"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/148 E., 2023/76 K.
DAVACILAR : ... vd. vekili Avukat ... vd.
DAVA TARİHİ : 22.10.2012
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında görülen geçit hakkı kurulması davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince, Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkillerine ait 101 ada 120 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili; davacılara ait taşınmaz lehine geçit hakkı kurulabilecek kendi taşınmazı dışında daha elverişli taşınmazlar olduğunu ifade ederek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 09.12.2015 tarihli ve 2012/203 Esas, 2015/232 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 09.12.2015 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 14. (Kapatılan) Hukuk Dairesinin 11.12.2018 tarihli ve 2016/3451 Esas, 2018/8896 Karar sayılı kararıyla 113 parsel sayılı taşınmazın ekonomik bütünlüğünü bozacak şekilde ikiye bölünmesi suretiyle geçit hakkı tesisinin doğru olmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
3. Davacılar vekili tarafından karar düzeltme başvurusunda bulunulması üzerine Yargıtay 14. (Kapatılan) Hukuk Dairesinin 24.10.2019 tarihli 2019/968 Esas, 2019/7066 Karar sayılı kararıyla davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin reddedilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bilirkişi raporuna ekli krokide E harfi ile gösterilen güzergahın parsel bütünlüğünü bozsa da daha işlevsel, en uygun ve ekonomik güzergah olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne 101 ada 120 parsel sayılı taşınmaz lehine 101 ada 113 parsel sayılı taşınmaz aleynine bilirkişi raporuna ekli krokide E harfi ile kısım üzerinden geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; bozma ilamına uygun karar verilmediğini, taşınmazın ekonomik bütünlüğünün bozulduğunu, daha elverişli güzergahlar bulunduğunu, değere itiraz ettiklerini, bilirkişi raporuna itirazlarını tekrarladıklarını, müvekkili lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek ve re'sen gözetilecek sebeplerle kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun (4721 sayılı Kanun) 749 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemece uyulmasına karar verilen bozma ilamında, davalı adına kayıtlı 101 ada 113 parsel sayılı taşınmazın ekonomik bütünlüğünü bozacak şekilde ikiye bölünmesi suretiyle geçit hakkı tesis edilmesinin doğru olmadığı, bozma ilamında belirtilen ilkeler doğrultusunda alternatif güzergahların belirlenmesi gerektiği belirtildiği halde önceki kararda olduğu gibi 101 ada 113 parsel sayılı taşınmazın ekonomik bütünlüğünü bozacak şekilde karar verilerek bozma ilamının gerekleri yerine getirilmemiştir.
Bu durumda; Mahkemece, bilirkişilerden alınacak ek raporla ya da mahallinde yeniden yapılacak keşif ile komşu parsellerin sınırlarından geçen geçit güzergahlarına ilişkin en uygun alternatifler uzman bilirkişiler aracılığı ile belirlenmeli ve bozma ilamında açıklanan ilkeler doğrultusunda davacı taşınmazı yararına bir geçit hakkı tesis edilmedir.
2. Diğer taraftan; lehine geçit hakkı kurulması istenen 101 ada 120 parsel sayılı taşınmazın maliki Osman kızı...'ın mirasçılık belgesi ile yargılama sırasında öldüğü anlaşılan davacı ...'ın mirasçılık belgesi ilgilisinden temin edilip taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı denetlenmeden karar verildiği anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; Mahkemece, taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı belirlenmeden ve bozma ilamının gerekleri yerine getirilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
08.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi