"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic. Mah. Sıf.)
SAYISI : 2023/369 E., 2024/36 K.
Avukat ...
DAVA TARİHİ : 24.01.2013
HÜKÜM/KARAR : Ret
KARAR
1-Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde bedelin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemenin ilk kararında, "taraflar arasındaki protokoller uyarınca, yapılan binaların %15’inin 2.25 villaya tekabül ettiği, ancak 3. kişilere devredilmesi nedeniyle bedeli olan 2.250.000 TL’nin davacıya ödenmesi gerektiği, yine protokollere göre davacının davalıya ödemesi gereken 207.745,49 TL'nin ödenmemesi nedeniyle bu bedelin mahsubu gerektiği" gerekçesi ile tapu iptal ve tescil talebinin reddine, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talebinin kabulüne karar verilmiştir.
2- Kararın Yargıtay (kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin 25.06.2018 tarihli, 2015/10047 Esas, 2018/3727 Karar sayılı ilamı ile onanması üzerine davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
3-Davalı vekilinin karar düzeltme istemi üzerine Yargıtay (kapatılan) 15. Hukuk Dairesinin 01.07.2019 tarihli, 2018/5021 Esas, 2019/3068 Karar sayılı ilamı ile, "Mahkemece dava kısmen kabul edilmiş ise de, taraflar arasında imzalanan 28.06.2006 tarihli iki ayrı sözleşme bulunmakta olup, sözleşme tapu devrini de içerdiğinden ve resmi şekilde yapılmadığından geçersizdir. Davacının sözleşmedeki edimini yerine getirmediği dosya kapsamıyla anlaşıldığından bu sözleşmelerin geçerlik kazandığından söz edilemez. Geçersiz sözleşmelerde taraflar verdiklerini geri isteyebilir. Ne var ki, davacı geçersiz sözleşmeler uyarınca herhangi bir edimi yerine getirdiğini ya da bedel ödediğini kanıtlayamadığından davanın reddi gerekirken kabulü doğru olmamış, kararın bu sebeple bozulması gerekirken zuhulen onandığı bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından davalı vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına bozulması uygun bulunmuştur" gerekçesiyle onama kararı kaldırılarak hükmün davalı yararına bozulmasına karar verilmiştir.
4-Mahkemece, önceki kararda direnilmesine karar verilmiştir. Direnme kararına karşı davalı vekilince temyiz yoluna başvurulması üzerine, Hukuk Genel Kurulu'nca "taraflar arasında imzalanan ve davanın dayanağı olan 28.06.2006 tarihli kat karşılığı sözleşme ile satış vaadi sözleşmesinin, taşınmaz satış sözleşmesi ile eser sözleşmesinden oluşan karma bir sözleşme türü olduğu ve tapu devrini içerdiği görülmekle geçerlilik koşuluna uygun olarak resmî biçimde yapılması zorunludur. Ne var ki, anılan iki ayrı sözleşmenin adi yazılı şekilde düzenlendiği ve emredici kural gereğince resmî şekle uyulmadan yapıldığından geçersiz olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte emredici kuralın istisnası olarak edimlerin karşılıklı biçimde tümüyle veya önemli oranda yerine getirildiğinden de söz edilemeyecektir. Şöyle ki davacı geçersiz sözleşmelerde kararlaştırılan herhangi bir edimini yerine getirdiğini ya da bedel ödediğini ispatlayamamıştır. Sonuç olarak ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eldeki davada hangi durumların gerçekleştiği denetime elverişli biçimde açıklanmaksızın belli durumlarda sözleşmenin geçersizliğinin ileri sürülmesinin dürüstlük kuralına aykırılık teşkil etmesi hâlinde sözleşmenin geçerli olduğunun varsayılacağı ve edimlerin ifası zorunluluğu prosedürünün aynen uygulanacağı gerekçesiyle direnme kararı verilmesi doğru olmamıştır" gerekçesiyle direnme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
5-Mahkemece, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 24/05/2023 tarih, 2022/(15)6-1195 esas, 2023/507 sayılı kararında da belirtildiği üzere taraflar arasında imzalanan 28/06/2006 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve satış vaadi sözleşmesinin karma bir sözleşme olduğu ve geçerliliği için resmi şekilde yapılmasının zorunlu olduğu, ancak somut olayda, resmi şekil şartına uyulmadan sözleşmenin yapıldığı ve iş bu hali ile geçersiz olduğu, yine somut olayda, sözleşmede kararlaştırılan edimin yerine getirildiği ya da bedelinin ödendiğinin davacı tarafça ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
6- Bu karara karşı davacı vekilince süresinde temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Kamu düzenine aykırılık hallerinin re'sen gözetildiği; mahkemece uyulan Hukuk Genel Kurulunun bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verildiği, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından, davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm temyiz sebeplerinin reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan kararın ONANMASINA, davacıdan alınması gereken harç peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi