"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3505 E., 2022/2907 K.
DAVA TARİHİ : 29.09.2021
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 20. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/1195 E., 2022/400 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... AŞ (...) vekili ve ... Güv. Hiz. San ve Tic. Ltd. Şti. (... Şirketi) tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ...'a bağlı 13. Bölge Müdürlüğü işyerinde ihale ile özel güvenlik hizmet işi alan diğer davalı ... Şirketi nezdinde özel güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, davacının Özel Güvenlik ve Koruma İşçileri Sendikası (... ...-Sen) üyesi olduğunu, Yüksek Hakem Kurulunun 25.02.2021 tarihli ve 2021/60 Esas, 2021/140 Karar sayılı kararıyla 15.11.2020-31.03.2021 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinin işyerinde uygulanmasının karar altına alındığını, toplu ... sözleşmesi hükümlerinin davacı hakkında uygulanmadığını ve davacının bir kısım alacaklarının ödenmediğini, davalı işverenin ödenmeyen alacaklardan asıl işveren sıfatıyla sorumlu olduğunu ileri sürerek ücret farkı, ikramiye, yakacak yardımı, silah tazminatı, ... bayram ve genel tatil ücret farkı, çocuk yardımı, öğrenim yardımı ve fazla çalışma ücreti farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı de'finde bulunarak davacının, 13. Bölge Müdürlüğü işyerinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun (4734 sayılı Kanun) 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen Özel Güvenlik Hizmet Alımı işininin yüklenicisi olan davalı ... Şirketi ile imzalanan sözleşme kapsamında çalıştığını, toplu ... sözleşmesinin tarafının Güvenlik-... Sendikası değil ... ...-Sen olduğunu, davacının toplu ... sözleşmesi imzalandığı tarihte ... ...-Sen üyesi olmadığını, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karar altına alınan toplu ... sözleşmesinden davacının faydalanmasının mümkün olmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte dava dışı ... ...-Sen tarafından Yüksek Hakem Kurulu kararına istinaden 56 kişilik üye listesi bildirildiğini ve bu 56 kişiye toplu ... sözleşmesinden kaynaklı kasım, aralık, ocak ve şubat dönemi için hak ediş ödemesi yapıldığını, yine mart ayı hak edişinden 126 kişinin tamamına sendikal haklara ait ödemelerin yapıldığını, davacının sendikaya üye olduğuna veya dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu ... sözleşmesinden faydalandığına ilişkin sendika tarafından herhangi bir bildirim yapılmadığını, tüm bu nedenlerle davacının toplu ... sözleşmesinden faydalanmasının mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Şirketi yasal süresi içinde davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı ...'ın asıl işveren diğer davalı ... Güvenliğin alt işveren olduğu, 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesinin yedinci fıkrası gereğince davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davalı ... Şirketi ile ... ...-Sen arasında geçerli Yüksek Hakem Kurulunun 25.02.2021 tarihli ve 2021/60 Esas, 2021/140 Karar sayılı kararıyla 15.11.2020-31.03.2021 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinin bulunduğu, davacının toplu ... sözleşmesinin tarafı olan ... ...-Sen'e Yüksek Hakem Kurulu karar tarihinden önce üye olduğu, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan bir kısım alacaklarının ödenmediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ve ... Şirketi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; toplu ... sözleşmesi yükümlülüklerinden diğer davalı Şirketin sorumlu olduğunu, dava dışı ... ...-Sen'in müvekkili Teşekküle ait Bölge Müdürlüğüne bağlı işyerlerinin 01.11.2020-31.03.2021 tarihleri arasında güvenliğini sağlayan ... Şirketi ile Bölge Müdürlüğünden Yüksek Hakem Kurulu Kararına istinaden toplu sözleşme farklarını talep ettiğini, yetkili sendika olduğundan bahisle dava dışı ... ...-Sen'in ilgili firmaya 56 kişilik üye listesi bildirdiğini, ... Şirketinde Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat dönemi için düzenlemiş olduğu hakedişe istinaden yalnızca 56 kişiye, Mart ayında da yine hak edişe istinaden 126 kişinin tamamına müvekkili Teşekküle bağlı Bölge Müdürlüğü tarafından sendikal haklarına ait ödemelerin yapıldığını, davacının sendika üyesi olduğuna ve dayanışma aidatı ödendiğine ilişkin belge sunulmadığını, alacaklar için herhangi bir başvuruda bulunulmadığını, toplu ... sözleşmesinden yararlanma koşullarının oluşmadığını, davacı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin fahiş olduğunu, müvekkili lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı hesaplandığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Davalı ... Şirketi istinaf dilekçesinde; davaya konu alacaklardan müvekkili Şirketin herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, söz konusu bu bedellerden asıl işverenin sorumlu olduğunun göz ardı edildiğini, davacının müvekkili Şirketin değil diğer davalı Şirketin çalışanı olduğunu, davacının alacağının varlığı kabul edilse dahi bu kere yetkili sendikanın sorumluluğunun göz ardı edildiğini, 25.12.2020 tarihli Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 25.12.2020 tarihli yazısından anlaşılacağı üzere ... ...-Sen'in işyeri toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilendirildiğini, yapılan görüşmeler neticesinde ... ...-Sen tarafından müvekkili Şirkete 56 kişinin isminin yer aldığı bir liste verildiğini ve bu kapsamda müvekkili Şirket tarafından liste dikkate alınarak ödeme yapıldığını, Sendika tarafından müvekkili Şirkete verilen listede davacının isminin bulunmadığını, davacının sendikaya üye olduğuna, dayanışma aidatlarını ödediğine ilişkin herhangi bir bilgi veya belge sunulmadığını, davacının toplu ... sözleşmesinden yararlanabilmek için aranan kriterleri taşımadığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yüksek Hakem Kurulunca 25.02.2021 tarihli ve 2021/60 Esas, 2021/140 Karar sayılı kararı ile ... ...-Sen ve işveren adına yetkilendirilen ... arasında alınan karar uyarınca 15.11.2020-31.03.2021 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu ... sözleşmesinin karara bağlandığı, bu sözleşmenin 05.03.2021 tarihli yazı ile işverence yetkilendirilen ...’e gönderildiği, Sendikanın da 09.03.2021 tarihli yazısı ile toplu ... sözleşmesinin bu Sendika kayıtlarına alındığı, aynı tarihte kararın ... ...-Sen'in kayıtlarına girdiği, ... ...-Sen tarafından davalı ...’a toplu ... sözleşmesi uygulanması hakkında yazılan 15.03.2021 tarihli yazı ekinde sunulan üyelik listesinde davacının adı bulunmadığı, ibraz edilen bordrolarda sendikal aidat kesintisi de olmadığı görülmekte ise de yine Mart 2021 dönemi toplu puantaj listesinde sendikal kesinti yapıldığı gibi toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan sendika fark ücreti, yakacak yardımı, silah tazminatı gibi tahakkukların yapıldığı, davanın kısmen kabulüne karar verilmesinin isabetli olduğu, davalı ... yönünden lehe hükmedilen vekâlet ücreti ile aleyhe hükmedilen vekâlet ücreti noktasında da bir hata bulunmadığı gerekçesiyle davalı ... vekili ve davalı ... Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2.Davalı ... Şirketi vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasında, davacı işçinin toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ve talep edilen alacaklardan davalıların sorumlu olup olmadığı uyuşmazlık konusudur.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4734 sayılı Kanun, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 8 inci maddesi, 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci fıkrası, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekili ve davalı ... Şirketi vekilince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.