"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
SAYISI : 2022/321 E., 2022/579 K.
ASIL DAVADA DAVALI : Sevim Mühendislik San. Tic. Ltd. Şti. vekili
BİRLEŞEN DAVALARDA
DAVA TARİHİ : 22.10.2010
KARAR : Asıl ve bileşen davaların kısmen kabulü
BİRLEŞEN DAVALAR : 1. Kulu Asliye Hukuk (...) Mahkemesinin 04.04.2011 tarihli ve 2011/203 E., 2012/109 K. sayılı dosyası
2. Kulu Asliye Hukuk (...) Mahkemesinin 17.08.2020 tarihli ve 2020/357 E., 2020/666 K. sayılı dosyası
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... AŞ (Meram Elektrik Şirketi) tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalı Sevim Mühendislik San. Tic. Ltd. Şti. (Sevim Mühendislik Şirketi) nezdinde arıza bakım onarım elemanı olarak işe başladığını, davalı Şirketin 01.....2010 tarihinde gerekçe göstermeden ve ihbar koşullarına uymadan haksız ve kötüniyetli olarak işine son verdiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları, kötüniyet tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, giyim ve çocuk yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili davalı ... Şirketine karşı açtığı 04.04.2011 tarihli ve 2011/203 Esas, 2012/109 Karar sayılı birleşen dava dilekçesinde; aynı alacak kalemlerinin davalı ... Şirketinden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
3. Davacı vekili davalı ... Şirketine karşı açtığı 17.08.2020 tarihli ve 2020/357 Esas, 2020/666 Karar sayılı ek dava dilekçesinde; bozma sonrası ıslah talebinde bulunmayıp bilirkişi raporunda hesaplanan alacak kalemlerinin birleşen dava ile istenen miktarların dışında kalan kısımlarının, sadece davalı ... Şirketinden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Sevim Mühendislik Şirketi vekili asıl davaya cevap dilekçesinde; davacının, asıl işveren Meram Elektrik Şirketi tarafından ihale edilen ve işletmesi kendilerince yerine getirilen işyerinde çalıştığını, söz konusu işletmenin özelleştirilmesi sonucunda MEDAŞ Genel Müdürlüğünü devralan Alarko Holdingin işletmeyi kendisinin işletmeye başladığını, davalı Şirketin işyerini terk etmek zorunda kaldığını, ancak davacının ... sözleşmesini sona erdirmeyerek davacı işçiyi işletmesini kendilerinin yaptığı bir başka işyerinde görevlendirdiğini, bu görevlendirme yapılırken taraflar arasında akdedilen ... sözleşmesinde yer alan davacının taahhüdüne göre işlem yapıldığını, davacıya görevlendirme yazısı gönderilmesine rağmen davacının yeni işyerinde göreve gelmediğini ve işyerini devralan Alarko Holding bünyesinde çalışmaya başladığını, ... sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili birleşen davaya verdiği cevap dilekçesinde; davalı ... Şirketinin %100 oranındaki hissesinin Alcen Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri AŞ’ye satılarak özelleştirildiğini, davacının davalı Şirketten, elektrik dağıtım şebekelerinde arıza, onarım ve bakım işlerini hizmet alımı ihalesi ile alan diğer davalı Şirkette çalıştığını, müvekkili Şirketin asıl işveren değil ihale makamı olduğunu savunarak davanın husumetten reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Davalı ... vekili ek davaya verdiği cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını belirterek davanın husumetten reddi gerektiğini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 22.10.2013 tarihli ve 2010/656 Esas, 2013/503 Karar sayılı kararı ile asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 10.07.2014 tarihli ve 2014/7966 Esas, 2014/16047 Karar sayılı ilâmı ile özetle davalı işverence yapılan feshin haklı olup olmadığının belirlenmesi için, davalı Sevim Mühendislik Şirketinin, ... ili hudutlarında başka işyerinin bulunup bulunmadığının araştırılması, işyerinin varlığı hâlinde işverenin başka bir ilde ... önerisi yapmasının, ... şartlarında değişiklik yapma yetkisinin dürüstlük kuralına aykırı kullanıldığını göstereceği, bu nedenle davacının eylemli feshinin haklı nedene dayandığı kabul edilerek davacının sadece kıdem tazminatı talebinin kabul edilmesi, ... sözleşmesini davacının kendisinin feshetmesi nedeniyle ihbar tazminatı talep edemeyeceği ve davacının ... sözleşmesinin sona ermemesi nedeniyle yıllık izin talep hakkının bulunmadığı gerekçesiyle reddedilmiş ise de davacının kullanılmayan yıllık izin süresi belirlenerek çıkacak sonuca göre yıllık izin ücreti talebi hakkında bir karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 10.11.2016 tarihli ve 2014/669 Esas, 2016/662 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak asıl ve birleşen davanın kısmen kabulü ile yıllık izin ücreti talebinin kabulüne, diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 27.04.2017 tarihli ve 2017/11890 Esas, 2017/9906 Karar sayılı ilâmı ile özetle davacının, asıl işveren Meram Elektrik Şirketine ait işyerinde, davalı Sevim Mühendislik Şirketindeki çalışması devam ederken alt işveren Sevim Mühendislik Şirketi tarafından davacının farklı bir ilde görevlendirildiği, 01.....2010 tarihinde ilgili yerde göreve başlamasının bildirildiği, bu esnada 1108718 sicil numaralı Emka Elektrik San. Tic. Ltd. Şti. işyerinden 01.....2010 tarihinde davacının işe giriş bildiriminin yapıldığı, ilgili işyerinin adresinin "Meram Elektrik Dağıtım AŞ" olarak kayıtlı olduğu, bu işyerinden çıkışının ise 24.....2010 tarihinde bildirildiği, davalı Sevim Mühendislik Şirketi tarafından da 31.05.2010 tarihi itibarıyla işten çıkış bildiriminin yapıldığı, bu hâliyle davacının, 31.05.2010 tarihinde davalı Sevim Mühendislik Şirketinden sigorta çıkışı yapılarak işyerini devralan dava dışı yeni alt işverende 01.....2010 tarihinde çalışmaya devam ettiği sabit olduğundan 31.05.2010 tarihinde ... sözleşmesi devam etmekle bu tarihli bir fesih olmadığının değerlendirilmemesinin hatalı olduğu, davacının ... sözleşmesinin 24.....2010 tarihinde sona erdiği, dava tarihi itibarıyla ... sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmakla Mahkemece, davacının ... sözleşmesinin 24.....2010 tarihinde kim tarafından feshedildiği, feshin haklı olup olmadığı konusunda inceleme yapılarak davalı alt işveren Şirketin kendi dönemi ile sorumlu olup olmayacağı da gözetilerek sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 22.12.2020 tarihli ve 2017/487 Esas, 2020/698 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti taleplerinin kabulüne, diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Sevim Mühendislik Şirketi ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 21.02.2022 tarihli ve 2022/1403 Esas, 2022/2073 Karar sayılı ilâmı ile özetle davalı ... vekilinin zamanaşımı def'i nedeniyle kıdem ve ihbar tazminatının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı yönünden yapılan incelemede; zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğu, 13.03.2020-15.....2020 tarihleri arasında Covid-19 salgını nedeniyle zamanaşımı süreleri de dâhil olmak üzere tüm kanuni sürelerin durdurulduğu, dava dilekçesinde iddia edilen fesih tarihi olan 01.....2010 tarihinin 10 yıl sonrası olan 01.....2020 tarihinin duran sürelere denk geldiği, duran sürelerin eklenmesi suretiyle 17.08.2020 tarihi itibarıyla davacının kıdem ve ihbar tazminatının zamanaşımına uğramadığının tespit edildiği, yıllık izin ücretinde ise zamanaşımı süresi 5 yıl olup ek davanın açıldığı 17.08.2020 tarihi itibarıyla zamanaşımı oluştuğundan yıllık izin ücretinin sadece asıl dava ile istenen kısmının hüküm altına alınması gerektiği, 17.08.2020 tarihinde açılan ek davanın sadece davalı ... Şirketine karşı açıldığı göz önüne alındığında, davalı Sevim Mühendislik Şirketinin kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti açısından sorumluluğu sadece asıl dava ile istenen miktar ile sınırlı iken kıdem tazminatının ve yıllık izin ücretinin tamamından sorumlu tutulmasının hatalı olduğu, asıl ve birleşen davalarda yapılan yargılama giderlerinin ayrı ayrı hüküm altına alınması gerektiği gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
F. Mahkemece Üçüncü Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; davaların tümden reddi gerektiğini, yargılama giderleri, harçlar ve vekâlet ücretlerinin yanlış hesaplandığını, birleşen 17.08.2020 tarihli ve 2020/357 Esas, 2020/666 Karar sayılı ek davanın kısmen kabulüne karar verilmesine rağmen arabuluculuk giderinin sadece davalı ... Şirketine yüklenmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, birleşen davalarda talep edilen alacaklardan davalı ... Şirketinin sorumlu olup olmadığı, vekâlet ücreti ve yargılama gideri ile kısmen kabul kararı verilen birleşen ek davada arabuluculuk giderinin taraflardan nasıl tahsil edileceğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili maddeleri, 6100 sayılı Kanun'un 326 ncı maddesi, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Mahkemenin 17.08.2020 tarihli ve 2020/357 Esas, 2020/666 Karar sayılı dava dosyası, somut dava ile birleştirilmiş olup anılan birleşen dava yalnızca Meram Elektrik Şirketine karşı açılmıştır. Birleşen davada kısmen kabul kararı verilmesine rağmen yargılama giderlerinden sayılan arabuluculuk ücretinin tamamından davalı ... Şirketinin sorumlu tutulması hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı ... Şirketinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı ... Şirketinin Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (13) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine; "13-Hazine tarafından karşılanan 680,00 TL arabuluculuk giderinin, davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 571,20 TL'sinin birleşen dava davalısı Meram Elektrik Şirketinden, 108,80 TL'sinin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,” bendinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.