"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/2458 E., 2024/2216 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Erbaa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/249 E., 2024/202 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma talepli olarak temyiz yoluna başvurulması üzerine miktar itibari ile duruşma talebinin reddine, kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 04.06.2008 tarihli Tokat ........, sınırı ile ......, arası bölünmüş devlet yolu yapım işi sözleşmesi imzalandığını, sözleşmede davacı yüklenicinin malzeme teminini .......Taş Ocağı'ndan karşılayacağının belirtilmesine rağmen taş ocağında şantiye kurulumu için saha bulunamadığı gerekçesiyle malzeme alımında bu taş ocağının kullanılamadığını, davalı tarafından alternatif bir taş ocağının da gösterilemediğini, davacının ağır şartlara rağmen imalata devam edip malzemeyi ücreti karşılığında........, Ocağı'ndan temin ettiğini, taş ocağının inşaat sahasına uzaklığı sebebiyle imalatın olumsuz etkilendiğini, davacıya ciddi maddi külfet getirdiğini, davacı şirketin duvar taşı temini, kanyon kiralama, PMT alımı, sanat yapıları beton temini, taş ocağı nakliye fark faturaları sebebiyle zararlarının meydana geldiğini, işin süresinde tamamlanmamasında davacının kusurunun bulunmadığının 04.11.2009 tarihli Tasfiye Komisyonu Tutanağında da tespit edildiğini, bu sebeple davalıdan uğranılan zararların tazmininin talep edilmesine rağmen zararlarının giderilmediğini belirterek; fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla; meydana gelen 377.500,00 TL maddi zararının, ihale şartnamesinde yazılı ......., Ocağı'nın teslim tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava dilekçesinde........Kaymakamlığına husumet yöneltilmiş olup husumetin ayrı bir tüzel kişiliği olan ...'na yöneltilmesi gerektiğinden husumet itirazlarının bulunduğunu, sözleşmenin üzerinden 10 yılı aşkın bir zaman işin kesin kabulünün üzerinden 9 yıla yakın bir zaman geçmiş olup eser sözleşmesinden doğan hak ve alacaklar 5 yıllık zamanaşımı süresine bağlı olduğundan zamanaşımı definde bulunduklarını, davalının meydana gelen zararda herhangi bir kusurunun olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının akdedilen sözleşme uyarınca davalı tarafından gösterilen taş ocağı alanının üretim yapmaya yeterli alanı bulunmadığından söz konusu malzemeyi dışarıdan satın almak suretiyle temin etmesinde kâr ve zarar analizini yaparak basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiği, şayet yapmış olduğu bu maliyet hesabından zararlı çıkma durumu varsa bunu davalı idareye bildirmesi, en azından alternatif çözüm yolları denemesi gerekirken dışarıdan ham madde temin edilerek maliyetin artırılmasına kendi kusuruyla sebebiyet verdiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde:
a. Yeni bir bilirkişi heyetinden bilirkişi raporu alınması taleplerinin reddine karar verilerek, bilirkişi raporları arasındaki çelişkiler giderilmeden, hukuki dayanaktan yoksun gerekçe ile davanın reddine karar verildiğini,
b. Davalının davacıya karşı sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bilirkişi raporları ile tespit edilen hakedişlerine ilişkin taleplerin de reddedilmesi sebebiyle uğranılan zararların gözardı edildiğini,
c. Davalıya güvenerek masraflar yapıp işi tamamlayan davacının, bu iş sonrasında ticari itibarının zedelendiğini, telafisi mümkün olmayacak şekilde maddi ve manevi olarak yıprandığını, bu zararların giderilmesi için davalı tarafından davacıya ödeme yapılmamasının hukuka aykırı olduğunu beyan etmektedir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşme kapsamı dışında yapılan işlerin bedeli ve uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup Sözleşme'nin 42. maddesinde yüklenicinin kendi üretiminden kaçınıp dışarıdan temin yöntemiyle imalât yapması halinde imalat dışında ek olarak herhangi bir ödemede bulunulmayacağı da düzenlendiğinden bedelin iadesinin istenemeyeceği nazara alınarak, davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.