Logo

9. Hukuk Dairesi2022/13034 E. 2022/14841 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, çalıştığı kurumda uygulanan toplu iş sözleşmesi kapsamında teknik elemanlara ödenen hizmet zammı farkına hak kazanıp kazanmadığı.

Gerekçe ve Sonuç: Toplu iş sözleşmesinde teknik elemanlara ödenecek hizmet zammının emsali memur personele ödenen zamlar esas alınarak belirleneceğinin öngörülmesi ve davacının 657 sayılı Kanun uyarınca teknik hizmet tazminatı alabilmek için aranan öğrenim şartını taşımaması gözetilerek, hizmet zammı farkı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yönünde hüküm kurulması hatalı görülerek ilk derece mahkemesi kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

BÖLGE ADLİYE

MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE

MAHKEMESİ : ... 4. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili davacının ... İl Sağlık Müdürlüğünde 15.....2019 tarihinden itibaren sıhhi tesisat teknisyeni olarak çalıştığını, davacının 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli ... Sağlık ... Sendikası ile işveren sendikası olan ... Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (...) arasında imzalanan toplu ... sözleşmesinden faydalandığını, toplu ... sözleşmesinin imza tarihinde ... Sağlık ... sendikası üyesi olan davacının sonrasında istifa etse dahi yürürlük süresi boyunca dayanışma aidatı ödemek suretiyle ilgili toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam ettiğini, 01.01.2021 tarihinden itibaren de bu sözleşmeden 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 sayılı Kanun) 36 ncı maddesi uyarınca bireysel ... sözleşmesi hükmü olarak yararlanmaya devam edeceğini, 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli Toplu ... Sözleşmesinin 36 ncı maddesinin birinci fıkrasında hizmet zammına ilişkin düzenlemeye yer verildiğini, bu maddeye göre teknik elemanlara emsali memur personele ödenen ... gücü, ... riski, temininde güçlük zammı ve özel hizmet tazminatı tutarı hizmet zammının ... olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davacının fiilen teknik personel olarak çalışmasının söz konusu tazminata hak kazanmak için yeterli olduğunu, emsal yargı kararlarının da benzer yönde olduğunu, davacıya şimdiye kadar hizmet zammının düz işçiye ödenen %13 hizmet zammı olarak ödendiğini, davacının teknik personel olması sebebiyle yapılan ödemenin eksik olduğunu ... sürerek davacının işe giriş tarihi olan 15.09.2019 tarihinden dava tarihine kadar davacıya toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan eksik ödenen hizmet zammı alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; Mahkemenin yetkisiz olduğunu, zamanaşımı def’inde bulunduklarını, davacının İdareden herhangi bir alacağının bulunmadığnı, davacı tarafından talep edilen faiz türüne ve başlangıç tarihine itiraz ettiklerini, işyerinde yürürlükte bulunan 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli ... Sağlık ... Sendikası ile ... arasında 10.08.2020 tarihinde imzalanan Toplu ... Sözleşmesinin 36 ncı maddesinde hizmet zammına ilişkin düzenlemeye yer verildiğini, cevap dilekçesi ekinde yer alan "Uyuşmazlıkların ... Kurulu Kararı"na göre teknik elemanı kavramına hangi işçilerin girdiğinin belirlendiğini, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (657 sayılı Kanun) ve anılan Kanun'a dayanılarak yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Zam ve Tazminat Ödenmesine İlişkin 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin konuya ilişkin emsal kararları değerlendirildiğinde personele teknik hizmet zammı ödenebilmesi için “teknik eleman” olarak belirlenmiş alanlarda istihdam edilmiş olması, fiili olarak görev yapması, ayrıca en az orta derecede mesleki tahsil/teknik lise veya dengi okul mezunu olma şartlarını sağlaması gerektiğini, davacıya öğretim durumu itibarıyla gerekli şartı taşımadığından ödeme yapılmadığını ... sürmüştür.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;

“…... Sağlık ... Sendikası ile ... Ağır Sanayi ve Hİzmet Sektörü Kamu İşveren Sendikası olan ... arasında 10.08.2020 tarihinde 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli Toplu ... Sözleşmesi imzalanmıştır.

... 36. Maddesinde ''(teknik elemanlara kariyerinin karşılığı ,emsali memur personele ödenen ... güçlüğü ,... riski ,temininde güçlük zammı ve özel hizmet tazminatı tutarı ,hizmet zammı ... olarak ödenir (2)BuTİS kapsamında bulunan teknik elemanlar dışındaki işçilere hiçbir ödemeyi etkilememek kaydıyla her ... çıplak ücretin %13 lük tutarı hizmet zammı olarak ödenir hükmünü içerdiği anlaşılmıştır.

Davalı Bakanlığın 88642023 sayı numaralı Uyuşmazlıkların ... Kurulu Kararında sıhhi tesisat teknisyeninin ... 36/1 maddesi uyarınca teknik eleman olduğu ,657 sayılı kanun ile hizmet zammı alabilmek için en az orta dereceli mesleki teknik lise veya dengi okul mezunu olma şartı arandığı her iki koşulu taşıması halinde hizmet zammını ... 36/1 maddesi uyarınca yapılacağı hususunda karar verildiği anlaşılmıştır.

Davacının özlük dosyasından ,orta okul mezunu olduğu ,açık lise girişinin bulunduğu ,durumunun silik olduğu ,... ... Boyu öğrenme genel müdürlüğü tarafından tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde sıhhı tesisat konusunda kurs bitirme belgesi olduğu, Davacıya emsal nitelikte hizmet zammı alan kamu personeline ait bordronun incelenmesinde ,memurun teknik hizmetlerde teknisyen olarak çalıştığı ,eğitim durumunun ortaokul olduğu ve emsal nitelikteki memura %61 oranında hizmet zammı uygulandığı anlaşılmakla bila tarihli bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu,

...” gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın yetkisiz mahkemede görüldüğünü, davanın husumetten reddi gerektiğini, davacının sendika üyesi olup olmadığı, üye ise aidatlarını ödeyip ödemediği tespit edildikten sonra karar verilmesi gerektiğini, dava konusu alacağın belirlenebilir olması sbebeiyle davanın hukuki yarar yokluğundan reddi gerektiğini, davacının İdareden herhangi bir alacağının bulunmadığını, 657 sayılı Kanun ve anılan Kanun'a dayanılarak yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Zam ve Tazminat Ödenmesine İlişkin 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin konuya ilişkin emsal kararları ile Uyuşmazlık ... Kurulu Kararı gözetildiğinde davacının en az orta derecede mesleki tahsil/teknik lise veya dengi okul mezunu olma şartlarını sağlamadığından davacıya hizmet zammı ödemesi yapılmadığını, davacı tarafça talep edilen faiz türü ve miktarına da itiraz ettiklerini, davanın reddi gerektiğini ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;

“…Davalı Bakanlıkça her ne kadar teknik eleman tanımında yer alan görevlerde çalışan işçinin, lise ve dengi okullarda tahsili ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve anılan Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına zam ve tazminat ödenmesine ilişkin Bakanlar kurulu kararı gereğince ... güçlüğü zammı, ... riski zammı ve temininde güçlüğü zammı ve özel hizmet tazminatına hak kazanıldığı kararlaştırılmış ise de, yine davalı Bakanlıkça dosyaya ibraz edilen emsal işçi bordrosunda, davacı gibi orta okul mezunu işçinin özel hizmet tazminat oranının %61 olduğunun görüldüğü, davalı Bakanlıkça ... yeri uygulaması yapılarak öğrenim(tahsil) şartı yerine getirilmese dahi, yüksek oran üzerinden ödeme yapıldığının anlaşıldığı, buna göre davacı işçinin teknik personel vasfını taşıyan işçi olarak fark hizmet zammı alacağına hak kazandığı tespit edilmiştir.

…” gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürdüğü gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davacının hizmet zammı farkına hak kazanıp kazanmadığı hususundadır.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6356 sayılı Kanun'un ilgili hükümleri, 657 sayılı Kanun'un 36 ncı maddesi.

3. Değerlendirme

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki (3) numaralı bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. ... Sağlık ... Sendikası ile ... Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası arasında 10.08.2020 tarihinde imzalanan 01.01.2019-31.12.2020 tarihleri arasında işyerinde geçerli olan toplu ... sözleşmesinin 36 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkraları “Bu toplu ... sözleşmesinin kapsamında bulunan teknik elemanlara kariyerlerinin karşılığı emsali memur personele ödenen ... güçlüğü, ... riski, temininde güçlük zammı ve özel hizmet tazminatı tutarı, hizmet zammı olarak ödenir. Bu toplu ... sözleşmesinin kapsamında bulunan teknik elemanlar dışındaki işçilere; hiçbir ödemeyi etkilememek kaydı ile her ... aylık çıplak ücretlerinin %13'lük tutarı hizmet zammı olarak ödenir.” düzenlemesini içermektedir.

3. Somut olayda, davacı ortaokul mezunu olup; 12.11.2018 tarihli "Açıköğretim Lisesi Öğrenci Durum Belgesi" içeriğine göre öğrencilik durumu silik olarak gösterilmiştir. Mahkemece davacı tarafından yapılan işin teknik elemanların yaptıkları işler kapsamında olduğu değerlendirilmiş ise de yukarıda belirtilen toplu ... sözleşmesinin ilgili maddesinde emsali memur personele atıf yapılmakla davacının 657 sayılı Kanun uyarınca aranan gerekli mesleki eğitiminin (en az orta derecede mesleki tahsil/teknik lise veya dengi okul) bulunmadığı anlaşılmaktadır. Buna göre Mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü hatalı olmuştur.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

21.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.