"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İTİRAZIN İPTALİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 3. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.11.2019 tarihli ve 2019/502 Esas, 2020/321 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (3) üncü alt bendi uyarınca kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda davanın görevsizlik nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Görevsizlik kararının 19.04.2022 tarihinde kesinleşmesi üzerine, dosya kendisine gönderilen İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonunda davanın arabuluculuk dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı ile davalı arasında profesyonel futbolcu sözleşmesi bulunduğunu, tarafların karşılıklı rıza ile aralarındaki ilişkiyi sonlandırıp bu hususta 22.07.2019 tarihli protokolü imzaladıklarını, buna göre futbolcu müvekkilinin bakiye 130.000,00 TL alacağının davalı tarafından kabul edilip bu alacağın dört taksit halinde ödeneceğinin ve taksitlerden birinin gününde ödenmemesi hâlinde bakiye taksitlerin muaccel hale geleceğinin kararlaştırıldığını, davalı tarafından 01.09.2019 tarihinde ödemesi gereken ilk taksit ile 01.10.2019 tarihinde ödemesi gereken ikinci taksidin ödenmemesi üzerine tüm taksitlerin muaccel hâle geldiğini, davalı aleyhine ... 9. İcra Müdürlüğünün 2019/176223 Esas sayılı dosyası üzerinden takip yapıldığını, davalının bu takibe haksız olarak itiraz ettiğini ... sürerek davalının yaptığı itirazın iptaline ve müvekkili yararına %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı tarafa usulüne uygun dava dilekçesi tebliğine rağmen davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Davanın görevsizlik kararını veren ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde 05/11/2019 tarihinde açıldığı, dosyaya sunulan arabuluculuk son tutanağının 16/03/2022 tarihinde düzenlendiği, arabuluculuk yoluna başvuru tarihinin ise 16/02/2022 olduğu görülmüştür.
Dosya içeriğinden anlaşılacağı üzere ; davacı yanın, davasını Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı tarihte arabuluculuk yoluna başvurmadığı, görevsizlik kararı verildikten sonra arabuluculuğa başvurulduğu, davanın açıldığı tarih olan 05/11/2019 tarihinde dava şartı olan ara buluculuğa başvurulmadığı, davanın açıldığı tarihte bulunması gereken dava şartı arabulucuya başvurma hususunun sonradan tamamlanamayacağı, dosya kapsamından da davanın ilk açıldığı tarihte arabuluculuk şartının yerine getirilmediği ve sonradan tamamlanabilir bir dava şartı olmadığı hususu dikkate alındığında davanın dava şartı yokluğundan reddine karar vermek gerekmiş..." gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davanın asliye hukuk mahkemesinde açılıp görevsizlik kararı verilmesi üzerine arabuluculuk dava şartının tamamlanması adına 16.02.2022 tarihinde arabuluculuk başvurusu yapıldığını ve 16.03.2022 tarihinde arabuluculuk son tutanağının düzenlendiğini, görevsizlik kararının kesinleşmesi üzerine son tutanak ile birlikte dosyanın görevli ... mahkemesine gönderilmesi talebinde bulunulduğunu, ancak görevli ... mahkemesince taraflarına arabuluculuk tutanağının sunulması için muhtıra çıkarıldığını, muhtıranın hukuki temelden yoksun olmasına ve bu ara karardan dönülmesi talep edilmesine rağmen davanın arabuluculuk dava şartı gerçekleşmediğinden reddine karar verildiğini, emsal Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarında davanın esasına girilmeden arabuluculuk işlemlerinin tamamlandığı anlaşılıyorsa esasa girilerek karar verilebileceğinin belirtildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Eldeki davanın, 05/11/2019 tarihinde açıldığı dikkate alındığında, arabulucuya başvurulmuş olması, dava şartları arasında yer almaktadır. Ancak dava ilk önce Asliye Hukuk Mahkemesi'ne açılmış, ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesince görevsizlik kararı verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi ile talep üzerine dosya ... ... Mahkemesine gönderilmiştir.
Davacı vekilinin yargılama sırasında ibraz ettiği anlaşmaya varılamadığına dair tutanağın 16/03/2022 tarihli olduğu görülmektedir. Dosyanın görevsiz mahkemeden görevli mahkeme gönderilmiş olması, dava açılış tarihini değiştirmeyecektir. Arabuluculuk dava şartı, dava açılmadan önce gerçekleştirilmelidir. Bu husus yargılama sırasında tamamlanabilir bir dava şartı değildir. Sunulan son tutanak 16/03/2022 tarihli olduğundan dava açılmadan önce arabuluculuk dava şartı gerçekleştiğinden söz edilemez (Emsal Dairemizin 21/04/2022 tarih, 2022/1099 esas, 2022/945 karar sayılı ilamı). Bu itibarla davacı vekilinin istinaf itirazı yerinde değildir.
..." gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeleri tekrar ederek, davanın görevli mahkemeye gelmesine kadar arabuluculuk dava şartının tamamlandığını, görevsiz mahkemede dava açılma tarihinden önce arabulucuya başvuru koşulunun aranmasının arabuluculuk düzenlemesinin amacına, işçiyi koruma ilkesine ve usul ekonomisine aykırı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, görevsiz mahkemede davanın açıldığı tarihten sonra arabuluculuk dava şartının tamamlanıp tamamlanamayacağı ve davanın 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) 3 üncü maddesine göre dava şartının gerçekleşmemesi sebebiyle usulden reddi gerekip gerekmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi.
3. 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nun 393 üncü maddesi.
4. 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) 3 üncü maddesi ile 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.