"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1589 E., 2023/2738 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Aksaray 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/204 E., 2023/160 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalılar ..., ..., ..., Hazine ve Maliye Bakanlığı, TTNET A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ........ ili, Merkez ..... Mahallesi, 2156 ada 17 parselde kayıtlı taşınmazın ...'ye ait hissesinin Aksaray 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/216 Esas ve 2012/611 Karar sayılı ilâmı ile müvekkili adına tescil edildiğini, müvekkili adına tescil edilen hisse üzerinde önceki kayıt malikine ait borçlar nedeniyle hacizler konulmuş olduğunu ileri sürerek, konulan hacizlerin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul etmediklerini, ... Otopark İnş. Gıda Tur. San. Tic. Ltd. Şti.'nin cari ay primlerini ödemediği için icra takibine maruz kaldığını, bu nedenle borçlu şirket adına kayıtlı menkul ve gayrimenkullerin haczi yoluna gidildiğini, kurum alacağının tahsilini teminen konulan hacizlerden birisinin de davaya konu gayrimenkul olduğunu, davacı tarafın Aksaray 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/216 Esas 2012/611 Karar sayılı ilâmı ile davaya konu gayrimenkulün malikinin değiştirildiğini ve bu kararın kesinleştiğini iddia ettiğini, kesinleşmiş kararın kurumlarına sunularak malik değişikliği nedeniyle kesinleşmiş kararın ve haczin kaldırılmasının talep edilmesi gerektiğini, kurumlarına başvuru yapmaksızın dava açılmasının yerinde olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; borçlu ...'nin hâlen belediyelerine borcu olduğunu, bu nedenle davacının haciz kaldırma talebinin reddine karar verilmesini istemiştir.
3.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; müvekkili tarafından alacağının tahsili için yapılan haciz işleminde herhangi bir hukuka aykırılığın söz konusu olmadığını, ...'nin belediyeleri borçlusu olduğunu, dava konusu taşınmaza haciz uygulandığında borçlu adına kayıtlı olduğunu, tapunun davacı adına tescilinin 2018 yılı olduğunu, davacı tarafın ne icra dosyasına ne belediyeye taşınmazın adına tesciline dair bir bildirim ve ihbarda bulunmadığını, yine taşınmaz üzerinde bulunan hacizlerinde düştüğünü beyanla belediyeye yöneltilen davanın konusuz kaldığını savunmuştur.
4.Davalı ... cevap dilekçesinde; alacağını aldığını ve hacizi kaldırdığını, kendisinin davayla bir alakası olmadığını savunmuştur.
5.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin alacağının hâlen devam ettiğini, davacının hacizin kaldırılması talebinin müvekkilini zarara uğratacağını, haczin kaldırılmasına ilişkin usuli ve hukuki şartlarında mevcut olmadığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
6.Davalı ... Elektrik Mot. Sat. Pompa İm. Dem. Tic. İth. ve San. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Şirketin alacaklı olduğu icra dosyaları üzerinden borçluya ait taşınmazın tapu kayıtlarına haciz şerhi konulduğunu, yapılan bu işlemde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığını, Aksaray 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/216 Esas 2012/611 Karar sayılı dosyası üzerinden borçlu adına kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptal edilerek davacı adına tesciline karar verilmişse bu hususun Tapu Müdürlüğüne bildirilmemesinin davacının açık ihmali ve kusuru olduğunu, bu nedenle esasında müvekkilinin uğradığı zarardan davacının da sorumlu tutulması gerekirken, buna ilişkin müvekkilinin sorumlu tutulmasının kabul edilemeyeceğini, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte Mahkemece davanın olası kabulü hâlinde davanın açılmasına müvekkili Şirket tarafından sebebiyet verilmediği gözetilerek müvekkili Şirket aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmemesi gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
7.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; alacağın müvekkiline ödendiğini, alacaklarının kalmadığını, ancak borçlu tarafından tahsil harcı ödenmediği için dosyada bulunan hacizlerin kalkmadığını, davanın görevsiz mahkemede açıldığını, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "alınan güncel tapu kaydında hacizlere ilişkin şerhler devam ettiğinden zamanaşımına uğrayan ya da herhangi bir nedenle düşen ancak tapudan terkini yapılmayan haciz şerhleriyle ilgili davacının iş bu davayı açmada hukuki yararı olduğu, davacının mülkiyeti almadan evvel dava dışı ...'nin borçları nedeniyle taşınmaz üzerine konulan hacizlerden sorumlu tutulamayacağı ve borç sona erse dahi tapu kaydından terkin edilmeyen şerhler nedeniyle davacının hukuki yararı olduğu" gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının gayrimenkulü üzerindeki talep konusu tüm hacizlerin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ..., ..., ..., TTNET A.Ş., Hazine ve Maliye Bakanlığı, SGK Başkanlığı, ... vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "01.03.2013 tarihinde kesinleşen Aksaray 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/216 Esas 2012/611 Karar sayılı kararıyla dava konusu taşınmazın ... adına olan payının iptali ile davacı adına tesciline karar verildiği, ayrıca tapu kaydına 18.06.2010 tarih ve 11566 yevmiye No.lu işlemle ihtiyati tedbir şerhinin işlendiği, terkinleri talep edilen hacizlerin bir kısmının tedbir şerhinin işlendiği tarihten önceye bir kısmının ise sonraya ait olduğu, tapu kaydına ihtiyati tedbir şerhi işlenerek aleniyet kazandıktan sonra mevcut şerhe rağmen başkaca kısıtlamalar işlenmişse bunlara değer tanınmayacağından, tapunun aleniyet prensibi gereği ihtiyati tedbir şerhinden sonra konulan haciz şerhlerinin terkinine dair ilk derece mahkemesinin hükmü yerinde ise de; 18.06.2010 tarihinde işlenen tedbir şerhinden önce Aksaray SGK İl Müdürlüğünün alacağı nedeniyle 05.11.2001 tarih 4337 yevmiye No.lu, ... Hükelekli'nin alacağı nedeniyle Aksaray 1. İcra Dairesinin 21.03.2003 tarih 870 yevmiye No.lu ve Aksaray Vergi Dairesinin alacağı nedeniyle 28.12.2007 tarihli 11497 yevmiye nolu hacizlerin kaldırılmasının hatalı olduğu, ayrıca, davalı TT Net A.Ş lehine Konya 3.İcra Müdürlüğünün 2014/5637 Esas sayılı dosyasından tesis edilen haczin dava ve davalıya yapılan tebligattan sonra 16.03.2022 tarihli dilekçe ile ilgili icra dairesinden talep edilmesi üzerine karardan önce kaldırıldığı anlaşıldığından davalılar ..., ..., ... ve TTNET A.Ş. vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine, davalılar Hazine ve Maliye Bakanlığı, ..., ... vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne; dava konusu taşınmazda ...'nin 109/182 hisse payına Aksaray Vergi Dairesi alacağı nedeniyle 28.05.1997 tarihli 1371 yevmiye nolu konulmuş olan haczin terkin edilmesi nedeniyle bu haciz yönünden davanın konusuz kalmasından dolayı karar verilmesine yer olmadığına" karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; yargılamanın görevsiz mahkemede yapıldığını, müvekkilinin alacağının icra takip dosyasından kaynaklandığını, davanın icra mahkemesinde açılması gerektiğini, haczin kaldırılmasına ilişkin usuli ve hukuki şartların mevcut olmadığını, alınan bilirkişi raporunun taraflarına tebliğ edilmeksizin ve bilirkişi raporuna itiraz ve savunma hakları kullandırılmaksızın hüküm kurulduğunu, müvekkilinin davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden aleyhlerine vekâlet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
2.Davalı ...Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davanın açılmasına sebebiyet vermeyen müvekkili aleyhine hukuka aykırı olarak vekâlet ücretine hükmedildiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
3.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; Burdur İcra Müdürlüğünün 2012/4090 Esas (2019/8839 yeni Esas) sayılı takip dosyasından ...’nin kira borcu nedeniyle usulüne uygun olarak icra takibi başlattıklarını, borçlunun hâlen Burdur Belediyesine borcunu ödemediğini, bu nedenle ipoteklerin ve hacizlerin kaldırılmasının usul ve hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
4.Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kaldırılmayan hacizler yönünden belirtilen borçların müvekkili ile bir ilgisi olmadığını, belirtilen hacizlerin tamamının ...ye ait olduğunu belirterek davanın reddedilen kısmına yönelik kararın bozulmasını istemiştir.
5.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın 2018 yılında halen ... adına kayıtlı olduğunu, dava dayanağı edilen hükmen tescilin dava konusu taşınmazın tapu kaydında mevcut olmadığını, bu nedenle müvekkili Belediye alacağının tahsili için yapılan haciz işleminde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığını, taşınmazın tapu kaydına koydurdukları haczin düştüğünü, davadan evvel alacaklı müvekkiline başvuru ve ihbar yükümlülüğünü yerine getirmeyen davacı nedeniyle müvekkili aleyhine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
6.Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve hukuka aykırı olduğunu, ipotek hakkına sahip vergi dairelerinin koyduğu ipoteklerin gerekli araştırma yapılmaksızın kaldırılmasının doğru olmadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, haciz şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.04.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.