"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; bu karar Dairemizin 15.03.2022 tarihli ilâmı ile ikinci kez bozulmuştur.
İlk Derece Mahkemesince Dairemizin 15.03.2022 tarihli bozma ilâmına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 10.....2005-28.08.2019 tarihleri arasında, davalıya ait hukuk ofisi işyerinde sekreter olarak en son 4.000,00 TL net ücret ile çalıştığını, müvekkilinin ... sözleşmesini ücretinin aylarca ödenmemesi üzerine haklı sebeple feshettiğini, işyerinde ... çalışan olması nedeniyle yıllık izin kullanamadığını, kendi tuttuğu masraf ajandalarını gerçek ücretin ispatı amacıyla elinde tuttuğunu, işverenin kendisine istifa dilekçesi vermesi hâlinde alacaklarını ödeyeceğini beyan ettiğini, istifa dilekçesi vermediğini, haklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile yıllık izin ve ücret alacaklarının faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 10.....2005 tarihinden itibaren sekreter olarak çalıştığını, işyerinde başka bir çalışan bulunmadığını, son ücretinin asgari ücret olduğunu, 09.09.2019 tarihinden itibaren işe gelmediğini, devamsızlık tutanakları tutulduğunu, ... 6. Noterliğinin 13.09.2019 gün ve 10651 yevmiye nolu ihtarnamesi ile ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, ücretin ödenmediği iddiasının doğru olmadığını, davacının 2019 yılında kredi çekerek araba aldığını, en az üç defa tatile gittiğini, yıllık izinlerini kullandığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 10.12.2020 tarihli ve 2019/508 Esas, 2020/560 Karar sayılı kararıyla davacının işyeri şahsi sicil dosyası, tanık anlatımları ve bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 31.03.2021 tarihli ve 2021/576 Esas, 2021/916 Karar sayılı kararıyla;
"... davacının, 10.....2005-28.08.2019 tarihleri arasında davalı hukuk ofisi işyerinde sekreter olarak çalıştığı, davalı işveren tarafından ise davacının 10/.../2005 tarihinde işe başladığı, 09/09/2019 tarihinden sonra işe gelmediği, devamsızlık tutanakları tutulduğu, ... 6. Noterliğinin 13.09.2019 gün ve 10651 yevmiye nolu ihtanamesi ile ... akdinin haklı nedenle feshedildiğinin savunulduğu, SGK kayıtlarına göre davacının 10/.../2005-17/09/2019 tarihleri arasında hizmetinin bildirildiği, dosya içeriğinden davacı tarafça 28/08/2019 tarihinde ücretlerin ödenmemesi ve yıllık izin kullandırılmaması nedeni ile anahtarı teslim ederek ... akdinin bu tarihte eylemli olarak feshedildiği, bu nedenle mahkemece davacının davalı ... yerinde 10/.../2005-28/08/2019 tarihleri arasında çalıştığının kabul edilmesinin yerinde olduğu, taraflar arasında davacının ücreti konusunda ihtilaf bulunduğu, davacının 4.000,00 TL ücret aldığını, davalı taraf ise asgari ücret ile çalıştığını, özellikle dinlenen davacı tanıklarının davacının asgari ücret ile çalıştığını beyan ettikleri dikkate alındığında, davacının asgari ücret ile çalıştığının kabul edilmesinin yerinde olduğu, fesih tarihi itibariyle davacının ödenmemiş işçilik alacağı bulunduğundan ... akdinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiği, davacı kıdem tazminatına hak kazandığı, davalı işveren tarafından davacının ödenmemiş ücret alacağı ile bakiye yıllık izinlerinin kullandırıldığı yahut karşılığı ücretinin ödendiğinin yasal delilleriyle ispat edilemediği, davacının sözü edilen alacak kalemlerine hak kazandığı, ceza davasının sonucunun beklenilmesinin ... bu davaya etkisinin olmayacağı ve mahkemece verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı..." gerekçe gösterilerek davacı ve davalının istinaf başvurularının esas yönünden reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 25.05.2021 tarihli ve 2021/5327 Esas 2021/9527 Karar sayılı ilâmı ile; "...Davacı masraf ajandalarını fotokopi şeklinde dosyaya ibraz etmiştir. İncelenen masraf ajandalarında davacıya 2018 yılında 3.500,00 TL net ücret ödendiği, 2019 yılında ise 4.000,00 TL net ücret ödendiği görülmektedir. Davacının 14 yılı aşkın kıdemi, çalıştığı işyerinin büyükşehirde olması ve yaptığı işin vasıflı bir ... olması nedeniyle işin niteliği gereği asgari ücretle çalışması hayatın olağan akışına da uygun düşmemektedir. Tüm bu nedenlerle avukat sekreteri olarak çalışan davacının 3342 kodlu hukuk sekreteri için ... tarafından bildirilen emsal ücretle çalıştığının kabulü dosya içeriğine uygun düşecektir. Davacının hak ve alacakları bu ücret üzerinden hesaplanmalıdır.
Ayrıca taraflarca işyerinde davacının ... çalıştığı, işverenin banka kartlarının davacıda bulunduğu, tanık ... beyanında ücretinin davalı talimatıyla davacı tarafından bankadan çekilerek ödendiği şeklindeki beyanlar gözetildiğinde banka kayıtları ve dosyaya sunulan masraf ajandaları birlikte değerlendirilerek 2019 Mart ayı ve sonrası davacının uhdesinde tuttuğu fazla para olup olmadığı mali müşavir tarafından tespit edilerek fazla para olması halinde ücret alacağından mahsubu gerekmektedir. ..." gerekçesiyle karar bozularak dosya kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 23.11.2021 tarihli ve 2021/499 Esas 2021/674 Karar sayılı kararı ile bozma ilâmı doğrultusunda araştırma yapılarak davanın kısmen kabulüne dair hüküm kurulmuştur.
C. İkinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 15.03.2022 tarihli ve 2022/1476 Esas 2022/3411 Karar sayılı ilâmı ile tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra; taleple bağlılık ilkesi gereği davacının çıplak ücretinin brüt 5.595,11 TL olduğunun kabul edilmesi gerektiği, ayrıca davacıya kullandırıldığı ispat edilemeyen yıllık izin süresinin 160 gün olduğu yönündeki kabulün bozma kararının kapsamı dışında kaldığı ve davacı yararına usuli kazanılmış hak oluşturduğu, Mahkemece bu husus dikkate alınmadan karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesi ile karar tekrar bozularak dosya kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 19.07.2022 tarihli ve 2022/226 Esas 2022/357 Karar sayılı kararı ile ikinci bozma ilâmı doğrultusunda yeniden yargılama yapılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının 28.08.2019 tarihinde işe gelmeyerek eylemli olarak ... sözleşmesini feshetmiş olduğu yönündeki iddiasının davacının beyanı dışında hiçbir somut delile dayanmadığını, tanıklarının davacının 28.08.2019 günü işyerinde bulunduğunu ifade ettiğini, davacının ücretlerini alamadığı ve yıllık izinlerinin kullandırılmadığı iddiasını hiçbir somut delil ile kanıtlayamadığını, davacının 4.000,00 TL net ücret aldığı iddiasını yazılı delil ile ispatlayamadığını, bu hususta dinletmiş olduğu tanıklarının davacının asgari ücretle çalıştığını beyan ettiklerini, kıdem tazminatı hesaplamasında asgari geçim indiriminin ücrete dahil edilerek hesaplama yapıldığını, davacının, masraf ajanda defterinde hiç kayıt bulunmayan günler belirlenerek 150 gün yıllık izin alacağı bulunduğu tespiti yapıldığını, buna göre yıllık izin ücretine ilişkin bozma kararının açıkça maddi hataya dayalı olduğunu ve usuli müktesep hak oluşturmayacağını beyanla temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ücreti ile yıllık izin alacağına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.