"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya direnme kararı verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin direnme kararı davalı ... Boru Hatları İle ... Taşıma AŞ vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı işçinin ... sözleşmesini emeklilik sebebi ile feshettiğini, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğunu ... sürerek kıdem tazminatı, fazla çalışma, yıllık izin, hafta tatili ve ... ... genel tatil alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Boru Hatları İle ... Taşıma AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili Şirket çalışanı olmadığını, davalı kurumun ihale makamı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Marden ... Enerji AŞ-... Gıda Ltd. Şti. Ortaklığı vekili cevap dilekçesinde; adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığını, bu nedenle taraf ehliyetinin bulunmadığını, davacının emekli olarak işten ayrıldığını, hesaplanan kıdem tazminatını kabul etmediğini, fazla çalışma ve diğer tatil ücretlerinin ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 09.11.2017 tarihli ve 2014/264 Esas, 2017/374 Karar sayılı kararı ile davacının ... sözleşmesinin emeklilik sebebiyle son bulduğu, davalı ... Boru Hatları İle ... Taşıma AŞ'nin asıl işveren olduğu gerekçesiyle toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Boru Hatları İle ... Taşıma AŞ vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 16.09.2021 tarihli ve 2018/1765 Esas, 2021/1977 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Boru Hatları ile ... Taşıma AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 02.12.2021 tarihli ve 2021/11842 Esas, 2021/16075 Karar sayılı kararı ile;
"... 3-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun, taleple bağlılık ilkesini düzenleyen 26. maddesine göre, “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.”
Somut olayda dava dilekçesinde davacının çalışmasının 24,5 yıl sürdüğü belirtilmesine rağmen mahkemece davacının hizmet süresinin 27 yıl 2 gün olarak kabulü talep aşımı mahiyetinde olduğundan kararın bozulması gerekmiştir.
4-Davacı ... ... Kanunu kapsamında çalışan gemi adamı olup sözü edilen kanunda kıdem tazminatı için fesih tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi öngörülmediğinden, 4857 sayılı ... Kanununa tabi işçilik alacaklarına uygulanan ve kanunda açıkça düzenlenen kıdem tazminatı yönünden fesih tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz oranının gemi adamının alacaklarına uygulanması mümkün değildir.
Bu nedenle mahkemece hüküm altına alınan kıdem tazminatına dava ve ıslah tarihlerinden itibaren yasal faiz yürütülmesine karar verilmesi gerekirken fesih tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
..." gerekçesiyle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Verilen Direnme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2021/11842 E. 2021/16075 K. Sayılı ilamı ile dava dilekçesinin açıklamalar kısmında davacı çalışmasının 24,5 yıl olarak belirtilmesine rağmen mahkememiz tarafından talep aşılarak davalı işyerlerindeki çalışma süresinin 27 yıl 2 gün olarak hesaplanması bozma nedeni yapılmışsa da dava dilekçesinde davacının 01/.../1987 tarihinden Haziran 2014 tarihine kadar olan süre içerisinde davalı işyerlerinde çalıştığının açık ve ... bir şekilde belirttiği dikkate alınarak hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davacı çalışma süresinin 27 yıl 2 ... olarak hesaplanarak taleple bağlı kalındığı kabul edilerek bu hususta bozma ilamına direnilmiş, sair konularda bozma ilamına uygun olarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
... " gerekçesi ile kısmen direnme kararı verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde davalı ... Boru Hatları ile ... Taşıma AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının davalı ... Boru Hatları ile ... Taşıma AŞ'nin işçisi olmadığını, diğer davalı Şirket ortaklığı ile arasında ihale makamı sıfatı ile hizmet alımları yapıldığını, davacının hizmet süresini dava dilekçesinde 24,5 yıl beyan ettiğini, kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti hesabına esas sürenin 27 yıl olarak kabul edilmesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; hizmet süresi bakımından talep aşımı olup olmadığı ve kıdem tazminatına uygulanacak faiz türü konularındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 ve 371 inci maddeleri ile 373 üncü maddesinin beşinci fıkrası, 854 sayılı ... ... Kanunu'nun 20 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin beşinci fıkrası gereğince Dairemizce yeniden yapılan incelemede; dava dilekçesinde davacının 01...1987 tarihinde işe başladığını ve 2014 yılı Haziran ayında işten ayrıldığını beyan ettiği, sigortalı hizmet cetveli ve belirtilen hizmet süresi dikkate alındığında davacının hizmet süresinin 27 yıl, 2 gün olduğu anlaşılmış olup dava konusu alacakların bu hizmet süresine göre hüküm altına alınmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
3. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının uyulan kısımlar bakımından da bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ... sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci ve 373 üncü maddesinin beşinci fıkraları uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.