"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
SAYISI : 2022/275 E., 2022/412 K.
BİRLEŞEN DAVA
MAHKEMESİ : Kulu Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
SAYISI : 2011/215 E., 2012/130 K.
BİRLEŞEN DAVA
MAHKEMESİ : Kulu Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
SAYISI :2020/363 E., 2020/669 K.
DAVA TARİHİ : 22.10.2010
KARAR : Asıl davanın ve birleşen 2011/215 Esas sayılı davanın kısmen kabulü, birleşen 2020/363 Esas sayılı davanın kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın ve birleşen 2011/215 Esas sayılı davanın kısmen kabulüne, birleşen 2020/363 Esas sayılı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... AŞ (Meram Elektrik Şirketi) tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalı Sevim Mühendislik San. Tic. Ltd. Şti. (Sevim Mühendislik Şirketi) nezdinde arıza bakım onarım elemanı olarak işe başladığını, davalı Şirketin 01.....2010 tarihinde gerekçe göstermeden ve ihbar koşullarına uymadan haksız ve kötüniyetli olarak işine son verdiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları, kötüniyet tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, giyim ve çocuk yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili davalı ... Şirketine karşı açtığı 2011/215 Esas sayılı birleşen dava dilekçesinde; aynı alacak kalemlerinin davalı ... Şirketinden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
3. Davacı vekili davalı ... Şirketine karşı açtığı 2020/363 Esa sayılı ek dava dilekçesinde; bozma sonrası ıslah talebinde bulunmayıp bilirkişi raporunda hesaplanan alacak kalemlerinin birleşen dava ile istenen miktarların dışında kalan kısımlarının, sadece davalı ... Şirketinden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Sevim Mühendislik Şirketi vekili asıl davaya cevap dilekçesinde; davacının, asıl işveren Meram Elektrik Şirketi tarafından ihale edilen ve işletmesi kendilerince yerine getirilen işyerinde çalıştığını, söz konusu işletmenin özelleştirilmesi sonucunda MEDAŞ Genel Müdürlüğünü devralan Alarko Holdingin işletmeyi kendisinin işletmeye başladığını, davalı Şirketin işyerini terk etmek zorunda kaldığını, ancak davacının ... sözleşmesini sona erdirmeyerek davacı işçiyi işletmesini kendilerinin yaptığı bir başka işyerinde görevlendirdiğini, bu görevlendirme yapılırken taraflar arasında akdedilen ... sözleşmesinde yer alan davacının taahhüdüne göre işlem yapıldığını, davacıya görevlendirme yazısı gönderilmesine rağmen davacının yeni işyerinde göreve gelmediğini ve işyerini devralan Alarko Holding bünyesinde çalışmaya başladığını, ... sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili birleşen davaya verdiği cevap dilekçesinde; davalı ... Şirketinin %100 oranındaki hissesinin Alcen Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri AŞ’ye satılarak özelleştirildiğini, davacının davalı Şirketten, elektrik dağıtım şebekelerinde arıza, onarım ve bakım işlerini hizmet alımı ihalesi ile alan diğer davalı Şirkette çalıştığını, müvekkili Şirketin asıl işveren değil ihale makamı olduğunu savunarak davanın husumetten reddine karar verilmesini istemiştir.
3. Davalı ... vekili ek davaya verdiği cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını belirterek davanın husumetten reddi gerektiğini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 22.10.2013 tarihli ve 2010/642 Esas, 2013/505 Karar sayılı kararı ile davacının ... sözleşmesinin devam ettiği ve davacının feshe bağlı alacaklara hak kazanamadığı, aksi durumda feshin haklı sebebe dayandığı ve diğer alacak taleplerinin de ispatlanamadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 26.05.2014 tarihli ve 2014/3995 Esas, 2014/11289 Karar sayılı ilâmı ile özetle davalı işverence yapılan feshin haklı olup olmadığının belirlenmesi için, davalı Sevim Mühendislik Şirketinin, ... ili hudutlarında başka bir işyerinin bulunup bulunmadığının araştırılması gerektiği, işyerinin varlığı hâlinde, işverenin başka bir ilde ... önerisi yapmasının, ... şartlarında değişiklik yapma yetkisinin dürüstlük kuralına aykırı kullanıldığını göstereceği, bu nedenle, davacının eylemli feshinin haklı nedene dayandığı kabul edilerek sadece kıdem tazminatının kabul edilmesi gerektiği, ... sözleşmesini davacının kendisinin feshetmesi nedeniyle ihbar tazminatı talep edemeyeceği, ayrıca asıl işveren olan Meram Elektrik Şirketinin alt işvereni olan davalı Sevim Mühendislik Şirketinin davacıya olan borcundan alt işverenle birlikte sorumlu olduğu da gözetilerek bir karar verilmesi gerektiği, davalı Sevim Mühendislik Şirketinin ... ili hudutları içinde işyeri yoksa kıdem tazminatı talebinin de reddi gerektiği ve davacının yıllık izin ücreti talebi ... sözleşmesinin sona ermemesi nedeniyle talep hakkının bulunmadığından bahisle reddedilmiş ise de davacının kullanılmayan yıllık izin süresi belirlenerek çıkacak sonuca göre yıllık izin ücreti talebi hakkında bir karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 10.11.2016 tarihli ve 2014/647 Esas, 2016/668 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak asıl ve birleşen davanın tamamen reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 27.04.2017 tarihli ve 2017/11891 Esas, 2017/9907 Karar sayılı ilâmı ile özetle davacının asıl işveren Meram Elektrik Şirketine ait işyerinde davalı Sevim Mühendislik Şirketindeki çalışması devam ederken alt işveren Sevim Mühendislik Şirketi tarafından farklı bir ilde görevlendirildiği, 01.....2010 tarihinde ilgili yerde göreve başlamasının bildirildiği, bu esnada 01.....2010 tarihinde 1108718 sicil No.lu Emka Elektrik San. Tic. Ltd. Şti. işyerinden davacının işe giriş bildiriminin yapıldığı, ilgili işyerinin adresinin "Meram Elektrik Dağıtım A.Ş." olarak kayıtlı olduğu, bu yerden çıkışının ise 24.....2010 tarihinde bildirildiği, davalı Sevim Mühendislik Şirketi tarafından da 31.05.2010 tarihi itibarıyla işten çıkış bildiriminin yapıldığı bu hâliyle davacının 31.05.2010 tarihinde davalı Sevim Mühendislik Şirketinden sigorta çıkışı yapılarak işyerini devralan dava dışı yeni alt işverende 01.....2010 tarihinde çalışmaya devam ettiği sabit olduğundan 31.05.2010 tarihinde ... sözleşmesi devam etmekle bu tarihli bir fesih olmadığının değerlendirilmemesinin hatalı olduğu, davacının ... sözleşmesinin 24.....2010 tarihinde sona erdiği, dava tarihi itibarıyla ... sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmakla, Mahkemece davacının ... sözleşmesinin 24.....2010 tarihinde kim tarafından feshedildiği, feshin haklı olup olmadığı konusunda inceleme yapılarak davalı alt işveren Şirketin kendi dönemi ile sorumlu olup olmayacağı da gözetilerek talebin değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 22.12.2020 tarihli ve 2017/477 Esas, 2020/696 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti taleplerinin kabulüne, diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 07.02.2022 tarihli ve 2022/448 Esas, 2022/1416 Karar sayılı ilâmı ile özetle davacı tarafından davalılara karşı ayrı ayrı açılan davalarda, fesih tarihinin 01.....2010 olduğunun belirtildiği, bozma sonrası alınan ve hükme esas olan bilirkişi raporunda, davacının ... sözleşmesinin fesih tarihi 24.....2010 olarak kabul edilerek bakiye izin ücreti hesaplanmasının isabetsiz olduğu, davacının kıdem süresinin 2 yıl, 11 ay, 8 gün olup iki yıllık kıdemi karşılığı 28 gün yıllık izin hakkı bulunduğu ve dosyadaki belgelere göre davacının 28 günlük izin hakkını kullandığı, bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda davacının talebi aşılarak 3 yıl, 2 günlük hizmet süresi üzerinden bakiye 14 gün karşılığı yıllık izin ücreti hesaplanmasının isabetsiz olduğu, yıllık izin ücreti talebinin reddi gerektiği, kabule göre de yıllık izin ücretinde zamanaşımı süresinin 5 yıl olduğunun düşünülmemesinin isabetsiz olduğu ile asıl ve birleşen davalarda yapılan yargılama giderlerinin ayrı ayrı hüküm altına alınması gerektiği gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
F. Mahkemece Üçüncü Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; davaların tümden reddi gerektiğini, yargılama giderleri, harçlar ve vekâlet ücretlerinin yanlış hesaplandığını, birleşen 17.08.2020 tarihli ve 2020/363 Esas, 2020/669 Karar sayılı ek davanın kısmen kabulüne karar verilmesine rağmen arabuluculuk giderinin sadece davalı ... Şirketine yüklenmesinin hatalı olduğunu, ihbar tazminatı alacağından neden yalnızca Meram Elektrik Şirketinin sorumlu olduğunun karar gerekçesinde açıklanmadığını ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, birleşen davalarda talep edilen alacaklardan davalı ... Şirketinin sorumlu olup olmadığı, vekâlet ücreti, yargılama gideri ve harçlar ile kısmen kabul kararı verilen birleşen ek davada arabuluculuk giderinin taraflardan nasıl tahsil edileceğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili maddeleri, 6100 sayılı Kanun'un 323 üncü ve 326 ncı maddeleri, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Mahkemenin 17.08.2020 tarihli ve 2020/363 Esas, 2020/669 Karar sayılı dava dosyası, somut dava ile birleştirilmiş olup anılan birleşen dava yalnızca Meram Elektrik Şirketine karşı açılmıştır. Birleşen davada kısmen kabul kararı verilmesine rağmen yargılama giderlerinden sayılan arabuluculuk ücretinin tamamından davalı ... Şirketinin sorumlu tutulması ile yine birleşen bu davada ilâm harcına esas miktarların (ihbar tazminatının) fazla hesaplanması hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı ... Şirketinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı ... Şirketinin Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (9) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine; "9-Birleşen 2020/363 Esas sayılı dosyada kabul edilen 3.430,19 TL kıdem tazminatı ve 1.757,45 TL ihbar tazminatı tutarları üzerinden alınması gereken 354,36 TL harçtan peşin alınan 135,79 TL harcın mahsubu ile bakiye 218,57 TL eksik harcın birleşen dava davalısı Meram Elektrik Şirketinden alınarak Hazineye gelir kaydına,"
Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (14) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine; "14-Hazine tarafından karşılanan 680,00 TL arabuluculuk giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 564,40 TL'sinin birleşen dava davalısı Meram Elektrik Şirketinden, 115,60 TL'sinin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,” bendinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.