"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1530 E., 2022/2829 K.
DAVA TARİHİ : 26.02.2016
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 24. ... Mahkemesi
SAYISI : 2022/5 E., 2022/33 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, 01.01.1983-31.12.2015 tarihleri arasında davalı işyerinde kesintisiz şekilde hizmetli olarak çalıştığını, 2012 yılına kadar olan çalışmalarının Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bildirilmediğini, aylık gelirinin net 1.100,00 USD olduğunu, ücretinin banka kanalıyla ödendiğini, çalışma saatlerinin haftada 5 gün 08.00-17.00 saatleri arasında olduğunu, yılda 3-4 defa resepsiyon düzenlendiğini, bunun haricinde elçilik çalışanları için de en az 2 defa resepsiyon düzenlendiğini bu günlerde davacının 01.00'e kadar çalıştığını, resmî ve dinî bayramlarda çalıştığını ancak ücretinin ödenmediğini, 29 yıllık iznini kullanmadığını iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin, fazla çalışma ve ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının Büyükelçilikte sözleşmeli temizlikçi olduğunu ve sözleşmesinin yıllık olarak yenilendiğini, yıllık sözleşmesinin 2013 yılında sona ermesi ve yaşı nedeniyle kendisi ile yeni sözleşme imzalanmayacağının söylendiğini, ancak ricası üzerine 2015 yılı Aralık ayına kadar da çalıştırıldığını, 31.12.2015 tarihinden geçerli olmak üzere işine son verildiğini, gerekli SGK kesintisi yapıldıktan sonra 2015 yılı Aralık ayında 957,60 USD çektiğini, 2015 yılı için kendisine ayrıca 1.120,00 TL ikramiye ödendiğini, davacının 08.30-17.00 saatleri arasında çalıştığını, normal çalışma saatleri dışında fazla çalışma yapmasının istenmediğini, hakkı olan izinlerini kullandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 26.02.2019 tarihli kararıyla davacının 1983 yılından itibaren kesintisiz şekilde davalıya ait işyerinde çalıştığı, ... sözleşmesinin davalı işverence haksız feshedildiği, davacının son 29 yıllık ücretli iznini kullanamadığı gerekçesiyle kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin alacağının kabulüne, ispatlanamayan fazla çalışma ve ... bayram ve genel tatil ücreti talebinin reddine karar verilmiştir.
2. Hükmün davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 11.11.2021 tarihli kararıyla davacının hizmet süresinin kesintisiz olduğu değerlendirilerek sonuca gidilmiş ise de davacının 01.08.1990-08.11.1990 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığının ispatlanmadığı ve bu sürenin hizmet süresine eklenmesinin hatalı olduğu, ayrıca yıllık izin konusunda çalışma süresinin uzunluğu nedeniyle Yargıtayın yerleşik içtihatları gereği davacının beyanı alınarak sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle sair istinaf nedenleri incelenmeksizin İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
3. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine davacının beyanı alınarak ve dava dışı işyerinde çalışma süresi dışlanarak aldırılan bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davada Hindistan mevzuatının dikkate alınması gerektiğini, davacının ... sözleşmesinin emeklilik nedeniyle sona erdirildiğini, davacının emeklilik sonrası imzaladığı ... sözleşmesinde ücretinin yüksek olması nedeniyle kıdem tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma vb. taleplerde bulunmayacağını açıkça belirttiğini, davacının herhangi bir bilgi ve belgeye dayanmadan ücretteki artıştan söz etmesinin isabetsiz olduğunu, kıdem tazminatı ve yıllık izin alacağının zamanaşımına uğradığını, ... ve Hindistan resmî tatillerinde davacı izin kullanmasına rağmen bu hususun değerlendirilmediğini beyan ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının ... sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmaksızın sona erdirildiği, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı değerlendirilerek tazminatların hüküm altına alınmasının isabetli olduğu, hüküm altına alınan alacakların zamanaşımına uğramadığı, davada ... hukukunun uygulanmasının dosya kapsamına uygun olduğu, davacı asılın duruşmada alınan beyanına göre kullanmadığı yıllık izin ücretinin hüküm altına alınmasında isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde, istinaf başvuru nedenlerini tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Büyükelçilikte çalışan işçinin alacaklarına hangi devlet Hukukunun uygulanması gerektiği, ... sözleşmesinin feshi ile davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanamadığı ve yıllık izin alacağının ispatı ve hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun'un 2, 27, 40 ve 44 üncü maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte olan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi, 4857 sayılı Kanun'un 17, 53, 54, 55, 57 ve 59 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine ,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.