"İçtihat Metni"
DURUŞMALI
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/916 E., 2018/110 K.
ASIL VE BİRLEŞTİRİLEN
DAVADA DAVACI : ... vekili Avukat ...
ASIL DAVADA DAVALILAR : ... vd. vekili Avukat ... ...... vd. vekili Avukat ...... ... vekili Avukat ..., ... vd.
DAHİLİ DAVALI : Maliye Hazinesi vekili Avukat Hikmet Kutman Ulusoy
BİRLEŞTİRİLEN DAVADA
DAVALILAR : ... vd.
Taraflar arasında görülen geçit hakkı tesisi davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı bir kısım davalılar vekili tarafından duruşma istemli, davalı Hazine vekili tarafından duruşmasız temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 26.03.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde asıl davada davalılardan ..., ..., ... ve ... vekili Av. ... ...dahili davalı Hazine vekili Av....geldiler. Karşı taraftan gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Gelenlerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili asıl ve birleştirilen dava dilekçesinde; maliki olduğu 821 ada 49 parsel (eski 67 parsel) sayılı taşınmazın genel yola çıkışının bulunmadığını ileri sürerek, 821 ada 51 (eski 66 parsel), 821 ada 52 parsel (eski 65 parsel), 821 ada 3 parsel (eski 53 parsel) sayılı taşınmazlardan uygun bir güzergah belirlenerek bedeli karşılığında taşınmazı lehine geçit hakkı tesisine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Asıl ve birleştirilen davada davalılar, davanın reddini istemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 16.12.2010 tarihli ve 2007/506 Esas, 2010/926 Karar sayılı kararı ile "davanın kabulü ile; 157 ada 7 ve 9 parsel sayılı taşınmazlardan, 14.07.2014 havale tarihli bilirkişi raporunda sarı renkle (B1) gösterilen kısımdan davacıya ait 157 ada 10 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı tesisine" karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 1612.2010 tarihli kararına karşı süresi içinde bir kısım davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan)14. Hukuk Dairesinin 19.01.2016 tarihli ve 2015/14807 Esas, 2016/517 Karar sayılı kararıyla; aleyhine geçit kurulan 66 parsel sayılı taşınmazın maliki Maliye Hazinesi ile 53 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ..., ..., ..., ...'ya husumet yöneltilmediği, taraf teşkilinin sağlanmadığı gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kabulüne, 15 tonu aşan paletli iş makinaları vibrasyonlu silindir ve benzeri iş makinaları ile yüklü ağırlığı 15 tonu aşan kamyon ve benzeri araçların bu güzergaha sokulmaması, yolun mevcut halinin değiştirilmemesi ve arkeolojik kazı yapılması durumunda iş bu kararın uygulanmaması kaydıyla fen bilirkişisi heyeti tarafından hazırlanan raporda (Arif Dikmen tarafından hazırlanan 11.01.2010 tarihli raporda) belirtilen 1 No.lu alternatif üzerinden davacı parseline (65, 66 ve 53 No.lu parsellerden bu haritada belirtilen şekilde 67 No.lu parsel lehine) geçit hakkı tanınmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı Hazine vekili, davalılar ..., ..., ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Hazine vekili ile ..., ..., ... ve ... vekili temyiz dilekçesinde, davanın kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, geçit hakkı tesisi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 747 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı Hazine vekili ile davalılar ..., ..., ... ve ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 6100 sayılı HMK’nın 297 nci maddesinin ikinci fıkrası gereğince; hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. Bu biçim, yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereğidir. Aksi hâl, hükmün infazında zorluklara ve tereddütlere, yargılamanın ve davaların gereksiz yere uzamasına, davanın tarafı bulunan kişi ve kurumların mağduriyetlerine sebebiyet verecek ve kamu düzeni ve barışını olumsuz yönde etkileyecektir.
3. Somut olayda, mahkemece bozma ilamına uyularak davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamakta ise de; ''15 tonu aşan paletli iş makinaları vibrasyonlu silindir ve benzeri iş makinaları ile yüklü ağırlığı 15 tonu aşan kamyon ve benzeri araçların bu güzergaha sokulmaması, yolun mevcut halinin değiştirilmemesi ve arkeolojik kazı yapılması durumunda iş bu kararın uygulanmaması kaydıyla'' şeklinde hüküm fıkrasında şartlı hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, İlk Derece Mahkemesi kararının temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 370/2 nci maddesi gereğince düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle
1.Hazine vekili ile davalılar ..., ..., ... ve ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2.Hazine vekili ile davalılar ..., ..., ... ve ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “15 tonu aşan paletli iş makinaları vibrasyonlu silindir ve benzeri iş makinaları ile yüklü ağırlığı 15 tonu aşan kamyon ve benzeri araçların bu güzergaha sokulmaması, yolun mevcut halinin değiştirilmemesi ve arkeolojik kazı yapılması durumunda iş bu kararın uygulanmaması kaydıyla'' ibaresinin hüküm fıkrasından çıkarılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Yargıtay duruşma vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
HUMK'un 440/III- 2 nci bendi gereğince ilama karşı kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolunun açık bulunduğuna,
04.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.