"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1471 E., 2024/581 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Erzincan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/30 E., 2023/509 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ile Erzincan 1. Noterliğinin 19.09.2017 tarih ve 10679 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davacı yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan edimini sözleşmeye uygun olarak yerine getirmesine rağmen, davalı arsa malikinin tapu devri yükümlülüğünü yerine getirmediğinden bahisle Erzincan ili ......... İlçesi Cumhuriyet Mahallesi ......Civarı Mevkii 1209 ada 13 parsel de kayıtlı olan 1, 3, 4, 5 ve 6 numaralı bağımsız bölümlerin davacı şirket adına tesciline, uğradığı 38.750,00 TL maddi ve 40.750,00 TL manevi zararların yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının sözleşmeden doğan edimlerini gereği gibi ifa etmediğinden tapu devrini yapmadığını, davacının uğradığını iddia ettiği zararlara ilişkin kusurunun bulunmadığını, tapu devir ve tecilinin yapılması hususunda usulüne uygun olarak bilgilendirilmediğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulü ile Erzincan ili, ...... ilçesi,....... Mahallesi ........ civarı mevkii 1209 ada 13 parselde kayıtlı olan zemin kat 1, birinci kat 3, birinci kat 4, ikinci kat 5 ve ikinci kat 6 nolu bağımsız bölümlerin davalı adına olan tapu kaydının iptaline, davacı adına tesciline, maddi ve manevi tazminat talebinin ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davalı vekili temyiz dilekçesinde:
a.Davacı tarafından gönderilen ihtarname tebliğ edilmediği için dava açılmadan önce davalının temerrüte düşürülmediğini, davalının davanın açılmasına sebebiyet vermediğini, bu sebeple davalı aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini,
b.Davacı tarafından sunulan ihtarname içeriğinde de kat irtifakı kurulması yönünde bir talebin bulunmadığını, yalnız arsa payı devrinin talep edildiğini, davacının sözleşmenin ön koşulunu yerine getirmediğini,
c.Davada, kat irtifakının kurulması yönünde davacı tarafa yetki verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacının dava dilekçesinde nama ifaya izin talebinin bulunmadığını beyan etmektedir.
2. Davacı vekili katılma yoluyla temyiz dilekçesinde:
a.Dava dosyasına sunulan sözleşmeler, banka kredi sözleşmeleri ve tanık beyanlarıyla davacının uğradığı zararın açık ve kesin olarak ortaya konulduğunu, davacının ticari itibarının davalının edimini yerine getirmemesi sebebiyle zedelendiğini, tüm bunlara rağmen maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu,
b. Davacının edimini sözleşmeye uygun olarak tamamladığını, 25.10.2018 tarihinde ihtarname ile bu durumu davalıya tebliğ ederek, sözleşme gereği taşınmaz üzerinde bulunan davalıya ait olacak Doğu Kuzey Batı Cepheli Zemin Katta bulunan 2 numaralı bağımsız bölüm dışındaki beş adet bağımsız bölüme ait arsa paylarının davacı şirkete tescilini talep edilerek, usulüne uygun olarak temerrüte düşürüldüğünü, davalının ihtarnameye cevap vermediği gibi tapu devri de yapmadığını,
c.Davalının sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirmekten kaçındığı sabit olduğundan, mahkeme tarafından davacıya kat irtifakının kurulması için yetki verilmesi ve yetkiye istinaden kat irtifakının kurulmasının usul ve yasaya uygun olduğunu beyan etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil, sözleşme şartlarına uyulmadığı iddiasıyla oluşan zarar kapsamında maddi ve ticari itibarın zarara uğratıldığı iddiasından bahisle de manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hakim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm temyiz itirazları, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden; dava tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği davacı yüklenicinin eseri teslim borcu henüz doğmadığından, sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı da gözetilerek, davalının tapu devir yükümlülüğü de bulunmamaktadır. Bu kapsamda dava açılmasına sebebiyet vermeyen davalı aleyhine vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi gerekirken, yargılama giderinin ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, HMK'nın 370/2 ve 370/4 hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı tarafın tüm, davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. Davalı tarafın temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının 4,5,6 ve 7 numaralı bentlerinin hükümden çıkarılmasına, 4. bent olarak “4-) İstinaf kaldırma kararı öncesi ve sonrası yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,", 5. bent olarak "5-) Alınması gereken 63.801,54 TL karar ve ilam harcının, davacı tarafından başlangıçta yatırılan 375,71 TL peşin harç, 15.951,00 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 16.326,71 TL harcın mahsubu ile bakiye 47.474,83 TL eksik harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,”, 6. bent olarak "6-) Davacı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına", ibarelerinin yazılmasına, 8 ve 9 numaralı bentlerin yerine "7-)" ve "8-)" numaralarının yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.