"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/950 E., 2024/1588 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2011/410 E., 2023/485 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı-karşı davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili kooperatifin 2002 yılından önceki yöneticileri olan davalı yöneticilerin konumlarını kullanarak menfaat elde ettiklerini, yeni yönetimce kurulan hesap tetkik komisyonu tarafından kooperatif kayıtları incelendiğinde kooperatifin 271.579.951.917 TL (eski) zarara uğrattıldığının tespit edildiğini, yüklenici olan davalı şirket ve ...'nun ekonomik olarak kooperatife zarar verdiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 10.000,00 TL (eski)'nin davalı yöneticilerin yönetime geldikleri tarihten itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı eski yönetim ile işbirliği yaparak kooperatifi zarara uğratmaları nedeniyle davalı yükleniciler ... ve ...... San. ve Tic. Ltd. Şti.'den şimdilik 1.000.000.000 TL (eski)'nin zarar tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar .......İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ... vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin üstlendiği işin karşılığında davacı kooperatifin ödemesi gereken bedeli ödememesi sebebiyle alacaklı olduğunu, davacı kooperatifin borcundan mahsup edilmek üzere eşi adına kooperatif üye kaydının yapıldığını, kooperatif Ana Sözleşmesinin 8. maddesi gereği kooperatif inşaatında kullanılacak su ve elektrik bedelleri ile bunlarla ilgili bakım onarım giderlerinin yüklenici tarafından ödendiğini, elektrik aboneliği için .........’a başvurulduğunda kooperatifin panosundaki elektriğin kaçak olduğunun tespit edildiğini ve kooperatife ceza kesildiğini, kooperatif tarafından yapılan elektrik ödemelerinin inşaat dışı aydınlatmalara ilişkin olduğunu, kooperatif üyelerinin kendi dairelerinde ekstra işler için çalışmalar yaparak elektrik tükettiklerini, davalıların kooperatifi zarara sokmadıklarını, 1997 yılında başlayan inşaatta arka arkaya büyük ve öngörülemeyen maddi krizler nedeniyle sözleşmeye uymak zorunda olan müvekkilinin büyük ve ağır maddi kayıplara uğradığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini, karşı davada ise 10.000.000,00 TL (eski) bayındırlık fiyat farkının davalı kooperatiften tahsiline karar verilmesini karşı dava etmiştir.
Davalı ...’nın cevap dilekçesinde; genel kurulda dava açma yönünde karar alınmadığından kooperatif yöneticilerinin dava açma hakkı bulunmadığını, ayrıca davanın denetim kurulu tarafından açılabileceğini, kooperatifin hiçbir şekilde zarara uğratılmadığını, kooperatif tarafından yükleniciye fazla ödeme yapılmadığını, aksine yükleniciye borçlu iken yönetimin el değiştirdiğini, hesap tetkik komisyonunun yaptığı değerlendirmelerin afaki olduğunu, yüklenicinin borcundan mahsup edilmek üzere eşinin kooperatif üyesi yapıldığını, önceki yönetim tarafından TEDAŞ'a üye olunduğunun belirtildiğini ve genel kurula bu hususta bilanço sunularak yönetim kurulunda karar alındığını, TEDAŞ'a yapılan müracaatta aboneliğin olmadığı ve kaçak elektrik kullanıldığına dair tutanak tutulduğunu, kooperatif hesaplarının karar defteri ve banka kayıtları ile usule uygun olarak tutulduğunu, her genel kurulda yönetim kurulunun oy birliği ile ibra edildiğini, kooperatifin yeni yönetiminin de davalı yüklenici ile çalışmaya devam ettiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl davanın kısmen kabulü ile kaçak elektrikten kaynaklanan 3.191,98 TL'nin davalılar ... ile Altuncu İnşaat Limited Şirketin'den müştereken ve müteselsilen dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, üyenin ödediği parayı üzerinde tutmaktan kaynaklı 1.914,66 TL'nin ve kaynak işine ait ödemeden doğan 550,00 TL'nin ...'dan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, asıl dava yönünden ...’nun kooperatifin uğradığı zarardan herhangi bir sorumluluğunun olmadığı gerekçesiyle hakkında açılan davanın esastan reddine, asıl davanın davalıları ... ile ... hakkında açılan davaların takip edilmemesi sebebiyle açılmamış sayılmasına, davalı-karşı davacılar ......İnşaat Limited Şirketi ile ...'nun açmış olduğu karşı davanın ise davacı-karşı davalı kooperatifin uhdesinde alacaklarının olduğunun tespit edilemediği gerekçesiyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı, davalı-karşı davacılar ... ve ..... İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., davalı ... tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl dava yönünden verilen kararın kesin mahiyette olduğu gerekçesiyle HMK'nın 346/(1) ve 352/(1)-b. maddeleri uyarınca istinaf dilekçelerinin reddine, davacı vekili ile karşı davacılar ... ve ..... İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı-karşı davacı ... vekilinin temyiz dilekçesinde; 18.08.2001 tarihli ve 88/13181 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Esasların 3. maddesindeki, "…İdareler, her türlü kamu kurum ve kuruluşları ile özel kanunlarla veya kanunların verdiği yetki ile kurulmuş bulunan tüzel kişilikli kurum ve kuruluşları ve burada sayılanların bir kısmının iştirakı ile kurulmuş tüzel kişiliğe sahip kuruluşları ifade eder…" düzenlemesinin konut yapı kooperatiflerini de kapsadığını, 2001/2862 sayılı Kararname eki Esasların geçici 14. maddesinde belirlenen yıl içi fiyat farkı uygulamasının davacı kooperatif tarafından yaptırılan inşaat, tesisat, onarım, montaj ve bunlarla ilgili taşıma ve ihzarat işleri için de geçerli olduğunu, Kararnamenin o dönemde mevcut ekonomik kriz ve dövizin ani yükselişi nedeniyle sadece o döneme özel olarak çıkarıltıldığını, ayrıca bilirkişi kurulu raporunda uyarlama talep edilebilmesi için işin bitirilmemiş olması veya ihtirazi kayıtla işin teslim edilmiş olması gerektiğine ilişkin değerlendirilmesinin hatalı olduğunu, hakedişlere ihtirazi kayıt koyulmamasının ekonomik sıkıntıların var olmadığını göstermediğinden bahisle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Asıl davada uyuşmazlık, davacı kooperatifin kötü yönetimi sebebiyle uğranılan zararın tahsili, karşı davada ise yüklenici tarafından davacı kooperatiften fiyat farkının tahsili istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davalı-karşı davacı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1. maddesi hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı-karşı davacı ...’ya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi.