"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2021/172 E., 2022/539 K.
DAVA TARİHİ : 04.01.2016
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 01.07.1992 tarihinde ... Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünde işçi olarak çalışmaya başladığını, 01.03.2005 tarihinde ... İl Özel İdaresine devredildiğini, sonrasında ... İl Özel İdaresinin tasfiyesi ile ... Büyükşehir Belediyesine devredildiğini ve hâlen davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi (BASKİ) Genel Müdürlüğünde çalışmasını sürdürdüğünü, bu kapsamda 01.03.2013 tarihli toplu ... sözleşmesi hükümlerinin 01.03.2015 tarihinden itibaren müvekkili yönünden ... ... sözleşmesi hükümlerine dönüştürülerek toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan haklarının sürdürülmesi gerektiğini, müvekkilinin 2002 yılından bu yana akaryakıt ambar görevlisi ve son olarak satın alma görevlisi olarak üst pozisyonlarda çalıştırılmasına karşın daha düşük pozisyon olan ... makinesi yağcısı olarak gösterildiğini, bu nedenle ücretlerinin eksik hesaplanıp ödendiğini, bu durumun ilerleyen yıllarda aleyhine ücret farklılığının doğmasına yol açtığını, müvekkilinin kadroya alınma tarihine kadar olan çalışma sürelerinin eksik hesaplandığını, başlangıçtan itibaren hatalı işlem yapılması nedeniyle ilerleyen yıllar içinde de müvekkilinin kadro ve derecesinin hatalı belirlendiğini, 2002 yılından itibaren baskın olarak akaryakıt ambar görevlisi ve satın alma görevlisi olarak çalıştığını ancak ücretinin daha düşük pozisyondan ödendiğini, davacının 2002 yılından itibaren akaryakıt ambar görevlisi ve satın alma görevlisi olarak çalıştırıldığının ve ... makinesi sürücü operatörü pozisyonu üzerinden eklenmeyen derece ve kademelerinin yeniden hesaplanarak dava tarihi itibarıyla olması gereken derece ve kademesinin tespitine, tespit edilecek derece ve kademesine göre derece ve kademe farkından kaynaklanan dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık fark ücret alacaklarının tespiti ile ücret farkı alacağının, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının, ilave tediye farkı alacağının, akdi ikramiye farkı alacağının, fazla çalışma ücreti farkı alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının Yol ... Sendikası ile ... Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (...) arasında imzalanan 01.03.2013-28.02.2015 tarihleri arasında geçerli olan toplu ... sözleşmesi hükümlerinden faydalandığını, ancak İşkolları Yönetmeliği'nde yapılan değişiklik nedeniyle 01.03.2015 - 01.03.2017 dönemini kapsayan ve adı geçen Sendika ile ... arasında imzalanan toplu ... sözleşmesinden yararlanabilmesinin mümkün olmadığını, Yol ... Sendikası üyeliği sona eren davacının tarafı olmadığı bir sendikanın imzaladığı toplu ... sözleşmesinden yararlanamayacağını, davacının 01.03.2013 tarihinden itibaren ... makinesi sürücüsü operatörü olarak atandığını, söz konusu tarihten itibaren de buna göre ücretinin ödendiğini, derece ve kademesinin yanlış değerlendirildiği ve hatalı veya eksik ücret ödendiği iddiasının yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 31.05.2018 tarihli ve 2017/197 Esas, 2018/196 Karar sayılı kararıyla davacının pozisyonunun 2001 yılındaki intibak sırasında hatalı belirtildiği, davacının 02.02.2001 tarihine kadar geçici işçilikte geçen çalışma süresinin 5 yıl, 3 ay, 14 gün olduğu, bu tarihe kadar alması gereken 2 derece 6 kademenin intibak sırasında mevcut olan derece ve kademesine eklenmesinin gerektiği, devredilen işçilerin devir tarihinden önce yararlandıkları toplu ... sözleşmesi ve ... ... sözleşmelerindeki hükümlere göre ücret ödemesinin devam edeceğinin kararlaştırıldığı, bu çerçevede davacı işçinin 01.03.2015-01.03.2017 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu ... sözleşmesi ve ücret zamlarından da yararlandırılması gerektiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 04.07.2019 tarihli ve 2018/3093 Esas, 2019/1583 Karar sayılı kararıyla davacının devirden önceki çalışmalarının da dikkate alınması suretiyle kıdeminin belirlenmesinin, işyerinde uygulanan toplu ... sözleşmelerinden yararlanmasının, eksik ve hatalı olarak verilen derece ve kademe ilerlemesinin tespitine karar verilmesinin yerinde olduğu, ödenen tüm haklarının düşük ücretten hesaplanması nedeniyle toplu ... sözleşmesi hükümleri gereğince eksik ödenen işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasının isabetli olduğu gerekçe gösterilerek davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.02.2021 tarihli ve 2019/6577 Esas, 2021/4280 Karar sayılı bozma ilâmında; dosya kapsamında yer alan belgelerden 01.07.1992 yılında işe başlayan davacının 02.02.2001 tarihine kadar geçirdiği çalışma süresi olan 5 yıl, 3 ay, 14 günlük hizmetine karşılık 2 derece ve 6 kademenin 2001 yılındaki intibak sırasında mevcut olan derece ve kademesine eklenmesi gerektiği yönündeki belirlemenin yerinde olduğu, ancak davacının kadroya alındığı dönemde fiilen ambar görevlisi ve satın alma görevlisi olarak çalıştığına dair somut bir delil bulunmadığı, intibakının ambar ve satın alma görevlisi olarak çalışması nedeniyle hatalı yapıldığı yönündeki kabulün isabetli olmadığı, davacının ... İl Özel İdaresi nezdinde çalışmakta iken 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 sayılı Kanun) kapsamında 31.03.2014 tarihinden itibaren davalı ... bünyesinde çalışmaya devam ettiği, devir öncesi Yol ... Sendikası üyesi olarak 31.03.2013-28.02.2015 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlandığı, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrasındaki düzenleme gereğince devredildiği davalı Kurumda yeni bir toplu ... sözleşmesi düzenleninceye dek devir öncesi tâbi olduğu toplu ... sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı, buna göre davalı ... ile ... Sendikası arasında yeni toplu ... sözleşmesinin imzalandığı 30.....2015 tarihine dek davacının devir tarihinden önce tâbi olduğu 31.03.2013-28.02.2015 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanmaya devam edeceği, düzenlemeye göre yeni toplu ... sözleşmesinin yürürlüğe gireceği tarihe dek arada boşluk oluştuğu iddiasının yerinde olmayacağı, yönetmelik hükümlerinin Kanuna aykırı olamayacağı, İşkolları Yönetmeliği'ndeki değişikliğin davacının fiilen çalıştığı işkolu yerine davalı Kuruma devrinden önce tâbi olduğu işkoluna tâbi olmaya devam edeceği şeklinde yorumlanamayacağı gerekçesiyle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı işçinin intibak tarihine kadar geçen hizmet süresi gözetilerek mevcut derece ve kademesine 2 derece 6 kademe eklendiği, pozisyon cetvelleri listesine göre davacının 4. derecenin 1. kademesinden başlatılması gerektiği, davacı işçinin olması gereken derece ve kademesine göre ilgili dönem toplu ... sözleşmesi eki listelerden hareketle davacının ücretinin ve ücret farklarının tespit edildiği gerekçe gösterilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacının 2001 yılındaki intibak sırasında ambar görevlisi ve satın alma görevlisi olarak çalıştığının kabul edilmesi gerektiğini, davacı aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının fark işçilik alacağı bulunmadığını, davacının işverence tespit edilen derece ve kademesinin doğru olduğunu, 6360 sayılı Kanun'un ilgili düzenlemeleri uyarınca davacının devirden önceki alacaklarından sorumlu olmadıklarını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının tespit edilen derece ve kademesinin çalıştığı pozisyona uygun ve doğru olup olmadığı, devredildiği Kurumda yürürlükte olan toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya başlayacağı tarihin tespiti ile vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6360 sayılı Kanun'un ilgili hükümleri, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.