"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
...
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
1-Dosyadaki yazılara, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve kararın bozmaya uygun olmasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dairemizin 07.03.2019 tarihli ilk bozma ilamında diğer sebeplerin yanı sıra hüküm;
“Taraflar arasında fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağına uygulanacak faizin başlangıç tarihi ve uygulanması gereken faizin türü de uyuşmazlık konusudur.
01.01.2003-31.12.2004 tarihleri arasında yürürlükte bulunan 14. dönem Toplu İş Sözleşmesinin 18. maddesinde, haftalık çalışma süresinin 45 saat olduğu, 5 gün çalışılan işyerlerinde günlük 9 saat; 6 gün çalışılan işyerlerinde günde 7.5 saat üzerinden çalışma düzenini işverenin belirleyeceği; 19. maddesinde, iş süresinden sayılan haller; 22. maddesinin A bendinde, fazla çalışma yapılırsa karşılığı ücretin %75 zamlı ödeneceği, C bendinde ise ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılır ise çalışılmasa da ödenmesi gereken ücret dahil toplam 3 yevmiye ödeneceği kararlaştırılmıştır. Aynı yönde düzenlemelere 01.01.2005 - 31.12.2007 yürürlük süreli 1. dönem, 01.01.2008-31.12.2010 yürürlük süreli 2. dönem, 01.01.2011 - 31.12.2012 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmelerinde de yer verilmiştir.
Mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunun 61.maddesi ve 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 53. maddesinin 2. fıkrasında, “Toplu İş Sözleşmesine dayanan eda davalarında temerrüt tarihinden itibaren, işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır '' şeklinde kurala yer verilerek uygulanması gereken faiz türü belirtilmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 41'inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, fazla çalışma saat ücreti, normal çalışma saat ücretinin yüzde elli fazlasıdır. İşçiye fazla çalışma yaptığı saatler için normal çalışma ücreti ödenmişse, sadece kalan yüzde elli kısmı ödenir.
4857 sayılı İş Kanununun 47'nci maddesinde, Kanunun kapsamındaki işyerleri bakımından, ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışma karşılığı olmaksızın o günün ücretinin ödeneceği, tatil yapılmayarak çalışıldığında ise, ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, hüküm altına alınan fazla çalışma ücreti alacağının tamamının Toplu İş Sözleşmesinden doğan istekler olmadığı gözardı edilmiştir. 4857 sayılı Yasa'nın az yukarıda belirtilen 41 ve 47. maddelerine göre, fazla çalışma karşılığı ücretin %50 zamlı ödenmesi, ulusal bayram ve genel tatil günlerindeki çalışmalar karşılığı çalışılmasa da ödenmesi gereken ücret dahil iki yevmiye ödenmesi, kanun gereğidir. Açıklanan nedenle, sözü edilen alacakların kanun gereği hesaplanan kısmına kanunda belirtilen faiz türünün, Toplu İş Sözleşmesindeki düzenleme nedeniyle kanunda belirtilen hesaplama yöntemini aşan kısmına (fazla çalışma alacağı için %25, ulusal bayram ve genel tatil için 1 yevmiye) ise işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizin uygulanması gerekmektedir.
14. dönem ve 1. dönem Toplu İş Sözleşmesilerinin 55. maddesinde ve 2. dönem Toplu İş Sözleşmesinin 53. maddesinde" ücretin en geç ayda bir olmak üzere işledikten sonra her ayın 14'ünü takip eden en geç 3 gün içinde ödenmesi gerektiği'' gerektiği belirtilmiş ise de, fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil günleri için ayrı bir ödeme tarihi belirlenmemiştir. Bu nedenle fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarına dava ve ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmelidir. Mahkemece infazda tereddüt yaratacak şekilde ''bilirkişi raporunda belirtilen temerüt tarihlerinden itibaren'' faiz yürütülmesine karar verilmesi, hüküm yerinde açıkça faizin dava ve ıslah tarihinden yürütülmemesi de ayrıca hatalı bulunmuştur.” gerekçesiyle bozulmuş olup Dairemizin 28.01.2021 tarihli sonraki bozma ilamında da “Son olarak, Mahkemece hükmüne uyulan bozma ilamının “4” numaralı bendinde fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağına uygulanacak faizin başlangıç tarihi ve türü açıkça belirtilmiş olmasına karşın bozmanın sözü edilen bendi dikkate alınıp gereği yerine getirilmeden hüküm kurulması doğru olmamıştır” gerekçesine yer verilmiştir.
Dairemizce ilk bozma ilamında hüküm altına alınan alacakların kanun gereği hesaplanan kısmına kanunda belirtilen faiz türünün, Toplu İş Sözleşmesindeki düzenleme nedeniyle kanunda belirtilen hesaplama yöntemini aşan kısmına (fazla çalışma alacağı için %25, ulusal bayram ve genel tatil için 1 yevmiye) ise işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizin uygulanması gerektiği belirtildiği ve son bozma ilamında da ilk bozma ilamının belirtilen maddesine uyulmadan karar verildiği açıklanmasına karşın; Mahkemece hüküm altına alınan tüm miktarlara işletme kredisi faizi yürütülmesi hatalı olup bu husus ve ayrıca hüküm yerinde bentlerin numaralandırılmasında hata yapılmış olması bozma sebebi ise de, yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, mahkeme hükmünün 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeplerle, temyiz olunan mahkeme kararının hüküm fıkrasının tamamen silinmesine; yerine,
“1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
2-Brüt 4.668,67 TL fazla çalışma ücreti alacağının 3.000,00TL'sinin (2.250,00TL’sine en yüksek banka mevduat faizi gerisine en yüksek işletme kredisi faizi olmak üzere) dava tarihinden, kalan 1.668,67 TL’nin (1.251,50 TL’si bakımından en yüksek banka mevduat faizi gerisine en yüksek işletme kredisi faizi olmak üzere) ise ıslah tarihinden itibaren,
3-Brüt 934,55 TL Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti alacağının 500,00 TL'sinin (250,00 TL’sine en yüksek banka mevduat faizi, 250,00 TL’sine en yüksek işletme kredisi faizi olmak üzere) dava tarihinden, kalan 434,55 TL’nin ( 217,275 TL’sine en yüksek banka mevduat faizi kalanına en yüksek işletme kredisi faizi olmak üzere) ise ıslah tarihinden itibaren faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
5-Yasal kesintilerin infaz aşamasında dikkate alınmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan 97,00TL harç giderinin (Peşin harç ve Islah harcı) talep halinde iadesine,
7-Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
8-Taraflarca yatırılan gider avanslarının kullanılmayan kısımlarının, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde istek halinde ilgililere iadesine,
9-Davacının yaptığı 1.313,00 TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 1.205,41,TL sinin davalıdan alınıp, davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
10-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
11-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 934,55 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına; hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 13.12.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.