"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2633 E., 2022/2714 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 43. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/1010 E., 2022/297 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Bakanlığına bağlı işyerinde hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalışmaktayken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) hükümlerine göre 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davalı Bakanlık ile davacı arasında sürekli işçi kadrosuna geçirilirken imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde asgari ücretin belirli bir ... fazlasının davacının ücreti olarak öngörüldüğünü, sözleşme hükmüne göre ücretin her yıl asgari ücretin belirli bir ... fazlası olarak belirlenmesi gerekmesine karşın sözleşmeye aykırı olarak davacının ücretinin asgari ücret seviyesine çekilmek ve bu ücrete %4 oranında ücret zammı uygulanmak suretiyle eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek davacının eksik ödemeden kaynaklı fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi dikkate alınarak ücretin belirlendiğini, hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı ile davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir ... fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının 31.12.2018 tarihli ücretinin korunarak üzerine %4 oranında ücret zammı yapıldığını, ücretinde herhangi bir indirime gidilmediğini, ... sözleşmesinde kastedilenin 2018 yılı asgari ücreti olduğunu, davacının hak kazandığı bütün ödemelerin yapıldığını, eksik ödeme bulunmadığını, davacının dava dilekçesinde talep edilen alacaklara hak kazanmadığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının kamuda sürekli işçi kadrosuna geçişi sırasında yapılan ... sözleşmesiyle ücretinin asgari ücretin % fazlası olarak tespit edildiği, hesaplamaların arabuluculuk son tutanak tarihi öncesine ait olduğu, faiz türü ve başlangıç tarihlerinin doğru tespit edildiği, davalının harçtan muafiyetinin gözetildiği, davalının bu yönlere ilişkin istinaf başvurusunun isabetsiz olduğu; ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda bilirkişi tarafından 01.01.2021 tarihinden arabuluculuk tarihine kadar yapılan hesaplamalarda ... Sağlık ve Sosyal Hizmet İşçileri Sendikası (... Sağlık-...) ile ... Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (...) arasında 08.09.2021 tarihinde imzalanan 01.01.2021-31.12.2022 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi uygulanarak davacının ücretine 01.01.2021 tarihinden itibaren %12 zam yapılarak fark alacaklarının hesaplandığı, ancak arabuluculuk başvuru tarihi itibarıyla henüz doğmamış bir toplu ... sözleşmesinin uyuşmazlık konusu olarak arabuluculuk aşamasında görüşülmesi mümkün olmadığından bu hesaplamanın hatalı olduğu, bu nedenle ücret farkı talebi ile ilave tediye talebi yönünden 31.12.2020 tarihine kadar hesaplama yapılması, bununla beraber Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu (6356 sayılı Kanun) anlamında bir toplu ... sözleşmesi niteliği taşımadığı için art etkisi olmadığının gözetilmesi, 01.01.2021 tarihi ve sonrası için ücret farkı hesaplanırken davacının geçiş sırasında imzalanan ... ... sözleşmesinin 7 nci maddesine göre sadece asgari ücretin % fazlası ücretin dikkate alınması gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurunun kısmen kabülü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; fark ücret hesaplanırken 08.09.2021 tarihli toplu ... sözleşmesi dikkate alınmayacaksa bu toplu ... sözleşmesine bağlı olarak yapılan ödemelerin de dikkate alınmaması gerektiğini, oysa Bölge Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirmede 08.09.2021 tarihinde imzalanan toplu ... sözleşmesi uygulanmamasına rağmen bu toplu ... sözleşmesine göre hesaplanarak ödenen 153,07 TL ücretin dikkate alındığını, fark hesabının bu şekilde yapılmasının hatalı olduğunu, hükmedilen vekâlet ücreti ve yargılama giderlerinin de hatalı belirlendiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi ve toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark alacaklarının bulunup bulunmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 ... maddesi.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 22, 32 ve 34 üncü maddeleri, 6356 sayılı Kanun'un 39 ve 53 üncü maddeleri, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. Maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta 08.09.2021 imza tarihli ve 01.01.2021-31.12.2022 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi, arabuluculuk başvuru tarihi itibarıyla henüz imzalanmamış olduğundan bu toplu ... sözleşmesinin uygulanmasının talep edilmesi fiilen mümkün değildir. Kaldı ki dava dilekçesinde de belirtilen toplu ... sözleşmesinin ücret ve ikramiyeye ilişkin düzenlemelerinden yararlandırılmaya yönelik bir talep bulunmamaktadır. Dolayısıyla işbu davada 08.09.2021 imza tarihli toplu ... sözleşmesi hükümlerinin uygulanamayacağına ilişkin Bölge Adliye Mahkemesinin kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
3. Ancak 01.01.2021 tarihinden sonraki dönem yönünden, 08.09.2021 imza tarihli toplu ... sözleşmesi hükümleri uygulanmaksızın ve ... ... sözleşmesinde belirtilen asgari ücretin belirli bir ... fazlası dikkate alınarak ücretin tespiti ile 08.09.2021 imza tarihli toplu ... sözleşmesinden kaynaklı davalı tarafça yapılan ödemeler dikkate alınmadan davacıya ödenen tutarların mahsubu ile hüküm kurulması gerekir. Bunun yerine 08.09.2021 imza tarihli toplu ... sözleşmesinden kaynaklı ödemeler de dikkate alınarak değerlendirme yapılması hatalı olmuştur. Nitekim ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 28.....2022 tarihli ve 2022/1664 Esas, 2022/2202 Karar sayılı ilâmında davacının 2021 yılı fark alacakları belirlenirken arabuluculuk başvuru tarihi itibarıyla henüz imzalanmadığından uygulanamayacağı belirlenen toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan ödemeler dikkate alınmaksızın hesaplama yapan bilirkişi raporu doğrultusunda verilen karar, Dairemizin 17.10.2022 tarihli ve 2022/12578 Esas, 2022/12517 Karar sayılı ilâmı ile davalı vekilinin temyizi üzerine onanmıştır.
4. Şu hâlde 01.01.2021 tarihinden sonraki hesaplama dönemi yönünden; ... ... sözleşmesinde belirtilen asgari ücretin belirli bir ... fazlası dikkate alınarak ücret tespit edilmeli, bundan sonra belirtilen dönem için 08.09.2021 imza tarihli toplu ... sözleşmesi sebebiyle yapılan ödemeler dikkate alınmadan davacının fark alacağı bulunup bulunmadığı belirlenmelidir. Bu dosyada davacının 2021 yılı için ücret farkı alacağı bulunmasa da ilave tediye alacağı yönünden değerlendirme yapılması gerektiği gözden kaçırılmamalıdır. Bu husus gözetilmeden karar verilmesi hatalı olduğundan bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davacı tarafa iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.