"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2013/226 E., 2022/27 K.
KAYYIM : İstanbul Defterdarı vekili Avukat ...
DAHİLİ DAVALI : ... vekilleri Avukat ... vd.
DAVA TARİHİ : 20.02.2012
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince, Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar, dahili davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; murisi ... ile davalı ... arasında 13.04.2004 günü ... 1. Noterliğinde düzenlenen satış vaadi sözleşmesi uyarınca 31 parsel sayılı taşınmazdaki 6 numaralı bağımsız bölümün satışının vaat edildiğini ileri sürerek, taşınmazın adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
1. Dahili Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini savunmuştur.
2. ... vekili; davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 27.11.2012 tarihli ve 2012/86 Esas, 2012/532 Karar sayılı kararıyla; HMK’nın 114/1-d ve 119/2 maddeleri uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 27.11.2012 tarihli kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 05.03.2013 tarihli ve 2013/1312 Esas, 2013/3098 Karar sayılı ilamında; “...davacı, 13.04.2004 tarihli satış vaadi sözleşmesine dayanarak tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuştur. Dava dilekçesi ile anılan sözleşmede mülkiyeti nakil borcu ile yükümlenen...’in ölü olduğu belirterek mirasçılarının belirlenmesi için yetki talep edilmiştir. Alınan yetki ile de ... 6. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/1039 Esas sayılı dosyasında satmayı vaat eden davalının veraset belgesinin alınması için dava açılmıştır. Bu dava sonucunda satmayı vaat edenin mirasçıları belirlenerek somut uyuşmazlıkta onlara karşı husumet yöneltilecektir. Dolayısıyla, davacının açmış olduğu bu davanın sonucu beklenerek işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir....” gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkeme, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında özetle;
1.Müteveffa... ile davacının murisi ... arasında dava konusu taşınmaza yönelik Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi yapıldığı,
2.Sözleşme uyarınca müteveffa...nin eşi ... Vedat Seven'den intikal eden/edecek her türlü hak ve hisselerini satmayı vaad ettiği,
3. Satış bedelini nakden aldığının belirttiği,
4. Mirasçısı olan ... adına yapılan tescilin yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 50 ada 31 parsel üzerinde yer alan 6 numaralı bağımsız bölümdeki dahili davalı ... adına kayıtlı ¼ hissenin iptali ile davacı adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı ... Hâzinesi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B.Temyiz Sebepleri
Dahili davalı ... Hâzinesi vekili temyiz dilekçesinde özetle;
1.Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu,
2.Satış vaadi sözleşmesinin geçerli olmadığını,
3.Müteveffa...’in 01.09.1922 doğumlu olup işlem tarihinde 82 yaşında olmasına rağmen dosya kapsamında akli melekelerinin yerinde olduğuna dair bilgi ve belge bulunmadığını,
4.Akli melekeleri yerinde olsa bile sözleşmede üç ay içerisinde taşınmazın devredileceği öngörülmesine rağmen devir işleminin yapılmadığını,
5.Tarafların iradesinin uyuşmadığını,
6.Davacı tarafından hakkını kötüye kullanıldığını ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası,
2.Kaynağını Türk Borçlar Kanununun 29 uncu maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Türk Borçlar Kanununun 237 nci maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706 ncı ve Noterlik Kanununun 89 uncu maddesi hükümleri uyarınca Noter önünde re'sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716 ncı maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunun 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıktan belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup dahili davalı Hazine vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Dahili davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Harçlar Kanununun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
HUMK'un 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna,
20.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.