"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 4. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde şantiye şefi/tesis şefi/kalite kontrol şefi olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin sona erdiğini ancak bir kısım hakedişlerinin ödenmediğini ileri sürerek son yıla ait zam ve prim alacağı, ücretten izinsiz yapılan kesinti tutarı, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı def'ini öne sürerek davacının iki dönem çalışması olup ilk dönemin ibra ile sona erdiğini, ikinci dönemde kendi isteği ile ayrıldığını ve ikale sözleşmesi imzalandığını, çalışma durumunu kendisi belirlediğinden fazla çalışma ve tatil çalışması alacağı olmadığını, diğer taleplerin de yerinde olmadığını, savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının davalıya ait işyerinde 28/04/2000-31/03/2017 tarihleri arasında son net 9.893,00 TL ücretle çalıştığı, delillere göre son ay için ücret artışı nedeniyle fark alacağı, prim, ücretinden yapılan kesinti alacağı, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacakları olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf:
Karara karşı davalı tarafça istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, özetle, dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesi kararını davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının prim alacağı olup olmadığı hususunda uyuşmazlık vardır.
Davacı taraf dava dilekçesinde, davalı işyerinde 2000 yılından beri yılda 2 maaş olarak ödenen primin son yılda ödenmediğini açıklayarak prim talebinde bulunmuş, davalı ise alacağı olmadığını savunmuştur.
Prim ödemesine ilişkin işyerinde uygulanmakta olan Personel Yönetmeliğinde, işyerindeki kıdem nedeniyle ödenecek prime yönelik düzenleme bulunmakta olup hükme esas alınan bilirkişi raporunda açıklandığı üzere kıdem primi davacıya ödenmiştir. Yönetmelikte ayrıca başarı primi düzenlenmiş olup bu primle ilgili ise, şirket başarısına bağlı olarak Yönetim kurulunca uygun görülen personele ödeneceği açıklanmıştır.
Davacının dava dilekçesindeki açıklamasına konu kıdem priminin ödendiği anlaşılmaktadır. Başarı primi ile ilgili ise, fesihden önceki yıllarda böyle bir ödemenin yapılmadığı ancak davacı emsali olabilecek işçilere ödeme yapıldığı görülmüştür. Hükme esas raporda da bu tespitlere yer verilerek davacının talebi gibi iki aylık ücret tutarı kadar prim alacağı hesaplanmıştır.
Açıklandığı üzere davacının dava dilekçesindeki alacağa yönelik talebi açık olmadığı gibi, sözü edilen kıdem priminin ödendiği anlaşımaktadır. Başarı primi ile ilgili ise önceki yıllarda davacıya bu yönde ödeme yapılmadığı anlaşılmakta olup alacağa hak kazanma ve miktarına yönelik de somut bir delil yoktur. Buna göre Mahkemece ispatlanamayan talebin reddine karar verilmesi yerine hatalı değerenlendirme ile kabulü bozma nedenidir.
3- Davacı işçinin fazla çalışma alacağı olup olmadığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmakta olup Mahkemece alacak hüküm altına alınmıştır.
İşyerinde üst düzey yönetici konumda çalışan işçi, görev ve sorumluluklarının gerektirdiği ücretinin ödenmesi durumunda, ayrıca fazla çalışma ücretine hak kazanamaz. Bununla birlikte üst düzey yönetici konumunda olan işçiye aynı yerde görev ve talimat veren bir başka yönetici ya da şirket ortağı bulunması halinde, işçinin çalışma gün ve saatlerini kendisinin belirlediğinden söz edilemeyeceğinden, yasal sınırlamaları aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti talep hakkı doğar. O halde üst düzey yönetici bakımından şirketin yöneticisi veya yönetim kurulu üyesi tarafından fazla çalışma yapması yönünde bir talimatın verilip verilmediğinin de araştırılması gerekir. İşyerinde yüksek ücret alarak görev yapan üst düzey yöneticiye işveren tarafından fazla çalışma yapması yönünde açık bir talimat verilmemişse, görevinin gereği gibi yerine getirilmesi noktasında kendisinin belirlediği çalışma saatleri sebebiyle fazla çalışma ücreti talep edemeyeceği kabul edilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta dosyadaki bilgi, belge ve beyanlardan davacının, davalıya ait iş yerinde (... Hazır Beton Tesisinde) tesis şefi olarak çalıştığı, davacı tanığının beyan ettiği üzere ...'de en yetkili kişi olup ...'daki ... Bölge Müdürüne bağlı olduğu, bu durumda bulunduğu tesisde en yetkili kişi olup çalışma düzenini kendisinin belirleyebildiği, üzerinde çalışma koşullarını düzenleyen amirinin olmadığı, tesisi idare eden kişi olması nedeniyle fazla mesai ücreti talep edemeyeceği kabul edilmelidir. Buna göre fazla mesai ücreti talebinin reddi gerekirken kabulü hatalı olup bozmayı gerektrmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 13/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.