"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı ... ... Kültür Sanat ve Turizm Hizmetleri AŞ ile ... Güvenlik Koruma Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili davacının, 20.04.2009-01.07.2014 tarihleri arasında, alt işveren Şirketler nezdinde, davalı asıl işveren ... ... Kültür Sanat ve Turizm Hizmetleri AŞ'ye ait işyerinde güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, işi gereği fazla çalışma yaptığını, tüm ... ... ve genel tatil günlerinde çalıştığını, ancak bu çalışmalarının karşılıklarının ödenmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını ... sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti
Davalı ... ... Kültür Sanat ve Turizm Hizm. AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının fazla çalışma yapmadığını, talep konusu yapılan alacakların dayanaksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar ... Özel Güvenlik Koruma Eğitim Limited Şirketi ve ... Güvenlik Koruma Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. tarafından davaya cevap verilmemiş, ancak yargılama esnasındaki beyanları ile davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemenin 08.09.2015 tarihli kararı ile toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bozma ve Bozmadan Sonraki Yargılama Süreci
Kararın davalılar tarafından temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 24.12.2018 tarihli ve 2017/18228 Esas, 2018/28149 Karar sayılı ilamıyla davalıların diğer temyiz itirazları reddedilmek suretiyle, davacı tarafından altındaki imzanın kendisine ait olduğu ve içeriğinin doğru olduğu Mahkeme huzurunda beyan edilen 25.07.2014 tarihli ibraname dikkate alınarak fazla çalışma ücreti ile yıllık izin alacaklarının yeniden hesaplanması gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda 13.07.2021 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın, davalı ... Güvenlik Koruma Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. ile davalı ... ... Kültür Sanat ve Turizm Hizm. AŞ vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 02.12.2021 tarihli ve 2021/11861 Esas, 2021/16113 Karar sayılı kararı ile davalı ... ... Kültür Sanat ve Turizm Hizm. AŞ'nin tüm, diğer temyiz eden davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş ve davalı işyerinde 20.04.2009 ile 01.07.2014 tarihleri arasında çalışmış olan davacının, davalı alt işveren ... Güvenlik Koruma Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. nezdinde geçen çalışma döneminin 01.....2010 ile 23.12.2012 tarihleri arasında olduğu, fazla çalışma ücreti alacağından, karara dayanak yapıldığı belirtilen bilirkişi raporundaki hesaplama ile de uyumsuz şekilde 23.12.2012 olan devir tarihinden sonraki hizmet dönemini kapsayacak biçimde asıl işveren ve son alt işveren olan diğer davalı Şirketlerle birlikte sorumlu tutulmasının hatalı olduğu belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne dair karar verilmiştir.
Temyiz
Karar, yasal süresi içinde davalılardan ... ... Kültür Sanat ve Turizm Hizm. AŞ ile ... Güvenlik Koruma Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe
1.Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalılar ... ... Kültür Sanat ve Turizm Hizmetleri AŞ ile ... Güvenlik Koruma Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.nin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bilindiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda usuli kazanılmış hak kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri hâline gelmiştir. Anlam itibarıyla bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan ... ifade etmektedir.
Kazanılmış haklar hukuk devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara ... açan yorumlar Anayasa'nın 2 nci maddesinde açıklanan “... Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir.” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Mahkemenin, Yargıtayın bozma kararına karşı direnme kararı vermesi ile direnme kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 09.05.1960 tarihli ve 1960/12 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararı). Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış bu kısımları lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak teşkil eder.
Burada hemen belirtmek gerekir ki usuli kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için bir davada, ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerektiği de gözden kaçırılmamalıdır.
Somut olayda, davanın kısmen kabulü yönündeki 13.07.2021 tarihli karar, Dairemizin 02.12.2021 tarihli ve 2021/11861 E., 2021/16113 K. sayılı kararında yazılı gerekçelerle bozulmuş olup bozma ilâmında adı geçen davalı ... Güvenlik Koruma Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.nin işyeri devri kuralları nedeniyle sorumlu tutulması gereken fazla çalışma alacağı tutarının hatalı hesaplandığı belirtilmiştir. Söz konusu bozma ilâmında başkaca bozma sebebine yer verilmeyip tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir. Şu hâlde fazla çalışma alacağı tutarının 13.07.2021 tarihli kararda hüküm altına alınan tutarda; 10.808,45 TL olduğu hususundaki kabule karşı davacının bir itirazı olmayıp karar davalıların temyiz başvurusu üzerine davalılar lehine olacak şekilde bozulmuştur. Bu durumda bozma ilâmı ile davalılar lehine oluşan kazanılmış hak ihlâl edilerek,12.278,15 TL fazla çalışma alacağının hüküm altına alınması hatalıdır. Aynı şekilde Mahkemenin 13.07.2021 tarihli kararında ... ... ve genel tatil alacağı 704,60 TL olarak hüküm altına alınmasına rağmen; bozma sonrası kararda, davalılar lehine oluşan kazanılmış hak ihlâl edilerek 729,34 ... ... ve genel tatil alacağının hüküm altına alınması da usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgililere iadesine, 13.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.