"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/155 E., 2023/451 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yalova 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/470 E., 2021/44 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince 24.01.2024 tarihli ek karar ile temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Ek karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 22.08.2000 tarihinde davalı kooperatife ait sitede 514 parsel sayılı marangozlar bölümündeki 1 numaralı dükkanı 3.000,00 TL bedelle satın aldığını, dükkan yanında bulunan arsayı da kooperatif başkanından tapuda tescili daha sonra yapılmak üzere 03.08.2004 tarihinde 5.000,00 TL bedelle satın aldığını, kooperatif başkanının makbuz düzenleyerek davacıya verdiğini, daha sonra tapu masrafları adı altında 2.000,00 TL tahsil edildiğini, satışa ve masrafa ilişkin alınan makbuzların Yalova 1. Noterliğine onaylatıldığını, müvekkilinin arsa üzerine dükkan inşa ettiğini belirterek bu arsanın tapusunun davacı adına tescilini, mümkün olmaması hâlinde emsal dükkan değeri kadar bedelin tahsilinin talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Mahkemece alınan son bilirkişi raporuna itibar edildiği, buna göre; davacının davalı Kooperatifin üyesi olduğu, söz konusu alanın müşterek mülkiyet olması sebebiyle davacı adına tapu devrinin mümkün olamayacağı, davalı Kooperatifin 5.000,00 TL'ye ilişkin genel kurul kararı ya da yönetim kurulu kararı ibraz etmediği, Kooperatifin imar mevzuatını dikkate almadan Kooperatif yönetiminin hak sahiplerinden arsa bedeli ve tapu masrafı aldığı; ancak yasal olarak devrin mümkün olamayacağının anlaşılması üzerine müstakil tapu devrinin yapılamadığı, müşterek mülkiyet hakkının zaten mevcut olduğu, davalı Kooperatifin diğer üyelerden de 2004-2005 yıllarında arsa kullanım bedeli ya da satış bedeli alıp almadığının belli olmadığı, ancak bu konuda iddia veya savunma bulunmadığı, bu hususta dosyaya sunulan delil de bulunmadığı, bu nedenle Kooperatifin 7.000,00 TL'yi sadece davacıdan aldığının kabulü gerektiği, beyanlara göre davacının zaten söz konusu alanı kapatarak kiraya verdiği ve gelir sağladığı ifade edildiğinden ödediği para açısından faiz talebi ya da denkleştirici adalet açısından güncel değer talebine ilişkin hesaplama yapılamayacağı, açıklanan nedenlerle davacının tapu iptali ve tescil talebinin koşulları oluşmadığından reddine, terditli olan alacak talebinin de ödenen bedelin iadesi yönünden kabulüne karar verildiği belirtilerek davacının tapu iptali ve tescil talebinin reddine, davacının alacak talebinin kısmen kabulüne, davaya konu 7.000,00 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu edilen alanın davacıya satılmasına yönelik olarak noterlikçe düzenlenmiş geçerli bir gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi bulunmadığından tapu iptali ve tescil davasının dinlenme olanağı bulunmadığı, dava konusu edilen alan ortak alan niteliğinde olup davalı Kooperatif adına da tapuda kayıtlı olmadığı, Mahkemece davacının tapu iptali ve tescil talebinin reddine karar verilmiş olması isabetli olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362-(1)-a hükmü gereğince kesin olmak üzere karar verilmiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine 24.01.2024 tarihli karar ile temyiz başvuru dilekçesinin kararın kesin olması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; bilirkişi raporuna göre arsa paylı dükkan değerinin 312.000,00 TL olduğu, dükkan inşaat değerinin 50.425,20 TL olduğu, dava değerinin temyiz sınırı içinde olduğunu ileri sürerek ek kararın kaldırılarak, dava dilekçesinin içeriğini tekrarla kararın bozulmasını istemiştir.
B.Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, harici satışa dayalı tapu iptali ve tescil, terditli olarak alacak istemine ilişkindir.
1. Somut olayda dava konusu yerin arsa değeri 261.574,80 TL olarak belirlenmesi üzerine Mahkemece 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 30 ve 32. maddeleri gereğince eksik harcın tamamlanması için davacı tarafa süre verilmesi gerekirken bu eksiklik tamamlanmadan karar verilmiş olması Mahkemenin hatası olup kanun yolu incelemesi yapılırken bu husus gözetilmeden dava değerinin temyiz sınırı altında kaldığı belirtilerek temyiz dilekçesinin reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesinin 24.01.2024 tarihli ek kararı doğru görülmediğinden ek kararın kaldırılması gerekmiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin ek karara yönelik temyiz itirazlarının kabulüyle Bölge Adliye Mahkemesinin 24.01.2024 tarihli ek kararının KALDIRILMASINA,
2. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Fazla yatırılan temyiz giderinin temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.04.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.