"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 3. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İTİRAZIN İPTALİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 21. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili Şirket tarafından davalı işçiye ... sözleşmesinin devamı sırasında, işçi tarafından talep edilmesi üzerine banka kanalı ile borç niteliği avans ödemesi yapıldığını, devam eden süreçte davalı işçinin emniyeti suistimal niteliğinde davranışlarda bulunduğunun tespit edildiğini ve davalının ... sözleşmesinin müvekkili Şirket tarafından haklı nedenle feshedildiğini, davalı işçi tarafından müvekkili Şirketten hiçbir hak ve alacağının bulunmadığına dair ibraname imzalandığını, davalıya verilen borç niteliğindeki avansın geri ödenmemesi nedeniyle davalı işçi aleyhine ... 21. İcra Müdürlüğünün 2018/7847 Esas sayılı dosyası ile takip yapıldığını ancak davalı tarafından icra dosyasına haksız ve kötüniyetli olarak itiraz edildiğini ... sürerek davalının itirazının iptali ile davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; asliye hukuk mahkemesinin davaya bakmakta görevsiz olduğunu, davanın görevsizlik sebebiyle reddi gerektiğini, müvekkilinin davalı Şirket yetkilerinden... tarafından telefonla aranarak faturasız olarak alınması gereken bir gemi için müvekkili adına para yatırıldığını, paranın müvekkili tarafından bankadan çekilmesi gerektiğinin söylendiğini, müvekkilinin yanında bir arkadaşı ile birlikte söz konusu parayı çektiğini, ancak ... tarafından gemi alımından vazgeçildiğinin bildirildiğini ve parayı bir kutu içinde işyerinde rafa bırakmasının söylendiğini, müvekkilinin daha emniyetli olması için yanında olan bir arkadaşının da göreceği şekilde parayı bir kutu içinde masasının yakınındaki çekmeceye koyarak işyerinden ayrıldığını, daha sonra söz konusu paranın işyeri kasasından eksildiği iddiası ile müvekkilinin hırsızlık ile suçlanarak baskı ile ibraname alındığını, müvekkili hakkında cezai bir soruşturma yapılması için şikâyetçi olunmadığını, müvekkilinin emniyeti suistimal suçunu işlediğinin ispat etdilmesi mümkün olmadığından, müvekkiline banka yoluyla gönderip sonra da iade alınan 240.000,00 TL'nin borç verilmiş gibi gösterilerek müvekkili üzerinde baskı kurulduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın itirazın iptali talebi ile ... ... 15. Asliye Hukuk Mahkemesinde 04.05.2018 tarihinde açıldığı, ... ... 15. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.03.2019 tarihli ve 2018/225 Esas, 2019/45 Karar sayılı görevsizlik kararı ile dosyanın ... ... Nöbetçi ... Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, görevsizlik kararı üzerine dosyanın ... ... 11. ... Mahkemesine 08.01.2020 tarihinde tevzi edildiği, ... 11. ... Mahkemesinin 07.10.2020 tarihli ve 2020/15 Esas, 2020/681 Karar sayılı yetkisizlik kararı ile dosyanın ... Nöbetçi ... Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, bu karar üzerine dosyanın 14.12.2020 tarihinde Mahkemeye tevzi edildiği, eldeki davanın açılış tarihinin 0/.05.2018 tarihi olup incelenen arabuluculuk son tutanak içeriğine göre son tutanağın dava tarihinden sonra 16.10.2020 tarihinde tanzim edildiğinin anlaşıldığı, salt arabuluculuğa başvurmuş olmanın dava şartının yerine getirilmesi için yeterli olmayıp sürecin de dava açılmadan evvel tamamlanması gerektiği, bu noksanlığın sonradan giderilmesinin 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen emredici hükmü karşısında mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; verilen kararın usul ekonomisi ve adil yargılanma hakkının ihlali niteliğinde olduğunu, davacının alacağı için öncelikle asliye hukuk mahkemesine dava açtıklarını, mahkemece görevsizlik kararı verildiğini, dosyanın henüz görevli mahkeme olan ... 21. ... Mahkemesine tevzi edilmesinden önce 08.10.2020 tarihinde arabulucuya başvurduklarını, arabuluculuk anlaşamama son tutanağının ise 16.10.2020 tarihinde düzenlendiğini, bu şekilde dava şartı noksanlığının tamamlanmış olduğunu, görevsizlik kararından sonra bu kararın kesinleşmesi ve dosyanın görevli ... mahkemesine gönderilme süreci içerisinde dava şartı arabuluculuk işleminin yerine getirilmesi durumunda ... mahkemesindeki davanın usulden reddi gibi bir durumun söz konusu olamayacağını, arabulucuya başvuru dava şartının tamamlanabilir dava şartı olduğunu ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı Şirket tarafından yargılamaya konu alacak davası niteliğindeki itirazın iptali davasının açılmasından önce arabulucuya başvurulmadığının ... olduğu, herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesinin yasal düzenlemeye uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf başvurusunda belirttiği gerekçelere dayanarak Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, görevsiz mahkemede davanın açıldığı tarihten sonra arabuluculuk dava şartının tamamlanıp tamamlanamayacağı ve davanın 7036 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesine göre dava şartının gerçekleşmemesi sebebiyle usulden reddi gerekip gerekmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.7036 sayılı Kanun'un "Dava şartı olarak arabuluculuk" başlıklı 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararların bozulması, 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.