"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1194 E., 2022/2775 K.
DAVA TARİHİ : 15.04.2021
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 57. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/745 E., 2021/178 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Bakanlığına bağlı işyerinde hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalışmaktayken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) hükümlerine göre 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davalı Bakanlık ile davacı arasında sürekli işçi kadrosuna geçirilirken imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde asgari ücretin belirli bir oran fazlasının davacının ücreti olarak öngörüldüğünü, sözleşme hükmüne göre ücretin her yıl asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlenmesi gerekmesine karşın sözleşmeye aykırı olarak davacının ücretinin asgari ücret seviyesine çekilmek ve bu ücrete %4 zam uygulanmak suretiyle eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek davacının eksik ödemeden kaynaklı fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi dikkate alınarak ücretin belirlendiğini, hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ile davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının ücretinin usul ve kanuna uygun şekilde belirlendiğini, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi gereğince %4 oranında zam yapıldığını ve aylık ücrette indirime gidilmediğini, haksız davanın reddi gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafından ücretinin eksik ödenmesi sebebiyle arabulucuya başvurulduğu, 27.03.2020 tarihli son tutanak dava dilekçesine eklenerek davanın açıldığı fakat Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplamaların 14.04.2021 tarihine kadar yapıldığı bu nedenle son tutanak tarihi ile 14.04.2021 tarihi arasındaki talep dönemi yönünden arabuluculuk dava şartının yerine getirilmemesi sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği belirtilerek davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti, fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye alacaklarının ispatı ve hesaplanması ile hüküm altına alınan fark alacaklara uygulanan faize ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 22 ve 32 nci maddeleri, 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1,3 ve 4 üncü maddeleri (6772 sayılı Kanun).
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş, sürecin anlaşamama ile sonuçlanması üzerine 27.03.2020 tarihli son tutanak dava dilekçesine eklenerek dava açılmıştır. Arabuluculuk faaliyeti tarafların anlaşamadığına ilişkin düzenlenen son tutanak tarihinden önce muaccel olan alacaklar için gerçekleştirilmiştir.
3. Somut uyuşmazlıkta Bölge Adliye Mahkemesince arabuluculuk son tutanak tarihinden sonraki dönem yönünden davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiği belirtilerek hüküm kurulmuştur. Ancak fark ücrete ilişkin hesaplamaların bu gerekçe ile çelişecek şekilde, arabuluculuk son tutanak tarihi olan 27.03.2020 tarihi aşılarak 31.03.2020 tarihine kadar yapılması hatalı olmuştur.
4. Ayrıca Bölge Adliye Mahkemesince aynı gerekçe ile hesaplama yöntemi belirtilmeksizin 359,09 TL fark ikramiye alacağı hüküm altına alınmış, fazlaya ilişkin talebin ise usulden reddine karar verilmiştir. Arabuluculuk son tutanak tarihi olan 27.03.2020 tarihi itibarıyla muaccel olan ikramiye alacakları 2019 yılının Ocak ve Temmuz ayı ile 2020 yılının Ocak ayına ilişkindir. Bu hâlde Mahkemece fark ikramiye alacağı yönünden 295,40 TL'ye hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
4. Öte yandan 6772 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinde bu Kanun'a göre yapılacak ödemelerin zamanının Cumhurbaşkanı tarafından belirleneceği öngörülmüştür. Somut olayda arabuluculuk son tutanak tarihi olan 27.03.2020 tarihi itibarıyla muaccel olan 2020/1 dönemine ilişkin ilave tediye ücretinin ödeme tarihi 31.01.2020'dir. Mahkemece arabuluculuk son tutanak tarihinde henüz muaccel olmayan ilave tediye alacağının da hesaplanarak hüküm altına alınmış olması hatalıdır. Bu açıklamalara göre arabuluculuk son tutanak tarihi dikkate alınarak 1.203,85 TL fark ilave tediye alacağına hükmedilmesi gerekirken 1.409,17 TL fark ilave tediye alacağına hükmedilmesi de bozmayı gerektirmiştir.
4. 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde, kamuda sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin ücretlerinin tespitinde uygulanacak kuralları belirlemektedir. Buna göre 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu ... Sözleşmesi Hükümleri, davacının 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu (6356 sayılı Kanun) hükümlerine göre yararlandığı bir toplu ... sözleşmesi değildir. Bu itibarla ikramiye alacağına 6356 sayılı Kanun'un 53 üncü maddesinde öngörülen en yüksek işletme kredisi faizinin uygulanması mümkün değildir. Dava dilekçesindeki talep de dikkate alınarak en yüksek işletme kredisi faizini geçmemek üzere en yüksek mevduat faizine hükmedilmesi gerekirken en yüksek işletme kredisi faizine hükmedilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.