Logo

9. Hukuk Dairesi2022/11650 E. 2022/13876 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Mevsimlik işçinin iş sözleşmesinin kim tarafından feshedildiği, fazla mesai alacağının hesaplanması ve uygulanacak hakkaniyet indiriminin oranına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Yargıtay 7. Hukuk Dairesi'nin direnme kararını fesih yönünden onadığı, fazla çalışma ve genel tatil alacakları yönünden ise bozduğu, ancak Hukuk Genel Kurulu'nun direnme kararının tamamını bozduğu, sonrasında yerel mahkemenin Hukuk Genel Kurulu kararına uygun karar verdiği, fakat 7. Hukuk Dairesi'nin direnme kararını fesih yönünden onama kararının göz ardı edildiği anlaşıldığından, bu hususun maddi hatadan kaynaklanmış olabileceği değerlendirilerek dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'na gönderilmesine karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :... Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne dair 10.04.2013 tarihli karar taraf vekillerince temyiz edilmiş; Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 21.04.2015 tarihli ve 2015/8307 Esas, 2015/7257 Karar sayılı ilâmı ile tarafların sair temyiz gerekçelerinin reddine karar verilerek Mahkeme kararı bozulmuştur.

Mahkemenin 09.11.2015 tarihli ve 2015/548 Esas , 2015/551 Karar sayılı kararı ile bozmaya direnilmiştir. Direnme kararının taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine 6352 sayılı Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanunun 40 ıncı maddesi ile eklenen 5521 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun geçici 2 nci maddesi uyarınca direnme kararını öncelikle inceleme yetkisinin Dairede olduğu gerekçesiyle Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesince 16.02.2016 tarihli ve 2016/1313 Esas, 2016/3288 Karar sayılı ilâmı ile ;

“...Mahkeme kararındaki direnme gerekçeleri dikkate alındığında Dairemizin feshe ilişkin bozma kararının yerinde olmadığı, direnme kararının bu açıdan doğru olduğu anlaşılmakla, dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalı vekilinin direnmeye yönelik yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan ... sözleşmesinin feshine ilişkin direnme kararının 5521 sayılı ... Mahkemeleri Kanununun geçici ek 2 nci maddesi uyarınca ONANMASINA,

...Dairemizin, “... 3-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı, hafta tatili ve ulusal ... genel tatil günlerinde çalışıp çalışmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. ...Somut olayda, davacı dava dilekçesinde haftada 7 gün günde 12 saat çalıştığını iddia etmiştir. Davacı tanıklarından Ünal 08:00-20:00 saatleri arasında ve haftada 2 gün transfer nedeniyle +4 saat daha çalıştıklarını, diğer tanık Özden ise belirli bir çalışma saati olmadığını 7 ... boyunca haftada 7 gün çalıştıklarını beyan etmişlerdir. Davalı tanıklarından ... 09:00-18:00 saatleri arasında çalıştıklarını, hafta tatilini işverenin ayarladığını, hafta tatilinin kullanılamaması veya fazla çalışma yapılması halinde telafi izni kullandırıldığını beyan etmiştir. Diğer tanık Bahadır haftalık 45 saatin aşılmadığını, hafta tatilini işlerin az olduğu günlerde kullandıklarını beyan etmiştir. Mahkemece davacı tanığı Ünal'ın beyanı doğrultusunda davacının 08:00-20:00 saatleri arasında ve transfer nedeniyle haftada 2 gün +4 saat şeklinde haftalık 25 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilmiştir. Davacı tanıklarından Özden haftada 7 gün çalıştıklarını ifade etmiş ancak belirli bir çalışma saatinden bahsetmemiştir. Bu durumda davalı tanık beyanlarındaki çalışma saatleri üzerinden değerlendirme yapılmalıdır. Mahkemece aynı avukata vekâlet veren menfaat birliği içerisinde olan davacı tanığı Ünal'ın beyanına itibar edilmesi hatalı olduğu gibi davacı dava dilekçesinde iddia etmediği halde talep aşılarak transfer nedeniyle haftada 2 gün +4 saat fazla çalışma yapıldığının kabulü de hatalıdır. 4-Mahkemece fazla çalışma ve ulusal ... genel tatil alacaklarından 1/2 oranında hakkaniyet indirimi yapılmıştır. Yapılan indirim oranı fahiş olup hakkın özünü etkileyecek niteliktedir. Ulusal ... genel tatil alacağı hakkında daha makul oranda indirim yapılmak üzere karar bozulmalıdır” gerekçesi ile verdiği bozma kararının usul ve yasaya uygun olmasına ve yerleşik uygulamanın da bu yönde bulunmasına göre direnme kararının yerinde olmadığı anlaşıldığından, temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın 5521 sayılı ... Mahkemeleri Kanununun geçici ek ikinci maddesi uyarınca yetkili ve görevli YARGITAY HUKUK GENEL KURULU'NA GÖNDERİLMESİNE,” gerekçesiyle direnme kararının fesih yönünden yerinde olduğu ancak fazla çalışma süresinin tespiti ile yapılan indirim oranı yönünden yerinde olmadığı belirtilerek bu hususta temyiz incelemesinin yapılması için dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 24.....2020 tarihli ve 2016/22(7)-603 Esas, 2020/462 Karar sayılı ilâmı ile direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlığın;

"...(a-) Mevsimlik işçi olduğu tartışmasız olan davacının henüz sezon başlamadan önce aynı sektörde faaliyet gösteren ve kendisine ait işyeri açması nedeniyle ... sözleşmesini kendisinin mi yoksa davalı işverenin sezon başlamadan önce işçiyi işe davet etmemesi sonucu davalı işveren tarafından eylemli olarak mı feshedildiği, burada varılacak sonuca göre davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanıp kazanmadığı,

(b-) Fazla çalışma alacağı yönünden aynı avukata vekâlet veren davacı tanığının davacı ile menfaat birliğinin bulunup bulunmadığı, beyanına itibar edilip edilemeyeceği, netice olarak eldeki davada davalı tanık beyanlarına göre hesaplama yapılmasının gerekip gerekmediği ile fazla çalışma süresinin hesabında davacı talebinin aşılıp aşılmadığı ve

(c-) Fazla çalışma ve genel tatil alacaklarından Mahkemece yapılan ½ oranında indirimin hakkın özünü etkileyip etkilemediği, genel tatil alacağından daha makul oranda indirim yapılmasının gerekip gerekmediği,..." noktalarında toplandığı tespit edilerek inceleme yapılmıştır.

İnceleme sonunda;

“...1- ... sözleşmesinin feshi yönünden yukarıda gerekçe bölümünde 13 ila 32 nci paragraflar arasında yapılan açıklamalar dikkate alındığında direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenler yanında belirtilen ilave gerekçelerle oy çokluğu ile BOZULMASINA,

2- Fazla çalışma alacağı yönünden yukarıda gerekçe bölümünde 33 ila 58 inci paragraflar arasında yapılan açıklamalar dikkate alındığında direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenler yanında belirtilen ilave gerekçelerle oy birliğiyle BOZULMASINA,

3- Fazla çalışma ile ulusal ... ve genel tatil alacaklarında yapılan indirim oranı yönünden gerekçe bölümünde 59 ila 66 ncı paragraflar arasında yapılan açıklamalar dikkate alındığında direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerle oy birliğiyle BOZULMASINA,

...” karar verilmiştir.

Mahkemece 23.03.2022 tarihli ve 2020/350 Esas , 2022/114 Karar sayılı karar ile; davacının ... sözleşmesini haklı sebebe dayanmaksızın eylemli şekilde bizzat feshetmesi nedeniyle kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığı değerlendirilerek taleplerin ayrı ayrı reddine karar verilmiş, fazla çalışma süresi tespit edilerek yapılan hesaplamaya %30 oranında indirim uygulanarak fazla çalışma ücreti alacağı kısmen kabul edilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya temyiz incelemesinin yapılabilmesi için Dairemize gönderilmiş ise de yukarıda safahatı özetlenen dava dosyasında Mahkemenin 09.11.2015 tarihli direnme kararı üzerine Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 16.02.2016 tarihli ve 2016/1313 Esas, 2016/3288 Karar sayılı ilâmı ile direnme kararının fesih yönünden yerinde olduğu ancak fazla çalışma süresinin tespiti ile yapılan indirim oranı yönünden hükmün yerinde olmadığı gerekçeleri ile dosyanın Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderildiği, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca yapılan incelemede, Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 16.02.2016 tarihli ilâmı ile feshe yönelik direnme kararının yerinde olduğu kabul edilerek Mahkeme kararının bu yönden onanmasına karar verildiği hususunun değerlendirilmediği anlaşılmakla bu hususun maddi hatadan kaynaklanmış olması ihtimalinin değerlendirilmesi için dosyanın YARGITAY HUKUK GENEL KURULUNA GÖNDERİLMESİNE, 31.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.