"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : ... 30. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Anadolu 5. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 11.10.2009 tarihinden 20.08.2017 tarihine kadar aylık 2.850,00 TL ücretle şantiye kamp amiri olarak çalıştığını, maaşın asgari kısmının banka yolu ile kalanın elden ödendiğini, müvekkilinin ilk olarak davalı ... şirketinde çalıştığını daha sonra 01.10.2015 tarihinden itibaren diğer davalıya ait Sinop İlinde bulunan Çiğden HES Proje inşaatında çalıştığını, maaş ödemelerinin düzenli yapılmadığını ve 2-3 ayda bir ödendiğini, müvekkilinin 07.00-19.00 saatleri arasında cumartesi ve pazar günleri de şantiyede kalarak çalıştığını, hiç yıllık izin kullanmadığını, HES projesinin tamamlanması ile iş sözleşmesinin haksız olarak sona erdirildiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, asgari geçim indirimi, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti ve yıllık izin ücretinin davalılardan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... İnşaat Taah. Tic. Ltd. Şti. vekili, zamanaşımı itirazları olduğunu, belirsiz alacak davası açılamayacağını, davacının müvekkili şirkette 01.01.2017 ile 31.07.2017 tarihleri arasında belirli süreli iş sözleşmesiyle şoför olarak çalıştığını, hiçbir alacağının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili, davacının müvekkili şirket nezdinde bir çalışması olmadığından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının müvekkili şirketin Çiğdem HES Projesi inşaatındaki inşaat işlerinin yapılması için anlaştığı diğer davalı şirket nezdinde çalıştığını, bu şirketin mali durumunun işçilerin maaşını ödeyemeyecek derecede kötüleştiği 01.02.2017 tarihine kadar ücretlerin bu şirket bordrosundan ödendiğini, 01.02.2017 tarihinde diğer davalı ile tanzim olunan "makine, ekipman ve işçilik dahil kira sözleşmesi" ile tarafların personel ücretlerinin müvekkili tarafından çalışanlara direkt ödeneceği hususunda anlaştıklarını ve ödendiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davalıların istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
I-Davalı ...Ş. Vekilinin Temyizi Yönünden:
Miktar ve değeri temyiz kesinlik sınırını aşmayan taşınır mal ve alacak davalarına ilişkin nihai kararlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Kesinlik sınırı kamu düzeni ile ilgilidir. Temyiz kesinlik sınırı belirlenirken yalnız dava konusu edilen taşınır malın veya alacağın değeri dikkate alınır. Faiz, icra (inkar) tazminatı, vekalet ücreti ve yargılama giderleri hesaba katılmaz.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve davalılardan Berke Elektrik Üretim A.Ş aleyhine toplamda 48.746,04 TL işçilik alacağı hüküm altına alınmıştır. Davalıların kararı istinaf etmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiş ve davalılar tarafından karar temyiz edilmiştir.
Bu açıklamalar karşısında belirtmek gerekir ki, Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihinde (2021 yılı) miktar itibariyle kesinlik sınırının 78.630,00 TL olduğu hususu gözetildiğinde temyiz konusu miktar kesinlik sınırı kapsamında kaldığından, davalı ...Ş vekilinin temyiz isteminin 6100 sayılı Kanun'un 362/1-(a), 366. ve 352. maddeleri uyarınca REDDİNE,
II-Davalı ... Vekilinin Temyizi Yönünden:
1-Dosyadaki yazılara, belgelere ve tüm dosya kapsamına göre; davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma ücretine hak kazanıp kazanmadığı uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta; davacı vekili müvekkilinin haftanın yedi günü sabah 07.00 akşam 19.00 saatleri arasında çalıştığını ve fazla çalışma ücretinin ödenmediğini iddia etmiştir. Mahkemece hükme esas teşkil eden bilirkişi raporunda davacının fazla çalışma ücreti davacı tanık beyanlarına göre haftanın altı günü 07.00-19.00 saatleri arasında çalışma olgusunun kabulüyle ara dinlenmesi hariç tutularak haftalık 18 saat üzerinden hesaplanmıştır. Dosya kapsamında fazla çalışmaya ilişkin yazılı belge olmadığı nazara alındığında mesai bitiş saatinin davacı tanık beyanlarına göre akşam saat 19.00 olduğunun kabulü dosya kapsamına uygundur. Ancak davacı tanıklarından Veyis K. ile davalı tanıklarının mesai başlangıç saatinin sabah 08.00 olduğuna ilişkin açık beyanları olup, diğer davacı tanığı Malik G.’nin de “..Sabahları saat 07.00 de başladığımız oldu, son 5 ayda ise saat 08.00 de başladık” şeklindeki beyanı bir bütün olarak değerlendirildiğinde fazla çalışma ücretine esas mesai saatlerinin sabah 08.00 akşam 19.00 arasında olduğu anlaşılmaktadır. Bu itibarla haftanın altı günü çalışma olgusu ve 1,5 saat ara dinlenmesinin tenziliyle davacının haftalık çalışmasının 9,5x6=57 saate tekabül ettiği ve bu suretle haftalık 12 saat fazla çalışma yaptığı sonucuna varılmalıdır. Mahkemece haftalık 18 saat üzerinden hesaplama yapılan bilirkişi raporuna itibarla fazla çalışma ücretine hükmedilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 29.09.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.