"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki tespit ve alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 1987 yılında Muğla Köy Hizmetlerinde işe başladığını, işe başladığı tarihten itibaren ...-... Sendikasına üye olduğunu, 2001 yılına kadar geçici mevsimlik işçi statüsünde çalıştığını, 2001 yılında daimi işçi statüsüne geçirildiğini, 2005 yılında Köy Hizmetleri Müdürlüğünün lağvedilmesi ile tüm hak ve alacaklarının ... İl Özel İdaresine devredildiğini, davacının kadrolu işçi statüsüne geçirilirken geçici işçilikte geçen kıdeminin dikkate alınmadığını, yeni alınan bir işçinin başlangıç derece ve kademesinden işe başlatıldığını, emsal işçilere göre eksik ücret aldığını, bu durumun adalet ve eşit davranma ilkesine aykırı olduğunu ... sürerek davacının kadrolu işçi statüsünde intibaklarının yanlış olduğu ile derece ve kademelerinin tespitine, ücret farkı, yıpranma prim farkı, ilave tediye farkı ve akdi ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili İdare adına ... ile ... ...- ... Sendikası arasında imzalanan 4. dönem grup toplu ... sözleşmesinin ilgili maddeleri gereğince davacıya 26.12.2013 tarihinde 01.03.2008-28.02.2013 tarihleri arasındaki döneme ilişkin intibak ödemesi yapıldığını, 2017 yılında ücret alacakları konusunda açılan davanın süre aşımı yönünden reddi gerektiğini, ilgili toplu ... sözleşmesinin geçici 2 nci maddesine göre mülga Köy Hizmetlerinden Özel İdareye devredilen işçilerin dava açmamaları veya açılmış davalarından feragat etmeleri şartı ile Köy Hizmetlerinde mevsimlik işçi statüsündeki çalışmalarının düzenlendiğini, intibak işlemlerinin iyiniyetle ve işçiler arasında ayrım olmadan yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının çalıştığı hizmet süresine göre davalı İdare tarafından 01.03.2013 tarihinde yürürlükte bulunan toplu ... sözleşmesinin geçiçi 2 ve 3 üncü maddeleri uyarınca yeniden değerlendirme yapıldığı ve dava tarihi itibarıyla olması gereken derece ve kademe 11. derecenin 27. kademesi olması gerektiğinden davacının yeniden derece ve kademe tespiti yapılmasında hukuki yararının olmadığı, ancak davacının geçici işçi olarak ...'da çalıştığı sürenin intibakında dikkate alınmadığı, her ne kadar davacı 2013 yılından sonra doğru derece ve kademelerde bulunsa da davalı tarafından yapılan ödemenin zamanaşımını kestiği ve 01.03.2008 tarihinden 2013 yılına kadar davacı yanlış derece ve kademede bulunduğundan ücret farkı, yıpranma prim farkı, yasal ilave tediye farkı ve akdi ilave tediye farkı ücretleri yönünden davacıya eksik ödeme yapıldığından fark alacaklarının bulunduğu, bilirkişi tarafından hazırlanan ek raporun hükme ve denetime elverişli olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacının derece ve kademelerinin hatalı belirlendiğini, bu hususun karara esas alınan raporda tespit edildiğini, aleyhe hükmedilen vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin yüksek olduğunu ... sürerek kararın aleyhine olan kısımları yönünden kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; hükme esas alınan bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, derece ve kademe tespitinde davacının hukuki yararının bulunmadığını, davalı İdare tarafından yapılan tüm işlemlerin kanun, yönetmelik, toplu ... sözleşmesi ve çalışanların bağlı bulunduğu mevzuat kurallarına uygun olduğunu, İdarenin yaptığı ödemeye esas tüm işlemlerinde 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na ve Sayıştay denetimine tâbi olduğunu, zamanaşımı sürelerinin gözetilerek işlem yapıldığını, kamu zararının önüne geçilmesi adına davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirtmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesinin karar ve gerekçesi dosya kapsamına uygun olduğundan bu karar ve gerekçeye itibar edildiği, davacı ve davalı vekilinin istinaf itirazlarının yerinde olmadığı gerekçesiyle davacı ve davalı vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalı nezdinde daimi kadroya alınmadan önceki mevsimlik işçi statüsünde geçen sürelerin derece ve kademelerini etkileyip etkilemediği, etkilemiş olması hâlinde derece ve kademelerinin tespitinin gerekip gerekmediği ile davaya konu fark alacaklarının bulunup bulunmadığı ve davalı lehine hükmedilen vekâlet ücreti ile yargılama giderlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
2. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (Tarife) 13 üncü maddesinin ilgili bölümü şöyledir:
“ (1) Bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile 10 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile 12 nci maddenin birinci fıkrası, 16 ncı maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.
(2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.
.."3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut olayda; davacı, daimi kadroya alınmadan önce mevsimlik işçi olarak çalıştığı sürelerin de derece ve kademesinde dikkate alınması gerektiğinden intibakının yanlış yapıldığının ve derece/kademesinin tespiti ile dava konusu alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir. Davacının talebi ... yönünde olup ... davasının içerisinde tespit hükmü de bulunmaktadır. Bu durumda davacının davasının tespit değil ... davası olduğunun kabulü gerekir. Konusu para ile ölçülebilecek ... davalarında vekâlet ücretinin ne şekilde belirleneceği Tarife'nin 13 üncü maddesinde belirlenmiştir. Kabul ve reddedilen alacak tutarları dikkate alınarak tarafların leh ve aleyhlerine vekâlet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekirken davalı lehine, davacının tespit talebi ayrı bir dava gibi değerlendirilerek reddedildiğinden bahisle vekâlet ücretine hükmedilmesi isabetli olmamıştır. Davalı lehine, reddedilen alacak miktarı üzeriden vekâlet ücretine hükmedilmelidir.
3. Mahkemece kabul ve ret oranına göre hükmedilen yargılama giderleri de hatalı olmuştur.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (6) ncı bendinde yer alan "4.080,00" rakamlarının hükümden çıkartılarak yerine "273,19" rakamlarının yazılması, (7) nci bendinde yer alan "140,64" rakamlarının hükümden çıkartılarak yerine "556,07" rakamlarının yazılması ve (8) inci bendinde yer alan "365,72" rakamlarının çıkartılarak "24,..." rakamlarının yazılması suretiyle kararın bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgilisine iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.