"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/716 E., 2022/1080 K.
DAVALILAR : ... vd.
DAVA TARİHİ : 09.12.2014
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasındaki ortaklığın giderilmesi davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesi tarafından mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesi ile özetle;...ilçesi, ... Mahallesi, 1618 ve 1747 parsel sayılı taşınmazların muris Ramazan Sönmez adına kayıtlı olduğunu, dava konusu taşınmazları davalılardan ...'in kullandığını, mirasçıların bir araya gelerek taşınmazları paylaşamadıklarını, kendisinin hakkının da verilmediğini belirterek dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın taksimi mümkün ise taksim suretiyle, taksimi mümkün bulunmadığı takdirde satışı suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar süresinde cevap dilekçesi sunmamışlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 12.01.2016 tarihli ve 2014/697 Esas, 2016/18 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 12.01.2016 tarihli ve 2014/697 Esas, 2016/18 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı ..., ... ve ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 03.10.2019 tarihli ve 2016/8055 Esas, 2019/6233 Karar sayılı ilamında özetle; davalılar ..., ... ve ... tarafından,...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/220 Esas sayılı dosyası ile açılan muhdesatın aidiyetinin tespitine ilişkin davanın bekletici mesele yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği, mahkemece, dava konusu taşınmazlardaki ortaklığın mirasçılar arasında yapılacak pazarlık suretiyle satılarak giderilmesine karar verilmiş ise de; satışın sadece paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilebilmesi için tüm paydaşların açık muvafakatleri gerektiği halde davalı ...’in bu konuda herhangi bir beyanda bulunmadığının anlaşıldığı, satışın açık artırma usulü ile yapılmasına karar verilmesi gerekirken uyuşmazlığı sona erdirmeyecek şekilde taşınmazların pazarlık sureti ile satışına karar verilmesinin isabetli olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkeme, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın davalılar ..., ... ve ...'ın muhtesatın aidiyet iddiasında bulundukları,...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/452 Esas, 2020/535 karar sayılı kararı ile muhtesatın kendilerine ait olduğu anlaşıldığı, davalı ...'in satışın paydaşlar arasında yapılmasına muvafakat verdiğine dair bir beyanı olmaması gerekçeleriyle davanın kabulüne karar vermiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... temyiz dilekçesinde özetle; taraf teşkilinin usulüne uygun sağlanmadığını ve davalı ...'ya satışın nasıl yapılmasını istediği hususunda tebligat yapılması gerektiğini belirterek mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç vs. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat, arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibarıyla arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunun 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukuken imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ...'in yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın %011,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 269,85 TL’nin temyiz edenden mahsubu ile bakiyesinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.