"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 31. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 35. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 08.11.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat ... ... ile davacı vekili Avukat ... ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 04.07.2014-30.11.2017 tarihleri arasında davalı Şirketin ...’daki Aşkaabat ... projesinde mimar olarak çalıştığını, müvekkilinin ... sözleşmesinin davalı Şirket tarafından sona erdirildiğini, müvekkilinin hafta içi altı gün 07.00 -21.00 arasında çalıştığını, resmi açılışlarından önceki üç ay 07.00-00.00 saatlerinde Pazar günüde dahil olmak üzere çalıştığını ancak fazla çalışma ücret alacağının ödenmediğini, müvekkilinin ayda iki Pazar 07.00- 17.00 arasında normal çalışma gibi tam zamanlı olarak çalıştığını ancak hafta tatil ücret alacağının ödenmediğini, müvekkilinin almış olduğu ücretin net 2.500,00 USD olduğunu, ücretinin 600,00 USD'lik kısmının yurtdışında ihtiyaçlarını görmesi için elden avans olarak verildiğini, kalanının ise bankaya kısım kısım yatırıldığını, müvekkilinin resmî, dinî bayram ve tatillerde yapılan çalışmaların ücretlerinin de ödenmediğini, müvekkiline ihbar tazminatı alacağının 2.966,13 USD 'lik kısmı ödenmişse de bakiye ihbar tazminat alacağının mevcut olduğunu belirterek ihbar tazminatı, fazla çalışma, hafta tatili ve ... bayram genel tatil alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının yurtdışında çalışması nedeniyle ücretinden gelir ve damga vergisi kesilmediğini ve vergiden muaf olduğunu, bu nedenle net ve brüt ücretinin aynı olduğunu, davacının 01.07.2014 - 30.11.2017 tarihleri arasında ...'da saha mimarı olarak görev yaptığını, davacının ücretinin karşılıklı imzalanan İŞKUR sözleşmesi ile 1.389,00 USD olarak belirlendiğini, davacıya yapılan tüm ödemelerin banka şubesine yatırıldığını, davacının 2.500,00 USD meblağında ücret aldığına dair iddialarının gerçek dışı olduğunu, davacının çalışma süresi dikkate alınarak ihbar tazminatı hak edişi aylık ücreti 1.389,00 USD ücretine 200,00 USD yemek ve konaklama ilave edilerek 56 Gün üzerinden hesaplanarak toplam 2.966,13 USD ihbar tazminatı alacağının davacıya tahakkuk ettirilerek banka hesabına ödendiğini, davacının çıkış işlemleri sırasında bazı aylara dair yapılan hesaplamalarda eksiklik olduğunun tespit edilmesi üzerine toplam 2.475,00 USD fazla çalışma alacağının davacının hesabına yatırıldığını, davalının ...’daki çalışma saatlerinin 08.00-18.00 arasında olduğunu, davacı tarafından yapılan fazla çalışmaların davacıya ödendiğini, davacının kullanmış olduğu izin tarihlerinin hesaplama dışı bırakılması gerektiğini, davacıya tüm hak ve alacaklarının ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Yurt dışı giriş çıkış kayıtları, çalışma belgesi, tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde davacının davalı işyerinde 01.07.2014 - 30.11.2017 tarihleri arasında 3 yıl, 4 ay, 26 gün çalışmasının olduğu anlaşılmıştır. Davacı vekili müvekkilinin son net ücretinin 2.500,00-USD olduğunu iddia etmiş davalı vekili ise ücretin 1.389 USD olduğunu iddia etmiştir. Davacı tanığı ... davacının ücretinin 2.500 USD olduğunu belirtmiştir. Davacının kıdemi, mimar olarak çalışması, işin yurt dışında yapılması ve tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde davacının son net ücreti 2.500 USD olarak kabul edilmiştir.
Davacının ... akdinin ihbar tazminatını hakedecek şekilde sona erdiği hususunda bir tereddüt bulunmamaktadır. İşveren tarafından brüt 19.297,22-TL ihbar tazminatı ödemesi yapılmıştır. Davacının bakiye ihbar tazminatı alacağı ise 2.813,91 USD olarak hesaplanmıştır.
Davacı vekilince fazla mesai ücreti, genel tatil ücreti ve hafta tatili ücreti talebinde bulunulmuştur. Dinlenen tanık anlatımlarına göre davacının haftanın 6 günü 07:00 - 21:00 saatleri arasında haftanın 6 günü çalıştığı, resmi açılış dönemlerinde 07:00 - 24:00 saatleri arasında çalıştığı, ayda iki pazar 07:00 - 17:00 saatleri arasında çalıştığı, ramazan bayramı 1. Günü, kurban bayramı ilk iki günü hariç tüm resmi tatillerde çalıştığı anlaşılmıştır. Yapılan fazla mesai, genel tatil ve hafta tatili çalışmalarının ücretinin ödenediği ispat edilemediğinden davacı fazla mesai, genel tatil ve hafta tatili ücretine hak kazanmıştır. Yapılan hesaplamalar tanık anlatımlarına dayandığından %35 hakkaniyet indirimi uygulanmıştır. Yapılan hakkaniyet indirimi nedeniyle davalı lehine avukatlık ücreti ve yargılama giderine hükmolunmamıştır. Kısa kararda sehven kıdem tazminatı talebinin reddine denilmiş ise de kıdem tazminatı talebi bulunmadığından gerekçeli kararda bu kısım çıkartılmıştır." gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, usulden reddi gerektiğini, davanın kısmi dava olarak kabulü ile zamanaşımı def'inin dikkate alınması gerektiğini, davacı tarafından sunulan evrakın müvekkili Şirketin kaşesini veya yetkilisinin imzasını taşımadığını, süresi içinde sunulmadığını ve değerlendirmeye alınmasına muvafakatlerinin bulunmadığını, emsal ücretin dikkate alınmadığını, ücret tespitinin emsale ve esasa aykırı olduğunu, eksik inceleme ile karar verildiğini, ihbar tazminatına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, davacının kıdem ve ihbar tazminatının eksiksiz ödendiğini, hatalı ücret tespiti sonucunda bakiye ihbar tazminatını kabul etmediklerini, fazla çalışma, hafta tatili ve ... bayram genel tatil ücreti alacaklarına dair itirazları bulunduğunu, davacıya fazla çalışma karşılıklarının ödendiğinin sunulu banka dekontları ile sabit olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere ara dinlenme ve fazla çalışma saatlerinin yanlış hesaplandığını, haftalık 30 saat üzerinden hesaplamanın son derece fahiş olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere 14 saatlik çalışmalarda 2 saat ara dinlenme düşülmesi gerektiğini, 1,5 saat ara dinlenme düşülmesinin hatalı olduğunu, davacının her gün günde 6 saat fazla çalışma yaptığının kabulünün hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, hafta tatili, ... bayram genel tatil ve davacının izinli olduğu günlerin fazla çalışma hesaplamasında dışlanmadığını, ... bayram genel tatil hesaplamasının hatalı olduğunu, davacıya ödenen tazminat ve alacakların hesaplamadan mahsup edilmediğini, alacak kalemlerine hükmedilen faizin hatalı olduğunu, davacı ile birebir çalışması olmayan, çalışma süreleri aynı olmayan ve husumetli tanık beyanlarına dayanarak karar verilmesinin hatalı olduğunu, tanıkların birbirinin çalışma düzenini görmesinin mümkün olmadığını, hüküm altına alacaklardan yapılan indirimin yetersiz olduğu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
1-Dosya kapsamındaki delillerin incelenmesinden, davacının davalıya ait işyerinde 01/07/2014 - 30/11/2017 tarihleri arasında 3 yıl, 4 ay, 26 gün süreyle, en son net 2.500 USD ücret karşılığı çalıştığı, işveren tarafından davacıya yapılan ihbar tazminatı ödemesi sonucunda davacının bakiye 2.813,91 USD ihbar tazminatı alacağının bulunduğu, davacı işçinin yasal çalışma sürelerini aşar şekilde fazla mesai yaptığını, hafta tatili ve ... bayram genel tatil günlerinde çalıştığını tanık anlatımları ile kanıtladığı, karşılığı ücretlerin ödendiğinin imzalı bordro, banka dekontu gibi yazılı delilerle işveren tarafından kanıtlanamadığı, davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasında ücret seviyesinin çekişmeli olması nedeniyle hukuka aykırı bir yön bulunmadığı, ilk derece mahkemesince tanık anlatımlarına dayalı olarak fazla mesai, hafta tatili ve ... bayram genel tatil ücreti alacaklarından yapılan % 35 oranındaki hakkaniyet indiriminin makul düzeyde olduğu, daha fazla oranda yapılacak indirimin hakkın özünü zedeleyecek mahiyette olacağı anlaşılmakla davalının bu yönleri amaçlayan istinaf itirazları yerinde görülmemiş ve reddedilmiştir.
2-Taraflar arasında hakkaniyet indirimi sonucu belirlenen hafta tatili ücreti miktarının hatalı olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
İlk derece mahkemesi tarafından hükme esas alınan bilirkişi raporunda hafta tatili ücretinin 8.330,30 USD olarak hesap edildiği, anılan tutardan mahkemece % 35 oranında hakkaniyet indirimi yapılarak toplam 5.831,21 USD'nin hüküm altına alındığı, oysa ki söz konusu tutardan % 35 oranında hakkaniyet indirimi yapıldığında 5.414,69 USD sonuç çıkmaktadır. Davalının bu yönü amaçlayan istinaf itirazı yerinde görülmüştür..." gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilli temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebepler ile birlikte davacının mutad işyerinin ... olduğunu, somut olayda ... hukukunun uygulanması gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ihbar tazminatı alacağının bulunup bulunmadığı, ücret miktarı ile fazla çalışma, hafta tatili ve ... bayram genel tatil alacaklarının ispatı ve hesaplanması, bakiye ihbar tazminatı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve temyiz sebeplerine göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı tarafa yükletilmesine
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,8.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.