"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 22.11.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat Irmak Güner ile davacı vekili Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 10.01.2011-08.08.2017 tarihleri arasında davalı işyerinde radyoloji uzman doktoru olarak çalıştığını, fazla çalışma alacaklarının ödenmemesi üzerine ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini beyanla kıdem tazminatı, şua izni, fazla çalışma ve yıllık ücretli izin alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili tarafından işletilen hastanede 14.01.2011-09.08.2017 tarihleri arasında radyoloji doktoru olarak çalıştığını, son ücretinin brüt 11.000,00 TL olduğunu, davacının çalışma saatlerinin hafta içi 08.00-17.30, cumartesi günü ise 08.00-14.15 şeklinde olduğunu, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacı ve müvekkili arasındaki ilişkinin ticari ilişki niteliğinde olduğunu, davacının ... sözleşmesini haksız feshettiğini, davacının çalıştığı sürece hak etmiş olduğu her türlü işçilik hak ve alacağının ilgili banka hesabına yatırıldığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 11.04.2019 tarihli ve 2017/546 Esas, 2019/220 Karar sayılı kararıyla; davacının 10.01.2011-08.08.2017 tarihleri arasında 6 yıl 7 ay radyoloji uzmanı olarak çalıştığı, bordrolara göre fesih tarihindeki brüt ücretinin 11.000,00 TL olduğu, davacının kayıtlardaki ücretten daha fazla ücret aldığını ispat edemediği, davacının ... sözleşmesini şua izin alacağı ve fazla çalışma alacaklarının ödenmemesi nedeniyle haklı feshettiği, kıdem tazminatına hak kazandığı, davacının 90 günlük izin hakkı bulunduğu, belgelere göre davacı 7 gün izin kullandığı, izin ücretinin ödendiğine dair belge olmadığı, Medula sistemi kayıtları sunulduğu, davacının 05.10.2012-31.01.2016 tarihleri arasındaki fazla çalışmasının Medula kayıtlarına göre tespit edildiği, Medula kayıtlarının bulunmadığı dönem için ise tanık beyanlarının esas alındığı, davacının radyasyon ışınlarına maruz kaldığı davalının da kabulünde olduğu, şua izin defteri sunulduğu, kullandığı kısım düşürüldüğünde şua izin alacağı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 27.10.2021 tarihli ve 2019/2574 Esas, 2021/2897 Karar sayılı kararıyla;
"...
Davacının radyoloji uzmanı olarak davalı işyerinde 10/01/2011-08/08/2017 tarihleri arasında çalıştığı, davacının ... akdini şua izin alacağı ve fazla mesai alacaklarının ödenmemesi nedeniyle feshettiği, davacının ücretinin ihtilaflı olduğu, davacının net 11.000,00 TL ücret aldığını iddia ettiği, davalının ise ücretin bordrodaki gibi olduğunu savunduğu, mahkemece ücretin brüt 11.000,00 TL olarak alındığı, davacı tanıklarının davacının ücretini bilmediklerini beyan ettikleri, bordrolara göre ücretinin brüt 11.000,00 TL olduğu, elden ödeme olduğunun ve davacıya ne kadar ödeme yapıldığı hususunun davacı tarafından ispatlanmadığı, 01/02/2016 tarihli ... sözleşmesine göre de brüt ücretin 11.000,00 TL olduğu, Mahkemece esas alınan ücrette hata olmadığı anlaşılmıştır.
Davacının radyasyona maruz kaldığı gerekçesiyle haftalık 35 saati aşan çalışmaları yönünden fazla mesai ücreti talep ettiği, ispat yükünün davacıda olduğu, davacının 05/10/2012-31/01/2016 tarihleri arasındaki fazla çalışmasının Medula kayıtlarına göre tespit edildiği, haftalık çalışma süresinin 35 saati geçip geçmediğine göre davacının fazla mesai süresinin belirlendiği, Medula kayıtlarının bulunmadığı dönem yönünden ise tanık beyanlarının esas alındığı, tanık beyanlarına göre davacının hafta içi 08.00-17.30, cumartesi günleri ise 08.00-16.00 saatleri arasında çalıştığı, haftada 14,5 saat fazla mesai yaptığı, davacının haftada bir gün saat 20.00'ye kadar çalıştığı, bu durumda haftada 16,5 saat fazla mesai yaptığı, medula kayıtlarıyla tanık beyanlarının hafta içi mesai saatleri yönünden uyumlu olduğu, tanık beyanlarında davacının medula sistemindeki saatten yarım saat önce işe başladığına dair delil olmadığı, saat ücreti belirlenmesinde hata olmadığı, zamanaşımı definin dikkate alındığı, davacı tarafından primin hesaba dahil edilmediği ileri sürülmüşse de davacının prim aldığına dair dosyada delil olmadığı, cevap dilekçesinde davacının şua izni kullandığının ve şua izin defterinin sunulduğunun belirtildiği, bu durumda davacının şua izni kullanması gerektiğinin davalı tarafça kabul edilmiş olduğu, davacının radyasyona maruz kalıp kalmadığı hususunda keşif yapılmasına gerek olmadığı, 2013-2014-2015 dönemlerinde davacının şua izni kullandığı defterde kayıtlı ise de davacının o tarihlerde çalıştığının Medula sisteminden anlaşıldığı, dolayısıyla davacının o tarihlerde şua izni kullanmadığı, davacının şua izini alacağı olduğu, davacının yıllık izin ücreti talep ettiği, ispat yükünün davalıda olduğu, Medula kayıtlarıyla karşılaştırıldığında davacının bu tarihlerde çalıştığı, davacının yıllık izin alacağı olduğu anlaşılmıştır. ..." gerekçesi ile davacı ve davalı vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.01.2022 tarihli ve 2021/12186 Esas, 2022/528 Karar sayılı bozma ilâmında; davacının temel ücretinin brüt 11.000,00 TL aylık ... ücret ile prim (hak ediş) toplamı olduğu, davacıya fesih tarihinden 1 yıl geriye doğru ödenen primin aylık ortalaması bulunarak davacının son ücretinin tespit edilmesi gerektiği, fazla çalışma alacağının davalı işyerinde düzenlenen tüm raporların kaydedildiği Enzim isimli otomasyon sistemi üzerinde bilirkişi tarafından yerinde inceleme yaptırılarak ve davalının cevap dilekçesinde kabul ettiği çalışma düzeni dikkate alınmak suretiyle hesaplanması, fazla çalışma ücretine esas saat ücretinin ise günlük çalışma süresinin 7 saat olduğu gözetilerek hesaplanması gerektiği, şua izni alacağının işyeri kayıtları üzerinde yapılacak inceleme sonucunda tekrar değerlendirilmesi gerekçesiyle temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyulmakla; "...
Davacı aylık net 11.000,00 TL ücret ve radyoloji uzmanı olarak çalıştığını, ücretlerin bir kısmının bankaya yatırıldığını , bir kısmının elden ödendiğini iddia etmiştir. Davalı taraf ise davacının brüt 11.000,00 TL ücret aldığını iddia etmiştir. Yargıtay Bozma ilamında da belirtildiği üzere davacının maaşının, maaş + prim olarak kararlaştırıldığı, bu nedenle davacının ücretin belirlenirken yapılan prim ödemelerinin her ay değişiklik göstermesinden dolayı fesih tarihinden 1 yıl geriye doğru ödenen primin aylık ortalaması bulunarak son temel ücretin tespit edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu kapsamda davacıyla yapılan sözleşme, prim ödemeleri dikkate alınarak davacının ücreti tespit edilmiştir. Bilirkişi Heyetinin dosyaya ibraz etmiş oldukları Raporda ücretin tespiti noktasında yaptıkları hesaplama ve değerleme Mahkememizce de uygun görülmüştür. Tespit edilen bu ücret üzerinden davacının bu alacakları yeniden hesaplanmıştır.
...
Yargıtay Bozma İlamına göre ... yeri kayıtları üzerinde inceleme yapılmıştır. Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda hastane işletim sistemi üzerinde yapılan incelemede davacının gerçekleştirdiği tetkik onay tarihi ve saatlerine ilişkin kayıtlar tespit edilmiştir. Hastane işletme sistemi kayıtlarına göre davacının gün içinde gerçekleştirdiği ilk tetkik ve son tetkik onay saatleri ... ... tespit edilmiştir. Gerek tanık beyanları gerekse kayıtlar dikkate alınarak davacının fazla mesai alacakları hesaplanmıştır. Bilirkişi Heyetinin fazla mesainin tespiti noktasında yapmış olduğu hesaplamalar ve değerlendirmeler dosya kapsamına ve Yargıtay Bozma ilamına uygun olduğundan hükme esas alınmıştır. Yapılan tespitler, yazılı kayıtlara dayalı olarak yapıldığından herhangi bir takdiri indirim yapılmamıştır. ..." verildiği gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu fazla çalışma ve şua izni alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacı ile davalı arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olmadığını taraflar arasında ticari bir ilişki bulunduğunu, davacının ... sözleşmesini haklı neden olmaksızın feshettiğini, davacının kabul edilen ücret miktarının hatalı olduğunu, dava konusu fazla çalışma, şua izni ve yıllık izin alacaklarının reddinin gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ücreti ile dava konusu fazla çalışma alacağının işyeri kayıtlarına göre hesaplanması ve şua izni noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası,
4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 ve 41 inci maddeleri, 3153 sayılı Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun’un ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücreti ile aşağıda yazılı temyiz giderinin davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,22.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.