"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
...
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının, davalı asıl işveren ...'na bağlı ...İMKB Yatılı Bölge İlköğretim Okulunda ihale ile temizlik, yemek, kalorifer bakım ve yakma hizmetleri satın alınan alt işverenler nezdinde 15.02.2003 ile 14.06.2013 tarihleri arasında kesintisiz şekilde temizlik, öğün yemek dağıtımı, kalorifer yakımı işlerinde hizmetli olarak çalıştığını, okulda yatılı olarak kaldığını ve 14 günde bir evine gidebildiğini, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal ve resmi bayramlarda çalışma yaptırıldığı halde bu çalışmalarına ilişkin ücretlerin kendisine ödenmemesi nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile bir kısım işçilik ücret alacaklarına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili; zamanaşımı def'inde bulunmuş, müvekkili idare ile davacı arasında imzalanan bir iş sözleşmesinin bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı şirket vekili; yasal süresinden sonra vermiş olduğu cevap dilekçesi ile zamanaşımı def’inde ve husumet itirazında bulunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın süresi içinde davalı şirket vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 07.11.2016 tarihli, 2016/23364 esas, 2016/24941 karar sayılı ilamı ile bozma kararı verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş olduğu belirtilerek yapılan yargılamada alınan ek rapor doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraflar vekillerince temyiz edilmşitir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı ... vekilinin tüm, davacı ve davalı şirket vekillerinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 07.11.2016 tarihli bozma ilamında; ...İMKB Yatılı Bölge İlköğretim Okulunda davalı alt işveren şirket işçisi olarak temizlik, yemek dağıtımı ve kalorifer yakımı işlerinde çalıştığını iddia eden davacının fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil çalışma ücretlerine hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkin taraflar arasında mevcut uyuşmazlığın giderilebilmesi için, davacı işçinin fiilen yaptığı iş veya işlerin neler olduğu, bunların ne şekilde yapıldığı, okulun hangi bölümlerini kapsadığı, çalışılan işyerinin kapasitesi, vardiya veya nöbet sisteminin bulunup bulunmadığı hususlarının tereddüde mahal verilmeyecek şekilde tespit edilerek çalışma şartlarının belirlenmesi gerektiği, belirtilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyma kararı verilerek, toplanan deliller ve bilirkişiden alınan ek rapor neticesine göre; davacının işyerinde temizlik işçisi olarak, 2006-2007 yılları arasında; haftada 5 gün 06:00 ile 21:30 saatleri arasında günde 15,5 saat olmak üzere, günlük 3 saat ve haftalık 15 saat fazla mesai yapmak suretiyle çalıştığı, 2008-2013 yılları arasında ise; bir hafta haftanın 7 günü, diğer hafta haftanın 5 günü, günde ortalama 12,5 saat çalıştığı, 1,5 saat ara dinlenmenin mahsubu ile bir hafta haftada 10 saat, diğer hafta ise haftalık 21 saat fazla mesai yaptığı, 15 günde 1 gün hafta tatili kullandığı, dini bayramlarda 1 gün çalıştığı, diğer ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasını sürdürdüğü kabulüyle yapılan hesaplamalara göre hüküm kurulmuş ise de, Dairemizin 2021/7090 sayılı esasına kayıtlı olarak aynı gün temyiz incelemesi yapılan, davacı işçi ile birlikte aynı işyerinde temizlik işçisi olarak görev yaptığı anlaşılan ... isimli başka bir işçinin dosyasında Mahkemece hükme dayanak alınan bilirkişi raporunda söz konusu işçinin; bir hafta haftanın 7 günü, diğer hafta haftanın 5 günü olmak üzere, sabah 06:00 ile akşam 19:00 saatleri arasında günlük 3 saat ara dinlenme süresinin düşülmesi ile günlük 10 saat çalışmasının olduğu, buna göre bir hafta 5 saat, diğer hafta hafta tatili ücreti ayrıca talep edildiğinden 17,5 saat fazla mesai yaptığı değerlendirmesiyle, tümüyle farklı bir biçimde belirlenmiş olan çalışma şekline istinaden hesaplama yapıldığı anlaşılmıştır.
Aynı zamanda, aynı işyerinde benzer koşullarda çalışan işçiler hakkında farklı sonuçlar doğuracak şekilde kararlar verilmesi Anayasanın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesine aykırı olduğu gibi, uygulama birliği, hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkelerine de uygun düşmemektedir. Aynı dönemde, aynı işleri yapan işçilerin farklı usullerde çalışması beklenemeyeceğinden, dosyaların birlikte değerlendirilmesi gerektiğinin gözetilmemesi hatalı bulunmaktadır.
Nitekim, davacı tanıklarından işçi ...’ın işçilik alacaklarının tahsili talebi ile davalılar aleyhine açmış olduğu davasının Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 2016/3999 esas sayılı dosyasından yapılmış olan temyiz incelemesinde, dosya kapsamı içerisinde davalı şirket yetkilisi ...’nın işyerinin 800 öğrenci kapasiteli yatılı okul olduğu, çalıştırılan işçi sayısının yeterli olmaması nedeniyle çalışanların fazla mesai yapmak durumunda kaldıkları, işçilerin 15 günde bir dönüşümlü olarak izne ayrıldıkları, cuma günü öğleden sonra ile pazartesi sabahı arasında 2,5 gün izinli oldukları yönünde beyanda bulunduğu görülmüştür. Dosya içeriğinde yer alan hizmet alım sözleşmeleri incelendiğinde ise; 2009 yılı ihalesinde 4 kaloriferci, 2 aşçı ve 15 temizlik işçisi, 2010 yılı ihalesinde 2 kaloriferci, 2 aşçı ve 12 temizlik işçisi, 2011 ve 2012 ihalelerinde 18 personel, 2013 yılı ihalesinde ise 12 personel çalıştırılmasına dair hizmet alımlarının yapıldığı tespit edilmektedir.
Netice itibariyle; 800 öğrenci kapasiteli yatılı bölge ilköğretim okulu olan davalı işyerinde temizlik görevlisi olarak okulların kapalı olduğu yaz tatilleri haricinde çalışan davacının hizmet alım sözleşmelerinde belirlenen sayıda diğer temizlik işçileri ile birlikte işyerinde yatılı kalarak ve dava dilekçesindeki beyan dikkate alındığında iki haftada bir cuma günleri mesai bitiminden pazartesi günleri mesai saatine dek izin kullanmak suretiyle, 06:30 ile 19:00 saatleri arasında çalıştığı gözetilerek, ücret alacaklarının tüm dosya kapsamı ile diğer işçilerin açmış olduğu dosyalar birlikte değerlendirilmek ve ilk kararın yalnızca davalı şirket tarafından temyiz edilmesi nedeniyle usulü kazanılmış haklarının mevcudiyeti gözetilmek suretiyle yeniden bir hüküm kurulması için, yazılı şekilde verilen karar bozmayı gerektirmiştir.
3-Davalı ...’nın Mahkemece verilen ilk kararı temyiz etmemesi nedeniyle bu davalı bakımından hükmün kesinleşmiş olduğunun bozma sonrası verilen kararda gözetilmesi yerinde bulunmakta ise de, davalının sorumlu olduğu tutarların infazda sakıncaya neden olabilecek şekilde çelişkili biçimde yazılması ve davacı lehine hükmedilen vekalet ücreti bakımından davalı Bakanlığın sorumluluğunun dikkate alınmaması isabetsiz bulunmaktadır.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılardan ... İnşaat Yemek Otomasyon İnsan Kaynakları Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.'ye iadesine, 21.10.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.