"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İTİRAZIN İPTALİ
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 48. Hukuk Dairesininin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; alacaklı sıfatı ile ... 8. İcra Müdürlüğünün 2015/37046 Esas sayılı dosyası ile 2010, 2011, 2012, 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin ödenmeyen prim alacağına ilişkin olmak üzere 230.000,00 TL’nin mevduata uygulanan en yüksek faizi ile davalı borçludan tahsili için başlattıkları ilamsız takibe davalı borçlu tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, %20'den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının hak etmiş olduğu primlerin ödendiğini, davacının herhangi bir tarih için hak etmiş olduğu prim alacağı bulunmadığını, işyeri uygulaması olarak prime hak kazanılması için ödemelerin yapıldığı tarihte Şirket çalışanı olmanın esas koşul olduğunu, yıl ortasında ayrılan çalışanlar için kıstelyevm hesaplamanın olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 11. ... Mahkemesinin 15.03.2018 tarihli ve 2016/1280 Esas, 2018/226 Karar sayılı kararı ile toplanan kanıtlar ve 25.09.2017 tarihli bilirkişi raporuna dayanılarak, “...bordrolarda 2009-2010-2011 yıllarında prim ödemesi yapıldığı, davalı işveren prim uygulamasının neye göre yapıldığına dair dosyaya bir delil sunmadığı, herhangi bir kriter belirlemeden art arda üç yıl süren prim ödemesinin bağlayıcı bir işyeri uygulaması olduğu ve bir ... şartı oluştuğu, işçinin prime hak kazanması için işyerinde prime esas alınan sürenin tamamında çalışmış olması gerekmediği, işyerinde çalışılan süreyle sınırlı olmak üzere işçinin prim talep ... olduğu ,davacının takipte haksız ve kötü niyetli olmadığı nitekim dava ıslah edilerek alacak davasına dönüştürüldüğü için de davalının tazminat talebinin reddine karar verilmiştir” gerekçesiyle davanın kabulüne, tazminat isteminin ise reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 48. Hukuk Dairesininin 09.12.2021 tarihli ve 2020/738 Esas , 2021/1899 Karar sayılı kararıyla; mevcut delil durumu ve ... sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizin 10.03.2022 tarihli ve 2022/1812 Esas , 2022/3246 Karar sayılı ilâmı ile , "...Somut uyuşmazlıkta, davacı vekili 18.10.2017 tarihli bilirkişi raporuna itiraz ve davanın ıslahı konulu dilekçe ile itirazın iptali olarak açılan davayı alacak davası olarak ıslah ettiklerini beyan etmiş , İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi davayı alacak davası olarak sonuçlandırmıştır.
Belirtmek gerekir ki, kısmi ıslahla davanın türü değiştirilemez. Bu nedenle davanın itirazın iptali davası olarak görülüp sonuçlandırılması gerekir. Hal böyle olunca, İlk Derece Mahkemesince davacının kısmi ıslahına değer verilerek davanın alacak davası olarak karara bağlanması ve Bölge Adliye Mahkemesince bu hususta İlk Derece Mahkemesi kararının yerinde bulunması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. ” belirtilen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyarak yapılan inceleme sonucunda davalı borçlunun ... 8. İcra Dairesinin 2015/37046 Esas sayılı icra takibindeki itirazın kısmen iptali ile takibin, 117.229,85 TL ... prim alacağı üzerinden devamına, tazminat istemlerinin ise reddine dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davanın ıslahı sonucu davanın alacak davası olarak sonuçlandırılması gerekirken itirazın iptali davası şeklinde sonuçlandırılmasının hatalı olduğunu, müvekkiline 2004 yılından itibaren 2010 hizmet yılına kadar her yıl düzenli olarak artan oranlarda prim ödemesi yapılmış olup prim ödemesi yapılan son 3 yılın ağırlıklı ortalamasına bakıldığında müvekkiline her yıl için ortalama 6 ilâ 7 aylık ücret toplamı tutarı kadar prim ödemesi yapıldığını, bu itibarla hükme esas alınan bilirkişi raporunda müvekkilinin prim alacağının eksik hesaplandığını, dava konusu prim alacağının müvekkilinin davalı işveren nezdinde çalıştığı sırada aldığı ücretlerin ve geçmişte ödenen prim tutarlarının oranlanması sonucu bulunan prim oranı üzerinden hesaplanabilir ve belirlenebilir durumda olduğundan, davalının itirazı üzerine ... takibin devamına ilişkin itirazın iptali kararında müvekkil lehine icra inkar tazminatı hükmedilmemesinin hatalı olduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının müvekkili işverenlikten prim alacağı adı altında herhangi bir alacağı bulunmadığını, davacının hak etmiş olduğu bir prim alacağı olması hâlinde zamanında ve eksiksiz olarak kendisine ödeme yapıldığını, ödenenler dışında davacının başka hiçbir hak ve alacağı bulunmadığını, davacıya bir kez ödeme yapılmış olması devamlı olarak her yıl ödeme yapılacağını da göstermediğini, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan değerlendirme ve hesaplamaların hatalı olduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının itirazın iptali isteminde haklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz edilen nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; taraf vekillerince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
31.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.