"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 10. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 5. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince taraf vekillerinin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... Hava Kurumu (THK) iştiraki olan davalı Firma emrinde 23.10.2012 tarihinde çalışmaya başladığını, davalı Firmanın uçak ve helikopter bakım ve boyama işlemlerini gerçekleştirdiğini ayrıca davalı Şirketin yine bir başka THK iştiraki olan ... Havacılık şirketinin Sağlık Bakanlığı hava ambulans hizmetine ait ihale kapsamındaki hava araçlarının bakım ve teknoloji işlemlerini gerçekleştirdiğini, davacının ambulans helikopter hizmetlerinde sorumlu sistem mühendisi olarak görev yaptığını, son iki yıl bölüm amir yardımcısı olarak çalıştığını, ücretinin Sağlık Bakanlığı tarafından ödendiğini, sigortasının 29 gününün ... Havacılık, 1 gününün davalı Firma üzerinden gösterildiğini ancak davacının sürekli davalı emrinde çalıştığını, aylık ücretinin 2.200,00 USD olduğunu, ücretin ... lirası karşılığının davacıya ödendiğini, davalı Şirket tarafından 30.05.2017 tarihinden itibaren kur sabitlenmesine gidildiğini, bu hususun davacı tarafından kabul edilmediğini, işverenin bu uygulaması nedeni ile davacının fark ücret alacağının bulunduğunu ve ... sözleşmesini 04.02.2019 tarihinde haklı nedenle feshettiğini ... sürerek kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti, bakiye ücret alacağı, yıllık izin, ulusal ... ve genel tatil ile hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili işverenin davacının ücretinin USD kur karşılığını 2,70 TL olarak sabitlediğini, bu durumun ... Parası Kıymetini Koruma Hakkında 2008-32/34 sayılı Karar ve kararda değişiklik yapan 2018/32-51 sayılı Tebliğ kapsamında olduğunu, Firmanın işin yürütümü kapsamında bu hakkını kullandığını, davacının bu bakımdan alacağının bulunmadığını, 58 günlük yıllık izin ücret karşılığının davacının banka hesabına 20.02.2019 tarihinde 11.484,00 TL olarak, bakiye aylık ücretinin de 369,00 TL olarak ödendiğini, davacının ulusal ... ve genel tatil günlerinde çalışmadığını, haftada bir gün hafta tatili kullandığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 23.10.2012 - 04.02.2019 tarihleri arasında davalı Şirkette çalıştığının taraflar arasında ihtilafsız olduğu, davacının ücretinde yazılı rızası bulunmaksızın kur sabitlemesi yapılmasının hukuka aykırı olduğu, bilirkişi raporunda 2012 yılından fesih tarihine kadar davacının yıllara göre aylık USD cinsinden sözleşme ücretlerine yer verildiği, döviz cinsinden aylık ücretlerin 2018 yılı Ocak ayına kadar kur sabitlemesi yapılmaksızın hesaplanması gerektiği, ... Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara ilişkin 2008/32-34 sayılı Tebliğ'de değişiklik yapılmasına dair ....10.2018 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2018-32/51 sayılı Tebliğ'e göre 2018 yılı Ocak ayından Tebliğ'in yürürlüğe girdiği 2018 Ekim ayına kadar Tebliğ hükümleri gereğince aylık ücret miktarlarının tespitinin gerektiği, ... sözleşmesinde ücret zammı konusunda bir düzenleme bulunmadığından 2018 Ekim ayı ücretinin aynı zamanda fesih tarihine kadarki ücret olduğu, davacının en son ... aylık ücretinin 9.912,38 TL olduğu, brüt karşılığının ise 14.279,15 TL olduğu, davacının ... sözleşmesini ücretinin eksik ödenmesi nedeniyle haklı nedenle feshettiğinden kıdem tazminatına hak kazandığı, tanık beyanlarına göre davacının haftalık çalışması 45 saati aşmadığından fazla çalışma alacağının bulunmadığı, yıllık izin belgeleri ve davalı tarafça yapılan ödeme dikkate alındığında davacının bakiye izin alacağının bulunduğu, somut tanık beyanından davacının ulusal ... ve genel tatil alacağının bulunduğu ve davacının ayda ortalama 4 hafta tatilinde çalıştığının kabulüyle ve zamanaşımı def'i dikkate alınarak yapılan hesaplama doğrultusunda hafta tatili alacağının kabulü gerektiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda ücret alacağı bakımından 2017 yılına ilişkin yapılan hesaplamanın doğru olduğu, ancak 2018 yılına ilişkin hesaplamanın hatalı olduğu, bu nedenle Mahkemece 2018 yılına ait ücretlerin ilgili Tebliğ'e göre resen hesaplandığı ancak hesaplama yapılırken hata yapıldığı ve kısa kararda sehven 53.062,72 TL ücret alacağına hükmedildiği, kısa kararla gerekçeli karar arasında çelişki olmaması nedeniyle gerekçeli kararda da bu şekilde karar verildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; bakiye ücret alacağının bilirkişi raporuyla ... 74.757,50 TL olarak tespit edilmesine rağmen Mahkemece hatalı olarak 53.062,72 TL olarak hüküm altına alındığını, fazla çalışma alacağının ispatlanmasına rağmen reddedilmesinin doğru olmadığını, hafta tatili alacağının ve ulusal ... genel tatil alacağının eksik olarak hüküm altına alındığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; fesih haklı nedene dayanmadığından kıdem tazminatının reddi gerektiğini, tazminata esas ücretin ve yıllık izin ücretinin hatalı belirlendiğini, davacının ödemelerinin eksiksiz yapıldığını, davalı işverence kurun sabitlenmesine davacının itirazı olmadığını, bu şartlarda çalışmaya devam ettiğini, ulusal ... ve genel tatil günlerinde işyerinde çalışma olmadığını, bu konudaki davacı tanıklarının beyanlarının çelişkili olduğunu, davacının bütün hafta tatillerinde çalıştığının kabulünün hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, zamanaşımı def'inin dikkate alınmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut uyuşmazlıkta davacı işçinin ücretinin 2017 yılı Mayıs ayından sonra dolar kuru 2,70 TL olarak sabitlenerek ödendiği ve bu ücret değişikliğinin davacı işçi tarafından altı ... günü içinde yazılı olarak kabul edilmediğinin anlaşıldığı, 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 22 nci maddesindeki düzenlemeye göre işverenin ... sözleşmesiyle veya ... sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabildiği, bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı ... günü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişikliklerin işçiyi bağlamayacağı, buna göre davacı işçinin uzun süre sessiz kalması veya itiraz etmemiş olmasının bu hakkın ... sürülmesine engel teşkil etmediği ve bu durumun hakkın kötüye kullanılması anlamına da gelmediği, davacının ücretlerinin eksik ödenmesi nedeniyle ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğinden kıdem tazminatına hak kazandığı, 2018 yılıdaki Kurban Bayramı'nda çalıştığının yargılama sırasında dinlenen tanık beyanıyla kanıtlandığından bu dönem için hesaplanan ulusal ... ve genel tatil ücretinin hüküm altına alınmasının doğru olduğu, hüküm altına alınan yıllık izin ücreti alacağının yerinde olduğu, davacının yedi günlük zaman dilimi içerisinde kesintisiz 24 saat dinlendiğinin dosya kapsamı ile ... olduğu, taraflar arasındaki ... sözleşmenin (1.11) inci maddesine göre hafta içinde kendisine hafta tatili verilen personel için pazar gününün ... günü niteliğinde olduğu, 4857 sayılı Kanun'un 46 ncı maddesinin birinci fıkrasına göre yedi günlük zaman dilimi içinde kesintisiz en az 24 saat dinlenme izninin verileceğinin düzenlendiği, taraflar arasındaki ... sözleşmesinin (2.8) inci maddesindeki haftalık çalışma süresinin 5 gün hesaplanmasının yalnızca yıllık izin kullanımı için getirildiği, bu düzenlemelere göre davalı işyerinde çalışmanın 5 gün olduğunun kabul edilmesi gerektiğinden hafta tatili alacağının hüküm altına alınmasının doğru olmadığı, yargılama sırasında dinlenen tanık beyanları karşısında ispat yükü kendisinde olan davacı işçi tarafından haftalık 45 saati aşan çalışmanın ispatlanamadığından İlk Derece Mahkemesinin fazla çalışma ücreti alacağına yönelik ret gerekçesinin dosya kapsamına uygun olduğu, kur farkından kaynaklı davacı işçi için hüküm altına alınan ücret alacağının Mahkeme gerekçeli kararında doğru olarak 60.943,58 TL hesaplanmasına rağmen kısa kararda 53.062,72 TL olarak hüküm altına alınmasının doğru olmadığı gerekçeleriyle tarafların istinaf başvurularının ayrı ayrı kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili katılma yoluyla sunduğu temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
2. Davalı vekili sunduğu temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının aldığı ücret miktarı ve buna bağlı olarak bakiye ücret alacağının bulunup bulunmadığı, kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, ulusal ... ve genel tatil, fazla çalışma, hafta tatili ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının bulunup bulunmadığı hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı Kanun'un 22, 46 ncı maddeleri ile ... Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara ilişkin 2008/32-34 sayılı Tebliğ'de değişiklik yapılmasına dair ....10.2018 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2018-32/51 sayılı Tebliğ.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.