"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ: ... 28. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ: İŞKOLU TESPİTİNE İTİRAZ
Taraflar arasındaki işkolu tespitine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı ile davalı.. Personel Yönetimi AŞ vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ile davalı . Personel Yönetimi AŞ vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ... Sendikasının müracaatı üzerine davalı Bakanlık tarafından . Personel Yönetim A.Ş'ye ait . ve . numaralı işyerleri için işkolu tespiti yapıldığını ve 23.12.2021 tarihli Resmî Gazete'de yayımlandığını, burada işyerinin 20 numaralı genel işler işkolunda yer aldığının tespit edildiğini, adı geçen Şirketin ana faaliyetinin personel temini olduğunu, bunun da Belediyelerin asli faaliyeti içerisinde bulunmadığını savunarak işkolu tespitinin iptaline ve bu işyerlerinin 10 sıra numaralı ticaret, büro, eğitim ve ... sanatlar işkolunda yer aldığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
1.Davalı vekili Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; davalı ... Sendikası tarafından Bakanlığa gönderilen 24.08.2021 tarihli yazı ile . Personel Yönetim AŞ'nin hangi işkoluna girdiğinin belirlenmesinin istenilmesi üzerine yapılan inceleme neticesinde, genel işler işkolunda yer aldığının tespit edildiğini, Bakanlık işleminin usul ve hukuka uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Sendikası vekili cevap dilekçesinde; . Personel Yönetim AŞ'nin 5393 sayılı Belediye Kanunu (5393 sayılı Kanun), 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu (5216 sayılı Kanun) ve diğer mevzuatta düzenlenen belediyelerin hak, görev ve sorumluluğu altında olan hizmetleri Belediye adına yürüttüğünü ve Belediye hizmetlerinin tamamının İşkolları Yönetmeliği'nde genel işler işkolu içerisinde sayıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
3.Davalı . Personel Yönetim AŞ vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Şirketin 5216 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesindeki yetkiye dayanılarak kurulduğunu, özel hukuk tüzel kişisi olduğunu, Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanan ana sözleşmesindeki faaliyet alanı dikkate alındığında, ticaret, büro, eğitim ve ... sanatlar işkolunda yer alması gerektiğini ileri sürerek iddia gibi tespite karar verilmesini istemiştir.
3. Davalı ... Sendikası vekili cevap dilekçesinde; İşkolları Yönetmeliği'nin 20 No.lu genel işler işkoluna giren işler olarak belediye hizmetleri gibi işlerin yer aldığını, emsal yargı kararlarının bu yönde olduğunu ve iddiaların doğru olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
4. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; İşkolları Yönetmeliği'nin ekindeki işkollarının kapsamını gösteren cetvelde belediye hizmetlerinin tümünün genel işler işkolunda kodsuz olarak yer aldığını, buna göre kanunlarla belediyelere verilen görevler ile belediyenin üstlendiği bütün diğer işlerin genel işler işkolu kapsamında kaldığını ve iddiaların doğru olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 10.03.2022 tarihli ve 2021/13333 Esas, 2022/3122 Karar sayılı ilâmı ve aynı Şirket ile ilgili açılan davada verdiği emsal karar içeriğine göre işkolu tespiti kararının yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ile davalı İ. Personel Yönetimi AŞ vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; Mahkemece Yargıtay kararına atıfla dava reddedilmiş ise de Yargıtayın bu yönde yerleşik içtihatı bulunmadığını, işkolu tespitinde işyerinde görülmekte olan işlerin niteliğinin önemli olduğunu, Şirketin Belediye şirketi olmasının bir önemi olmayıp yapılan işin teknik amacına göre işkolunun belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı . Personel Yönetim AŞ vekili istinaf dilekçesinde; davanın kabulü gerektiğini, işkolu tespiti istenilen işyerlerinde İSPER ... Personel Yönetim AŞ tarafından yapılan asıl işin ofis/büro işi olup işçilerin fiilen sadece büro işlerinde çalıştığını, tespite konu iki işyerinde personel hizmeti verildiğini, doğrudan hizmet alım sözleşmesi kapsamında işlerin yürütüldüğünü, yapılan ... büro işi olduğundan İşkolları Yönetmeliği ekindeki işkolları listesinin incelenmesi neticesinde işyerinin 10. sırada yer alan ticaret, büro, eğitim ve ... sanatlar işkolu içerisinde kaldığını, işkolu belirlenirken işyerinde üretilen mal ve hizmetin esas alınacağını, işyerindeki hizmetlerin belediye hizmetleri kapsamında olmadığını, Mahkemece yerinde inceleme ya da bilirkişi raporu alınmadan karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 12.11.2020 tarihli ve 2020/6986 Esas, 2020/15965 Karar sayılı kararındaki tespitler ile İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde yazılı olduğu üzere, aynı Dairenin 10.03.2022 tarihli ve 2021/13333 Esas, 2022/3122 Karar sayılı ilâmında yazılı açıklamalar dikkate alındığında İlk Derece Mahkemesince verilen kararın yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ile davalı İ. Personel Yönetimi AŞ vekilleri tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; Mahkemece Yargıtay kararına atıfla dava reddedilmiş ise de Yargıtayın bu yönde yerleşik içtihatı bulunmadığını, işkolu tespitinde işyerinde görülmekte olan işlerin niteliğinin önemli olduğunu, Şirketin Belediye şirketi olmasının bir önemi olmayıp yapılan işin teknik amacına göre işkolunun belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek ve haklılıklarını gösteren uzman görüşünü de ekte sunduklarını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı . Personel Yönetim AŞ vekili istinaf dilekçesinde; davanın kabulü gerektiğini, işkolu tespiti istenilen işyerlerinde işverence yapılan asıl işin ofis/büro işi olup işçilerin fiilen sadece büro işlerinde çalıştığını, tespite konu iki işyerinde personel hizmeti ve doğrudan hizmet alım işi sözleşmesi kapsamında işlerin yürütüldüğünü, yapılan ... büro işi olduğundan işkolu belirlenirken işyerinde üretilen mal ve hizmetin esas alınacağını, işyerindeki hizmetlerin belediye hizmetleri kapsamında olmadığını, Mahkemece yerinde inceleme yada bilirkişi raporu alınmadan karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
Uyuşmazlık, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) 4 üncü ve 5 inci maddeleri kapsamında işkolu tespitine itiraz istemine ilişkindir.
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 sayılı Kanun’un "Kuruluş serbestisi" kenar başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının ilgili kısmı şöyledir:
“ (1) ... Sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunur.
3. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolları” kenar başlıklı 4 üncü maddesi de şöyledir:
“(1) İşkolları bu Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir.
(2) Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır.
(3) Bir işkoluna giren işler, işçi ve işveren konfederasyonlarının görüşü alınarak ve uluslararası normlar göz önünde bulundurularak Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.”
4. 6356 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin gerekçesinin ilgili kısmı şöyledir:
“Bir işyerinde yürütülen yardımcı işin alt işveren tarafından üstlenilmesi halinde, bu ... artık asıl işveren yönünden yardımcı ... olarak kabul edilemez. Bu işler alt işveren bakımından asıl ... kabul edilir ve işkolu buna göre belirlenir.”
5. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 inci maddesi ise şöyledir:
“(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.
(2) Yeni bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz.
(3) İşkolu değişikliği yürürlükteki toplu ... sözleşmesini etkilemez.”
6.19.12.2012 tarihli ve 28502 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İşkolları Yönetmeliği’nin (Yönetmelik) 4 üncü maddesinin birinci fıkrası da şöyledir:
“(1) Bir işyerinin hangi işkoluna girdiği konusunda anlaşmazlık çıkması halinde, ilgililerin başvurusu üzerine, işkolu, o işyerinde yürütülen işin niteliğine göre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenir. Bakanlık tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanununun 5 inci maddesine göre kararın yayımından itibaren onbeş gün içinde dava açabilir.”
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ile davalı . Personel Yönetimi AŞ vekilleri tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,14.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.