"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmadığı gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesinin kararının ortadan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine yeniden yargılama yapılan yargılama sonucunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde işletme teknisyeni olarak çalıştığını, sendika üyesi olan davacının davaya konu toplu ... sözleşmeleri kapsamında olduğunu, sendika ile dava dışı ... Elektrik İnş. Oto. Mad. Pet. Ürn. Taah. Yat. San. Tic. A.Ş. arasında yapılan görüşmelerin olumlu sonuçlanmaması üzerine Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığının kararı ile toplu ... sözleşmesinin uygulamaya konulduğunu, alınan karar neticesinde davacının toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanması gerektiğini ve ödenmeyen alacaklarının bulunduğunu ileri sürerek toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan yakacak yardımı, bayram yardımı, fark ücret ile ikramiye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı ile davacı arasında ... sözleşmesinin, bir bağlantının ya da toplu ... sözleşmesinin bulunmadığını, istisna kapsamındaki trafo merkezlerinin işletilmesine yönelik hizmet alım işleri için Yüksek Hakem Kurulu kararı ile karara bağlanan toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan fiyat farkının davalı Kuruluşça ödenmesinin mümkün olmadığını, sorumluluğun firmalara ait olduğunu, davacının müvekkili Kuruluştan talep edebileceği bir hak ya da alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
BAM kaldırma ilamında belirtildiği üzere; davacının öncelikli olarak yapmış olduğu görevin tespit edildiği, davacının dava dışı Rem şirketinde trafo işletme teknisyeni olarak görev yaptığı hususunun puantaj kayıtlarında da sabit olduğu, ... BAM 29.HD'nin 2020/3387 esas, 2020/997 karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere; davalı kurum ile dava dışı şirketler arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğu, davalının dava konusu alacaklardan 4857 sayılı Kanun' un 2/6. maddesi gereği sorumlu olduğu, sendika üyesi olduğu, ... hükümlerinden yararlandırılması gerektiği, bağıtlanan ... gereği alacak kalemlerinin hesaplandığı, ... bu davanın tisten kaynaklanması nedeniyle alacak kalemlerine ilişkin işletme kredisi faizi uygulandığı, davanın kısmi alacak davası olarak ikame edildiği, hesaplamalarda ... yürürlük tarihi ile dava tarihi arasındaki sürecin baz alındığı, alacak kalemlerinin hesaplanmasında zamanaşımı definin nazara alındığı, mahkememizce aldırılan bilirkişi kök raporunda da davacının görevinin işletme teknisyeni olarak belirlemelere yer verildiği, bu bağlamda ek raporda herhangi bir değişikliğe gidilmediği anlaşıldığından..." gerekçesiyle bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinafa başvuru dilekçesinde; davacının müvekkili Kurumun işçisi olmayıp ihbar olunan Şirketlerin işçisi olduğunu, bu nedenle davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan fiyat farkının İdarece ödenmesi durumunun, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun (4734 sayılı Kanun) 62 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlere ilişkin olduğunu, 4734 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin (g) bendine göre istisna kapsamında ihale edilen işlere bu maddenin uygulanamayacağını, kabul anlamına gelmemekle birlikte bilirkişi raporunda yapılan hesaplamaların hatalı ve fahiş olduğunu, davalı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı hesaplandığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
...davalı ile dava dışı ... Elektrik İnş. Oto. Mad. Pet. Ürn. Taah. Yat. San. Tic. A.Ş. arasında 4857 sayılı ... Kanunun 2/6. maddesi düzenlemesine göre asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğundan davacının talep ettiği alacaklardan davalının sorumlu olduğu, zamanaşımına uğramış alacak bulunmadığı, Dairemiz gönderme kararı sonrası bilirkişiden ek rapor aldırıldığı anlaşılmaktadır.
...
Somut olayda kamu düzeni nedeniyle yapılan incelemede, arabuluculuk son tutanak tarihinin düzenlendiği tarih de gözetilerek dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesi gereken alacak bulunmadığı değerlendirilmiştir.
...
Toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan dava konusu alacakların ödendiğinin kanıtlanamadığı, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi rapor ve ek raporunda davacının hak ettiği alacak miktarlarının ... hukuku ilkeleri çerçevesinde usulünce ve gerekçeleri de belirtilerek gösterildiği, mevcut rapor ve ek raporun hüküm vermeye yeter nitelikte olduğu kabul edilmiştir.
Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin seri davalarda ücreti düzenleyen 22. maddesine göre, ihtiyari dava arkadaşlığının bir türü olan seri davalar ister ayrı dava konusu yapılsın ister bir davada birleştirilsin toplamda on dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam avukatlık ücretine, toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %50’si oranında avukatlık ücretine, toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %40’ı oranında avukatlık ücretine, toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %25’i oranında avukatlık ücretine hükmedilmesi gerekir. Duruşmalı işlerde bu şekilde avukatlık ücretine hükmedilmesi için dosyaya ilişkin tüm duruşmaların aynı gün aynı mahkemede yapılması gerekir. Seri davaların sayısı ve duruşmaların aynı gün aynı mahkemede yapılmış olması gözetildiğinde karar vekalet ücreti yönünden hatalıdır. Bu yönden karar düzeltilmiştir..." gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince vekâlet ücreti yönünden kaldırılmasına karar verilmiş ve davanın kısmen kabulüne dair hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekilince istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının bulunup bulunmadığı ve bu alacaklardan davalının sorumlu olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci fıkrası, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.