"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1168 E., 2024/2019 K.
ASIL DAVA DOSYASINDA:
DAVALILAR : 1-SS ... Konut Yapı Koop. Başkanlığı vekili Avukat ... 2-... vekili Avukat ...
BİRLEŞEN TOKAT 2.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ 2021/211 ESAS 2021/573 KARAR
İLK DERECE MAHKEMESİ : Tokat 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/119 E., 2023/135 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl davada davacı birleşen davada davalı vekili ve asıl davada davalı birleşen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesi ile müvekkilinin 02/06/2004 tarihinde ...ile noter huzurunda kooperatif üyelik hakkı devir sözleşmesi yaptığını ve Tokat Merkez, Karşıyaka Mahallesi 40 pafta, 460 ada 99 parsel sayılı taşınmazda bulunan C blok, 4 no'lu daireyi 100.000.000,00 TL karşılığında satın aldığını, 15.06.2004 tarihli yönetim kurulu toplantısında dava konusu dairenin müvekkili adına devrine oy birliği ile karar verildiğini, müvekkilinin 2010 yılından beri bu dairede oturduğunu, davalının ise S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi Başkanlığı'ndan C blok, 12 numaralı daireyi satın aldığını, ancak sonrasında kooperatif kayıtlarında tahrifat yapılarak daire numarasının değiştirilip 12 numaralı dairenin 4 numaralı daire yapıldığını, sonrasında Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2010/205 Karar sayılı ilamıyla 4 numaralı dairenin davalı ... adına tescil edilmesine karar verildiğini, ilamın tarafların temyiz etmemesi üzerine 23.11.2010 tarihinde kesinleştiğini, müvekkilinin dava dışı bırakıldığını ve haberi olmadığını kooperatif ve vekili tarafından bilgilendirilmediğini ileri sürerek davalı ... adına kayıtlı dairenin tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davacı dava dilekçesinde özetle; 11.05.2021 tarihinde müvekkili Halit Toprak'ın S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi'ne üyelik kaydını yaptırdığını, bu kapsamda Tokat ili, Merkezi ilçesi, Karşıyaka Mahallesinde bulunan 460 ada, 99 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki C blok, 4 numaralı bağımsız bölümün müvekkiline tahsil edildiğini, tahsislerle ilgili birtakım sıkıntıların çıkması nedeniyle müvekkilinin üyeliğinin tespiti ve söz konusu bağımsız bölümün kendisine tahsisi ile ilgili dava açmak zorunda kaldığını, Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/167 Esas, 2010/205 Karar sayılı kararı ile müvekkilinin üyeliğinin tespitine, C blok, 4 numaralı bağımsız bölümün ferdileştirme işlemleri sırasında müvekkiline tahsisi ile tapuya tesciline karar verildiğini, ferdileştirme işlemlerinin 11.03.2021 tarihi itibariyle yapıldığını kat irtifakı tesis edilmiş olduğunu, C blok, 4 numaralı bağımsız bölüm mahkeme kararı doğrultusunda tapuda ... adına kayıt edildiğini, davacı müvekkilinin tüm ikaz ve ihtarlarına rağmen davalının bağımsız bölümde ikamet etmeye devam ettiğini, taşınmazı boşaltmak istemediğini ileri sürerek 4 numaralı bağımsız bölüme el atmanın önlenmesine, davalının bağımsız bölümden tahliyesine ve bağımsız bölümün müvekkiline teslimine, haksız müdahalede bulunan kısım için, dava tarihinden itibaren geriye doğru işleyecek 5 yıllık döneme tahakkuk eden ecrimisil bedeli, bilirkişi tarafından belirlenecek rayiç kira bedeline göre tespit edileceğinden, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak üzere şimdilik 100.00 TL ecrimisil bedelinin, yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Asıl davada davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafın tüm taleplerinin zaman aşımına uğradığını, 2010 yılından beri söz konusu dairede davacı şahısın ikamet ettiğini, davacı şahsın 11-12 yıldır söz konusu taşınmazı herhangi bir hakka dayanmaksızın ve bedel ödemeksizin kullandığını, tazminat talepleri haricinde davacı tarafın tapu iptali ve tesciline dair talebi de yerinde olmadığını, davacı şahsın tazminat talebi zamanaşımına uğramış olduğunu, müvekkile husumet yöneltilmesi mümkün olamayacağını, tapu iptali ve tescili talebi ile ilgili olarak da, bu hususla alakalı önceden verilmiş bir kesin hüküm mevcut olduğunu, kesin hükmün dikkate alınarak bu talebin usulden reddinin şart olduğunu, davacının tapu iptal ve tescil talebinin kooperatif kayıtları ile de uyumlu olmadığını belirterek davanın tümden reddini, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davalı cevap dilekçesinde özetle; müdahalenin meni davası açabilmek açılabilmesi için, kişinin maliki olduğu şey üzerinde hiçbir haklı ve yerinde gerekçeye dayanmaksızın gerçekleştirilmiş bir saldırı olması ve bu saldırının devam etmesi gerektiğini, müvekkilinin 2010 yılından beri kendi adına tahsis edilen evde oturmakta olduğunu, ...'ın kendisine tahsis edilen dairenin 1. normal katta olduğunu düşünerek müvekkili ile hiçbir şekilde iletişime geçmemiş olduğunu, davanın 23.11.2010 tarihinde sonuçlandığını ve bu tarihten önce daireye müvekkilin yerleştiğini, ödemelerini düzenli olarak yaptığını göz önüne alındığında ... adına tahsis edilen dairenin C blok bodrum kat, 4 no'lu daire olmadığını, müvekkilinin tüm bu olanlardan yakın zamanda haberi olduğunu, ferdileştirme sırasında tapunun üstüne yapılacağını düşünerek bugüne kadar oturmaya devam etmiş olduğunu savunarak davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl davada davalı kooperatif vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ... tarafından müvekkil kooperatif aleyhine "kooperatif üyeliğinin tespiti, tahsis ve tescil" davası açılmış olduğunu, açılmış olan dava neticesinde Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/167 Esas ve 2010/205 Karar sayılı kararı ile davalı ...'ın üyeliğinin tespiti ile ferdileşme aşamasında dava konusu edilen taşınmazın ... adına tahsisine ve tesciline karar verilmiş olduğunu, kooperatif tapuları dağıttığı esnada kooperatif adına kayıtlı olan taşınmaz üzerinde bu dosyanın davalısı olan ... tarafından açılan davadan dolayı şerh olduğu için tapu müdürlüğünce dava konusu taşınmazın mahkeme kararı doğrultusunda davalı ... adına tahsis ve tescil edildiğini, taşınmaz devirlerinde müvekkil kooperatifin herhangi bir dahli olmadığını, bu davanın müvekkil kooperatif ile bir bağlantısı olmadığını belirterek bu nedenle husumet yokluğu nedeniyle müvekkil açısından iş bu davanın reddine karar verilmesini, mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda müvekkili tarafından yapılmış bir tapu devri söz konusu olmadığı için usul ve yasaya aykırı davanın müvekkili açısından reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıdan tazmin ve tahsili ile müvekkile ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmaz ile Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi davasına konu taşınmazın aynı taşınmaz olduğu, dava dosyasına konu taşınmaz aynı ise de dosyalar taraflarının aynı olmadığı, asıl dosya davacısının Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde taraf olmadığı anlaşılmakla kesin hüküm şartlarının oluşmadığı, dava konusu taşınmaza ilişkin kooperatif üyeliğinden kaynaklanan hakkın dava dışı Hacer Katar'a ne şekilde devredildiğine dair kayıt bulunmadığı, davalı ...'ın kooperatif üyeliğinin kesinleşmiş mahkeme kararı ile belirlendiği, dosya kapsamında davacının kooperatif üyeliğine dair yeterli delil ve belge bulunmadığından davacının davalı kooperatif üyeliğinin tespiti talebinin reddine, kooperatif üyesi olmayan davacı adına konut tahsisi yapılamayacağı gerekçesiyle davacının tapu iptali ve tescil talebi ile terditli olan taşınmazın güncel değerinin davalılardan tahsili talebinin reddine; davacının, dava konusu taşınmaza yaptırdığı inşaat işleri bedelinin tahsili talebi yönünden; dava konusu taşınmaza yapılan kaba inşaat dışındaki masrafların davacı tarafından karşılandığı, davalı ... adına kayıtlı taşınmaz için yapmış olduğu inşaat işleri bedelinin 07.11.2020 tarihli bilirkişi raporu ile 307.840,00 TL olarak belirlendiği, davalı malikin davacının yapmış olduğu masraflardan sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği sorumlu olduğu, dava konusu taşınmazın davacı adına tapuya tescili sağlanamadığı, taşınmazın kaba inşaat olarak teslimi sonrası yaptırdığı inşaat işleri nedeniyle yapmış olduğu masraflardan 1163 sayılı Kanun'un madde 59/3 gereği sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, bedelin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Birleşen dosya yönünden; taşınmazın davacı adına kayıtlı olduğu, davacının malik olarak dava konusu taşınmaza davalı tarafından yapılan müdahalenin önlenmesini talep edebileceği, bununla birlikte davalının, dava konusu taşınmazda 2010 yılından itibaren kooperatif üyesi olduğu kabulü ile ve taşınmazın kaba inşaat dışındaki inşaat işlerini tamamlayarak yaşadığı, davacının, dava tarihi öncesinde davalıya karşı taşınmazdan hak talep etmediği, davalının taşınmazdan tahliyesini istemediği, davalının yaklaşık 11 yıl devam eden uzun süreli kullanımına davacının zımnen muvafakat ettiği, davalının kaba inşaat olarak teslim aldığı dava konusu taşınmazda eksiklikleri gidererek yaşamasının kötüniyetli kabul edilemeyeceği, gerekçesiyle davacının müdahalenin meni ve taşınmazın teslimi talebinin kabulüne, ecrimisil talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, taraf vekillerinin istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK'nın 353/(1)-b-1. maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davacının 02.06.2004 tarihinde ...ile noter huzurunda kooperatif üyelik hakkı devir sözleşmesi yaptığını ve dava konusu C blok, 4 no'lu daireyi 100.000.000 (Eski para birimi ile yüz milyon TL) karşılığında satın aldığını, Kooperatif defterine 158 Karar sırasıyla kaydedilmiş ve imza altına alındığını, yerel mahkemece her iki dava yönünden usul ve yasaya aykırı bir şekilde karar verildiğini, Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne 2006/167 Esas, 2010/205 Karar sayılı ilamıyla müvekkilim tarafından satın alınıp bedeli ödenen C blok 4 no'lu dairenin davalı ... adına tescil edilmesine karar verilse de müvekkilinin dava dışı bırakıldığını ve haberi olmadığını, davalı ... 15.04.2008 tarihli teknik bilirkişi raporunda önce davaya konu dairenin yer gösterme işlemi sırasında C blok, normal kat 12 no'lu daireyi belirttiğini, bilirkişi teknik raporunun sonuç ve kanaat kısmında ...'ın yer göstermesine göre C blok arka cepheye bakan kısımda 1. Normal kat 12 nolu dairenin tespit edildiğini, ... adına mülkiyet hakkı bulunmayan bir dairenin tescil edildiğini ve davacının mülkiyet hakkının elinden alındığını beyan etmiştir.
Davalı ... vekili; davacı tarafın bağımsız bölüm için harcandığı belirtilen meblağa hükmedilmesinin hatalı olduğunu, İlk Derece Mahkemesi gerekçeli kararının içeriğinde de kabul edildiği üzere, 2010 yılından beri söz konusu bağımsız bölümde davacının ikamet ettiğini, şahsın 11-12 yıldır söz konusu taşınmazı herhangi bir hakka dayanmaksızın ve bedel ödemeksizin kullandığı açık olduğuna göre, uzun süredir ikamet ettiği ev için yaptığı masrafları bir tazminat sebebi olarak sunmasının dürüstlük kuralına ters olduğunu, İlk Derece ve İstinaf Mahkemesi tarafından zamanaşımı def'iileri dikkate alınmadan, bu husus karar içeriğinde tartışılmadan hüküm tesis edilmesinin hatalı olduğunu, davacı tarafın alacağını ispat edemediğini, birleşen dava yönünden de ecri misil talebinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, müvekkilin davacı şahsın kullanımına muvafakat etmediğini beyan etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, asıl davada, kooperatif üyeliğinin tespiti ve dava konusu taşınmazın tapusunun iptali ile davacı adına tescili, mümkün olmadığı takdirde taşınmazın güncel değerinin davalılardan tazmini veya dava konusu taşınmaza davacı tarafından yapılan inşaat işleri bedelinin tahsili; birleşen davada, dava konusu taşınmaza müdahalenin meni ve taşınmazın teslimi ile ecrimisil bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
1. Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/167 Esas, 2010/205 Karar sayılı dosyanın incelenmesinde; davacısının ..., davalının S.S. ... Konut Yapı Koop. Başkanlığı, davanın üyelik kaydının tespiti ve dairenin tapuya tescili mümkün olmadığı takdirde dairenin bedelinin tahsili olduğu, yapılan yargılama neticesinde, ...'ın, davalı ... Yapı Kooperatifi üyeliğinin tespitine, dava konusu Tokat Merkez, Karşıyaka Mah., 460 ada, 99 no'lu parsel üzerindeki taşınmazda bulunan davalı ... Kooperatifine ait C blok, normal kat, A-4 no'lu dairenin ferdileştirme işlemleri sırasında davacı ... adına tahsisi ile tapuya tesciline karar verildiği, taraflarca kararın temyiz edilmemesi üzerine kararın 23.11.2020 tarihide kesinleştiği, 11.03.2021 tarihinde tapuya tescil edildiği anlaşılmıştır.
2. Tokat 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2006/124 Esas, sayılı dosyasında; sanıkların davalı ... kooperatifi yönetim kurulu üyeleri ..... .....olduğu, 1163 sayılı Kanuna aykırılık, zimmet iddialarıyla yapılan yargılamada sanıkların cezalandırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
3. Her ne kadar ... tarafından kooperatif aleyhine açılan davada verilen ve kesinleşen yukarıda 1. numaralı bentte belirtilen kararla Halit'in kooperatife üye olduğu yönünde tespit ve dava konusu bağımsız bölümün adına tescili yapılmış ve temyizen incelediğimiz asıl dava yönünden davanın reddine karar verilmiş ise de; davacı ...'un kooperatif üyeliğini noter devir sözleşmesi ile dava dışı Hacer Katar'dan 02.06.2004'te devir aldığı, davalı ...'ın ise 29.08.1998 tarihinde üyeliğe kabul edildiği dosya kapsamına göre devirden sonra üyeliğe tahsis edilen davacının dava konusu bağımsız bölümde davacının oturmaya başladığı, davalı ...'in ise kooperatif üyeliğine surette kazandığı konusunda bir tespitte bulunulmadığı, Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/167 Esas, 2010/205 sayılı kararında davalı ...'in üyeliğinin tespiti hakkında verilen ve kesinleşen kararın, o dosyada taraf olmayan davacı ...'u bağlamayacağı görülerek; dava konusu bağımsız bölümde fiilen oturmakta olan davacının üstün hak sahipliğinin araştırılması, dava dışı Hacer Katar'ın kooperatif üyeliğine ilişkin kayıtları ile birleşen dosya davalısı ...'ın üyeliğine ilişkin kayıtların getirilmesi, ilgili döneme ait kooperatif genel kurul tutanakları ile hazirun listelerinin getirilmesi, noterde yapılan üyelik devir sözleşmesi ve Tokat 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2006/124 Esas sayılı dosyasının delil olarak değerlendirilmesi, konu hukuki mahiyette olduğundan tüm bu hususların Mahkemece değerlendirilerek, davacının kooperatif üyeliği ile davalı ...'ın üyeliğine ilişkin kayıtlar incelenerek öncelik hakkına sahip üstün hak sahibinin kim olduğunun tespit edilmesi, üstün hak sahibinin davacı olduğunun tespiti halinde tapu iptal tescili talebinin kabul edilmesi, davalı olduğunun tespiti halinde ise davanın reddedilmesi gerekirken, eksik inceleme ile davanın reddedilmesine karar verilmesi hatalı olmuştur.
4. Birleşen dava yönünden; asıl davada ulaşılacak sonuca göre birleşen dava davalısı ...'un öncelikli ve üstün hak sahibi olduğunun tespiti durumunda meni müdahale talebinin reddi gerektiği gözetilmeden yazılı gerekçe ile talebin kabulü yanlış olmuştur. Birleşen davadaki ecrimisil talebi yönünden ise ...'un bağımsız bölümde iyi niyetli olarak oturduğu kabul edildiği halde; Mahkemece tapu iptali ve tescil talebi ile meni müdahale taleplerinin aksine gerekçelere yer verilmemesi hatalı görülmüştür.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.