden taraflar yararına bozulmasına karar verilmiştir.
3- Bozma ilamına karşı asıl davacı yüklenici vekili, asıl davalı ... ile asıl davalı/birleşen davacı ... vekili karar düzeltme isteminde bulunmuşsa da Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin 19/10/2017 tarihli, 2017/329 E. ve 2017/2759 K. sayılı ilamında; Yargıtay ilamında belirtilen gerektirici sebeplere ve özellikle birleşen davacı ...'ın dava konusu bağımsız bölümde diğer hissedarların payı üzerinde intifa hakkının bulunduğundan, gecikme (kira) tazminatının tamamını talep edebileceğine ve bozma ilamında bu talebini payı oranında isteyebileceğinin sehven yazılmış olmasına göre karar düzeltme istemlerinin reddine karar verilmiştir.
4- Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda verilen 04/03/2020 tarihli ikinci kararda; keşfen inceleme yapılıp bilirkişi kurulundan rapor ve ek rapor alındığı, havalenin teminat olarak davalıya gönderildiği hususunu yazılı belge ile kanıtlayamayan davacının teklif ettiği yemin davalılar tarafından eda edildiğinden davacının 200.000,00 TL tutarlı havalenin tahsili talebinin yerinde olmadığı, yüklenicinin sözleşmeyle yapımını yüklendiği işin dışında sadece iş sahibinin yararına fazla iş yaptığının eş deyişle davalı arsa sahiplerine ait bağımsız bölümlerdeki farklı ve fazla imalatların yükleniciye ait bağımsız bölümlerde yapılmadığının kanıtlanamadığı gözetilerek reddi gerektiği gerekçesiyle, asıl dava yönünden verilen ilk karar tapu iptali ve tescil bakımından kesinleşmekle bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına, dava konusu bağımsız bölüme ilişkin el atmanın önlenmesine ve dairenin boş olarak davacıya teslimine, fazlaya dair istemlerin reddine, birleşen dava yönünden davanın kısmen kabulü ile 3.325,00 TL ceza-i şart, 5.416,00 TL kira alacağı, 915,00 TL taşıma bedeli, 30.000,00 TL kira alacağı olmak üzere toplam 39.656,00 TL'nin faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya dair istemlerin reddine karar verilmiştir.
5- Mahkemenin ikinci kararına karşı, asıl davada davacı/birleşen davada davalı vekili ile, asıl davalı ... ve asıl davalı/birleşen davacı ... vekilleri tarafından temyiz kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemizin 16/11/2021 tarihli, 2021/1083 E. ve 2021/1513 K. sayılı ilamında; asıl davalı ... ve asıl davalı/birleşen davacı ...’ın tüm, asıl davacı/birleşen davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile 03.11.2016 tarihli bozma ilamında; sözleşme süresince ödenmesi kararlaştırılan ve tamamının arsa sahiplerinden ...’e ödenmiş olduğu anlaşılan 30.000,00 TL kira bedeli bakımından birleşen davada davacı ...’nın payı oranında talepte bulunabileceği belirtilmiş olup, mahkemece bozma ilamına uyulmasına rağmen, oluşan usuli kazanılmış hakkın ihlâli suretiyle, sözleşme süresi için kararlaştırılmış kira bedeli alacağının tamamına hükmedilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle hükmün birleşen davada davalı yararına bozulmasına karar verilmiştir.
6- Bozma ilamına karşı asıl davada davacı/birleşen davada davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuşsa da Dairemizin 07/04/2022 tarihli, 2022/491 E. ve 2022/1990 K. sayılı ilamı ile karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.
7- Mahkemece ikinci bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda verilen 14/09/2022 tarihli üçüncü kararda, asıl davaya ilişkin verilen karar kesinleşmiş olduğundan yeniden karar verilmesine yer olmadığına, birleşen davada sözleşme gereği işin teslimi gereken tarihin 27.09.2009 tarihi olduğu, iskan ruhsatının 24.11.2009 tarihinde alındığı, kat mülkiyeti tapularının ise 02.12.2009 tarihinde çıkartıldığı, davacı ...'ın 27.09.2009 tarihi ile iskan ruhsatının alındığı 24.11.2009 tarihi arasındaki 1 ay 27 gün için aylık 3.500 TL'den hesaplanan 6.650 TL cezai şarttan 1/2 payı oranında 3.325,00 TL talep edebileceği, yine 27.09.2009 tarihi ile yüklenici tarafından daha önceki bir tarihte dairenin fiilen teslim edildiği kanıtlanamadığından 02.12.2009 tarihleri arasındaki 2 ay 5 gün için aylık 2.500 TL'den hesaplanan 5.416 TL kira alacağı ve 15 aylık inşaat süresi için ödenmesi kararlaştırılan toplam 30.000 TL kira bedelinden 1/2 pay oranında 15.000 TL talep edebileceği, ... Sarı'ya yapılan 30.000 kira ödemesinin kötü ödeme niteliğinde olup davacıyı etkilemeyeceği, sözleşmede yüklenicinin daire başına arsa sahiplerine 1.000 USD taşıma bedeli ödeyeceğinin kararlaştırıldığı, bu hüküm gereğince davacı ...'a 1/2 payı oranında 1.000 USD = 1.830 TL x 1/2 = 915,00 TL taşınma bedeli ödenmesi gereken davalının ispat yükünü yerine getiremediği, bu hususta kendisine hatırlatılan yemin delilini de kullanmadığı gerekçesiyle birleşen davanın kısmen kabulü ile 3.325,00 TL cezai şart, 5.416,00 TL kira alacağı, 915,00 TL taşıma bedeli, 15.000,00 TL kira alacağı olmak üzere toplam 24.656,00 TL'nin davalıdan faizi ile tahsiline, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiştir.
8- Mahkemenin üçüncü kararına karşı asıl davada davalı ... ile asıl davada davalı/birleşen davada davacı ... vekilince süresinde temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Kamu düzenine aykırılık halleri ile uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olduğu, kararın dayandığı gerektirici sebepler ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı, yine bozma ilamlarına uygun ve içerik itibariyle yeterli bulunan bilirkişi raporuna göre ve bozma ilamları ile oluşan usuli kazanılmış haklar gözetilerek hüküm kurulduğu anlaşılmakla, asıl davada davalı ... ile asıl davada davalı/birleşen davada davacı ... vekilinin temyiz sebepleri yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, asıl davada davalı ... ile asıl davada davalı/birleşen davada davacı ... vekilinin temyiz sebeplerinin reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, asıl dava yönünden peşin alınan harcın istek halinde ilgilisine iadesine,
aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden ...'tan alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/05/2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.