"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/75 E., 2023/414 K.
KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çayeli Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/301 E., 2022/204 K. Birleşen Dava 2019/66 E., 2020/68 K.
1-İlk Derece Mahkemesince; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan asıl ve birleşen davada Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararından sonra yapılan yargılama sonucu; asıl dava bakımından; dosyaya mübrez 5815 yevmiye numaralı 18.08.1994 tarihli resmi mukavele gereği çekişmeli taşınmaz üzerine inşa edilen binanın arka tarafı batı yönüne bakan 1 adet dairenin dava dışı ...'na, 5. katta 4 dairenin ve imar 8 kat olursa 6. kattan deniz tarafına bakan batı istikametinde 1 adet dairenin ...'nun davacı varislerine temlik edileceğinin davalı şirketçe taahhüt edildiği, dava tarihi itibariyle söz konusu taahhüdün yerine getirilmediği, taleplerin mukavele ile uyuştuğunun dosyaya mübrez ve denetime elverişli olduğu değerlendirilen raporlardan anlaşıldığı gerekçesiyle asıl davanın tapu iptal tescil talebi yönünden kabulüne, Rize ili, Çayeli ilçesi,.......... Taşhane Mah. 50 Ada 26 Parsel 5. kat 22, 23, 24, 25 ve 6. Kat 29 numaralı bağımsız bölümlerin davalı yüklenici şirket adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına eşit oranda tapuya kayıt ve tesciline, asıl davada mezkur taşınmazlarda hacizlerin kaldırılmasına yönelik talebin husumet dava şartı yokluğundan usulden reddine, birleşen dava bakımından ise arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tapuya şerh edilmemesi ve dinlenen tanıkların birleşen dava davalılarının iyi niyetli olmadığına dair bir beyanda bulunmaması, bu kapsamda birleşen davada davalıların 4721 Sayılı Kanun'un 1023. maddesinde öngörülen korumadan yararlanacağı gerekçesiyle haciz ve sair sınırlandırmaların kaldırılmasına yönelik davacılar talebinin reddine, tapu iptal tescil talebinin ise çekişmeli bağımsız bölümlerin asıl davada davalı olan şirket adına kayıtlı olmaları hasebiyle husumet dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
2- İlk Derece Mahkemesi kararına karşı asıl ve birleşen dava davacılar vekili, asıl davada davalı ... İş İnşaat Ticaret Ltd. Şti. tasfiye memuru, birleşen davada davalılar SGK vekili ve Çayeli Vergi Dairesi vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nin 13.02.2023 tarihli, 2023-75 Esas ve 2023-414 Karar sayılı ilamı ile taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
3- Bu karara karşı süresinde asıl ve birleşen dava davacılar vekili, asıl davada davalı ... İş İnşaat Ticaret Ltd. Şti. tasfiye memuru, birleşen davada davalılar SGK vekili ve Çayeli Vergi Dairesi vekilince temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
7.1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre asıl dava bakımından temyiz talebinde bulunan tarafların tüm, birleşen dava bakımından ise temyiz talebinde bulunan taraflardan, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin dışında kalan diğer temyiz sebepleri yerinde görülmemiş, reddine karar verilmiştir.
7.2. Birleşen davanın konusu, tapu iptali ve tescil ve arsa sahipleri ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davacı arsa sahiplerine düşen bağımsız bölümlerin yüklenici Tetik İş İnşaat Ticaret Ltd. Şti. adına olan tapu kayıtlarının iptali ile bu bağımsız bölümler üzerindeki haciz şerlerinin kaldırılmasına ilişkindir. Asıl ve birleşen dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, dava konusu bağımsız bölümlerin, davacı arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca arsa sahiplerine bırakılan bağımsız bölümler oldukları anlaşılmaktadır. Bununla birlikte bu bağımsız bölümlerin kat irtifakının kayden yüklenici adına tescil edildiği ve borçlu yüklenici adına kayıtlı olmaları nedeniyle üzerlerine davalı haciz sahiplerinin talebi ile yüklenicinin borcundan dolayı icrai haciz ve kamu haczi şerhleri konulmuş olduğu sabittir.
Haciz şerhleri, alacaklı 3. kişinin talebi ile icra dairesince konulmak zorunda olunan şerhler olup, haczin şahsi hak bahşetmesi sebebiyle, haciz şerhi sahibi alacaklılarına TMK’nın 1023. maddesi kapsamındaki mülkiyet hakkı ve sınırlı ayni hak (ipotek) şerhleri gibi tapuya güven ilkesi ve iyiniyet karinesi kapsamında koruma sağlamaz. Haciz şerhi sahibi alacaklıların haklarının korunması için taşınmazın haciz tarihinde gerçekten borçluya ait olması gerekir.
Somut olayda her ne kadar haciz tarihlerinde kayden borçlu yüklenici adına kayıtlı bulunan dava konusu taşınmazlar üzerine haciz şerhleri konulmuş ise de, yukarıda belirtildiği üzere asıl ve birleşen dosya kapsamına göre bu bağımsız bölümler arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında davacı arsa sahiplerine ait olduğundan, haciz sahipleri TMK’nın 1023. maddesinin sağladığı tapuya güven ve iyiniyet karinesinden faydalanamayacaklardır. Dolayısıyla birleşen davanın da haciz şerhlerinin terkini talebi yönünden kabulüne karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (7.1) bendinde açıklanan nedenlerle asıl dava bakımından temyiz talebinde bulunan tarafların tüm, birleşen dava bakımından ise temyiz talebinde bulunan taraflardan, davacılar vekilinin (7.2.) bendi dışında kalan diğer temyiz sebeplerinin reddi ile asıl davanın ONANMASINA,
(7.2.) bendinde açıklanan nedenlerle, birleşen davada davacılar vekilinin temyiz nedenlerinin kabulü ile birleşen davada verilen kararın BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden alınmasına, davalı SGK ve Çayeli Vergi Dairesi harçtan muaf olduğundan yeniden harç alınmasına yer olmadığına, Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 23.12.2024 tarihinde kesin olarak oy birliği ile karar verildi.