"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
...
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili özetle; davacının 01.06.2002 tarihinde davalı şirketten (eski unvan ...) ihale ile iş alan taşeron şirkette sayaç açma kesme servisinde çalışmaya başladığını, davalı şirket ile aynı işi yapıyor olması nedeniyle taşeronluğun muvazaaya dayandığı, davacının taşeron şirketlerden sonra 01/11/2013 tarihinde davalı şirket bünyesinde ... Açma-Kesme Servisinde Elektrik Teknisyeni olarak işe başlatıldığını, Açma-Kesme Servisinde çalışmaya devam ederken 08.07.2014 tarihinde aynı şirketin başka bir işyerinde, başka bir serviste görevlendirildiğini, görevi kabul etmediği takdirde iş akdinin sona erdirileceğinin bildirildiğini, elektrik teknisyeni olan davacının 08.07.2014 tarihinde 186 (Telefonla Şikayet Servisi) Servisinde çağrı elemanı olarak çalıştırılmaya başlandığını, çağrı merkezinde çalışacak yeterli bilgi donanımına sahip olmayan bilgisayar kullanmasını dahi yeterince bilmeyen ve elektrik teknisyeni olduğu için kendi mesleği ile ilgili bir iş verilmesini isteyen davacının taleplerinin reddedildiğini, çağrı merkezinde çalıştırılmaya devam edildiğini, davacının sağlık sorunları nedeniyle raporlu olduğu 31.07.2014 tarihinde işyerinden çıkışının verildiğini e-Devlet aracılığı ile öğrendiğini, 01.08.2014 tarihi itibariyle başka bir şirkete girişinin yapıldığını ve Ağustos 2014 tarihinde 4 günlük çalışma gösterilerek 29.08.2014 tarihinde iş akdinin sona erdirildiğini, davacının iş akdi kanuna aykırı olarak feshedildiğinden feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesini, işveren tarafından işe iade edilmediği taktirde boşta kalan süreler için 4 aylık net ücreti ile davacının çalışma süresi de göz önünde bulundurularak 8 aylık brüt ücretinin işe iade tazminatı olarak davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı CK ... Elektrik Perakende Satış A.Ş. vekili özetle; davanın öncelikle husumet nedeniyle reddi gerektiğini, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 12/09/2012 tarihli toplantısında, 4019 sayılı kurul kararı ile; Elektrik Piyasası Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi hükmü çerçevesinde, dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin dağıtım şirketleri tarafından 01/01/2013 tarihinden itibaren ayrı tüzel kişilikler altında yürütülmesine karar verildiğini, bu kurul kararı ile EPDK tarafından 21 elektrik dağıtım bölgesindeki dağıtım şirketlerinin perakende satış lisansları sona erdirilirken, yeni kurulan aynı sayıdaki şirketlere perakende satış lisansı verildiğini, dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırılması nedeniyle davalı şirketin açma-kesme işini yapan yüklenici firmalar île ilgisi kalmadığını, davacı işçinin yaptığı iddia ve beyan olunan açma-kesme işi mahiyeti gereği bir dağıtım faaliyeti olduğundan ... Enerji Dağıtım A.Ş. nezdinde koordine edildiğini, özelleştirme sürecinde bu kurul kararlarının da uygulamaya koyulması ile davacının iş alanı olan sayaç-açma kesme işinin de içinde bulunduğu bir kısım dağıtım faaliyetlerini yürütmek üzere ... Enerji Dağıtım A.Ş. bölünmesi yapıldığını, bu nedenle yüklenici firmaların sorumluluğuna ilişkin beyan ve savunmaları saklı kalmakla davacı bakımından husumetin işbu firmaya ve alt yüklenicilerine yöneltilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizm. A.Ş. vekili özetle; davacının iş akdinin feshine ilişkin ihtarnamenin 27/08/2014 tarihinde davacıya tebliğ edildiğini, işçinin işe iade davası açtığı tarih itibariyle kanun lafzındaki dava açma süresi olan 1 aylık hak düşürücü süreyi geçirdiğini, yine davanın müvekkil şirkete değil davalı CK ... Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. 'ye yöneltildiğini, davalı ile müvekkil şirketin ayrı tüzel kişiliklere sahip olduğu da gözetildiğinde, ihbar dilekçesinin tebliğ edildiği 08/04/2015 tarihinde de 1 aylık hak düşürücü süre geçtiğinden davanın usulden reddi gerektiğini, davacının 10/07/2014 tarihi itibariyle ardı ardına yaptığı üç iş günü devamsızlığı nedeniyle iş akdinin bu gerekçeyle haklı olarak feshedildiğini, feshin usulüne uygun olarak yapıldığını, davacıya müvekkil şirket tarafından 20/08/2014 tarihli ihtarname keşide edilmiş olup, davacı tarafından müvekkil şirkete herhangi bir yanıt verilmediğini, davacının işe iade talebi yasal dayanaktan yoksun olduğunu savunarak öncelikle usulden, aksi takdirde esastan, haksız davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak; davanın kabulüne, davacının ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş.’ye iadesine, işe başlatmama tazminatından ve boşta geçen süre ücretinden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına dair verilen kararın davalılar tarafından temyizi üzerine karar, Dairemizce özetle ve sonuç olarak;
“Somut olayda dava dilekçesinde dava... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş.'ye karşı açılmış olup mahkemece 13.03.2015 tarihli celsede işe iade ile tazminat hükümleri bakımından sorumluluklar açısından davanın alt işverene de yöneltilmesi gerektiği yönünde ilamlar bulunması nedeniyle davacı tarafa davalı olarak yöneltmek istediği taraf var ise bu hususta HMK 124/son maddesi gereğince 2 haftalık kesin süre verilmesine karar verilmiş olup davacı vekili sunduğu 27.03.2015 havale tarihli dilekçe ile alt işveren olarak ... Enerji Dağ. Ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş.’yi Hukuk Muhakemeleri Kanunu 124 gereği davaya dahil etmek istediğini bildirilmiş olup mahkemece ... Enerji Dağ. Ve Perakende Satış Hizmetleri AŞ ‘nin dahili davalı olarak kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içerisinde bulunan belgelerden davacının 1.11.2013-31.7.2014 ve 01.08.2014-29.08.2014 tarihleri arasında ... Enerji Dağ. Ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. işçisi olarak çalıştığı davacının devamsızlık yaptığı iddiasıyla mazeret bildirilmesi talep edilen noter ihtarının da ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. tarafından gönderildiği ve davacının bu şirketin işçisi olduğu anlaşılmaktadır.
Her ne kadar davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde ... şirketinin özelleşmesiyle ünvan değişikliği yaparak... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş.'nin kurulmuş olduğunu, özelleştirme sonrasında abonelere gönderilen faturaların üzerinde bu şirketin ünvanının bulunduğunu, davanın bu nedenle dava açılırken... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş.’ye yönlendirildiğini bildirilmişse de davacı vekilinin... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş.’nin işçisi olduğuna dair bildirgeler ve davacının devamsızlık yaptığı iddiasıyla mazeret bildirilmesi talep edilen 20.08.2014 tarihli noter ihtarına karşı beyanda bulunmadığı, mahkemece bu hususun taraflardan da sorulmadığı görülmüştür. Dairemizce verilen 2016/19132 esaslı 13/09/2017 ilama göre 01/06/2002-29/08/2014 tarihleri arasında, davalılar arasında yapılan ihale belgelerinin, teknik-idari ve sair şartnamelerin, davalı ile şirketler arasındaki sözleşmelerin, davalılar arasındaki ilişkiyi gösteren tüm sair belgelerin getirtilmesi talep edilmişse de 2012 yılına kadar sözleşmelerin ve şartnamelerin getirildiği, diğer belgelerin sunulmadığı anlaşılmaktadır. Yapılan yargılama sonunda mahkemece davalılar arasında muvazaa olduğu kabul edilmişse de davacı hizmet dökümü ve işe giriş bildirgelerine göre zaten ... Enerji Dağ. Ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. işçisi olup böyle bir tespitin dosyada sonuca etkisi anlaşılamamıştır. Dosyada mevcut belgelere ve hizmet dökümüne göre davacının... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş. şirketinde çalışması olmadığından ve 2014 yılına ilişkin hizmet alım sözleşmesi sunulmadığından ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. ve... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş. arasındaki ilişki ve... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş.'nin mali haklardan neden sorumlu tutulduğu anlaşılamamıştır.
Mahkemece ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. ve... ... Elektrik Perakende Satış A.Ş. arasındaki ilişkiye dayanak olan tüm belgelerin ve bunların ticaret sicil kayıtları varsa ünvan değişikliklerine ilişkin belgelerin getirtilerek davalılar arasındaki ilişkinin ne olduğu ve davacının gerçek işvereni belirlenerek, davalılar arasında asıl ve alt işveren ilişkisinin olup olmadığı, muvazaanın bulunup bulunmadığı tespit edilerek açıkça ortaya koyulmalı ve buna göre hüküm kurulmalıdır. Eksik araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozma nedenidir.” gerekçesiyle ve bozma nedenine göre sair yönler incelenmeksizin bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulü ile; işverence yapılan feshin geçersizliğine ve davacının aynı konum ile ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. 'ye işe iadesine, işe başlatmama tazminatından ve boşta geçen süre ücretinden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacının davalı ...işçisi iken, iş akdinin haklı ve geçerli neden olmadan feshedildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece bu davalı hakkında davanın kabulüne karar verilmesi isabetli ise de, diğer davalı CK ... Elektrik Perakende Satış A,Ş. hakkında, bu davalının davalı ... Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri A,Ş. ile organik bağı bulunduğu gerekçesiyle hüküm tesisi yerinde görülmemiştir.
Somut uyuşmazlıkta; davalılar arasında işyeri devri, birlikte işverenlik ya da asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığına göre, salt organik bağ bulunduğu düşüncesinden hareketle davalı CK ... Elekt. Perakende Satış AŞ’nin sorumlu tutulması mümkün değildir. Hal böyle olunca anılan davalı hakkında açılan davanın husumetten reddi yerine, kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
İlk Derece Mahkemesi’nin temyiz edilen kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve Dairemizce 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/3. maddesi uyarınca aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:
Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- Davalı CK ... Elektrik Perakende Satış A.Ş. yönünden açılan davanın husumetten reddine,
-Kendisini vekille temsil ettiren davalı lehine, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 4.080,00 TL vekâlet ücretinin, davacıdan alınarak davalı CK ... Elektrik Perakende Satış A.Ş’ne verilmesine,
-Davalı CK ... Elektrik Perakende Satış A.Ş. tarafından yapılan 139,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
3-Davanın davalı ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. yönünden kabulü ile, işverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının aynı konum ile ... ENERJİ A.Ş. 'ye İŞE İADESİNE,
4-Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının fesih nedeni ve işçinin kıdemi dikkate alınarak 5 (beş) aylık ücreti olarak belirlenmesine,
5-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
6-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 59,30 TL maktu karar ve ilam harcından, peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 34,10 TL karar ve ilam harcının davalı ...den tahsili ile hazineye irad kaydına,
7-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 4.080,00TL vekâlet ücretinin davalı ...den alınıp davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan tebligat masrafı, müzekkere masrafı ve sair masraflar olmak üzere toplam 776,00 TL yargılama giderinin davalı ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. den alınıp davacıya verilmesine, bu davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı ... Enerji Dağ. ve Perakende Satış Hizmetleri A.Ş. ve davacı tarafından yatırılıp, kullanılmayan bakiye avansın ilgili taraflara iadesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 11.10.2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.