"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/366 E., 2022/581 K.
DAVA TARİHİ : 25.11.2020
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalıya ait işyerinde çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, alt işveren bünyesinde çalışmakta iken ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini ve ödendiğini, kadroya geçerken ... ... sözleşmesi imzaladığını ve ücretinin yine asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini ancak davalı tarafça eksik ödeme yapıldığını iddia ederek ücret, ilave tediye, ikramiye, ... bayram ve genel tatil ücreti fark alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu tarafından verilen karar uyarınca ücretin belirlendiğini, hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 27.10.2021 tarihli ve 2021/316 Esas, 2021/132 Karar sayılı kararıyla 696 sayılı KHK kapsamında davacı ile davalı İdare arasında ... ... sözleşmesi düzenlendiği, sözleşmenin 4 üncü maddesinde "2a) İlgili mevzuat hükümlerine göre belirlenen Toplu ... Sözleşmesi hükümleri uygulanır." ibaresinin yer aldığı, bu kapsamda taraflar arasında, davacının ücretinin asgari ücretin belli bir oranda fazlası olarak açıkça kararlaştırılmadığı, davacının 01.01.2019 tarihi itibarıyla saptanan ücretinin Bakanlık genelgesine uygun olarak belirlendiği, buna bağlı olarak davacının fark ücret alacağının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 27.01.2022 tarihli ve 2021/3643 Esas, 2022/249 Karar sayılı kararıyla davacının taleplerinin dayanağının asgari ücrette artış yapıldıkça öncelikle ücretin, asgari ücretin %7 fazlası olarak yeniden belirlenmesi, bu belirleme yapıldıktan sonra toplu ... sözleşmesinde öngörülen oranda zam uygulanması gerektiği yönünde olup kadroya geçişte temel ücret yeniden belirlendiğinden ve bu belirleme esnasında asgari ücretin %7 fazlası şeklindeki önceki uygulamaya göre ücret belirlemesi yapılmadığından davacının ücret farkı alacağı, akdi ikramiye ve ilave tediye alacağı taleplerinin hukuki dayanaktan yoksun olduğu, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas bakımından hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 21.04.2022 tarihli ve 2022/4594 Esas, 2022/4980 Karar sayılı ilâmı ile davacıya ait özlük dosyasında davacının daimi olarak kadroya geçiş sürecinde imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin “Ücret esası ve ödeme şekli” başlıklı 7 nci maddesinde mevcut oran kısmının boş olduğu, ancak davacı vekili tarafından istinaf ve temyiz aşamasında sunulan belirsiz süreli ... sözleşmesinin ilgili maddesinde oran kısmında sayının mevcut olduğu, oran kısmı boş olan ve dolu olan sözleşmeler incelendiğinde “aslı gibidir” şeklinde ibare, imza, kaşe gibi işaretler içerdiği, dosyada bulunan iki ayrı ... sözleşmesinin yapılmasının nedeni ve bu farklı iki sözleşmeyle ilgili diyecekleri taraflardan sorulmak suretiyle yapılacak araştırmanın sonucuna ve dosya kapsamına göre yeniden değerlendirme yapılması gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına ve dava dosyasının kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmı doğrultusunda inceleme yapılmış ve ... İl Sağlık Müdürlüğünden verilen cevabi yazı içeriğine göre oran kısmı dolu olan sözleşmenin de davalı İdarece düzenlenmiş olduğu, iki ayrı birimde sözleşme olması nedeniyle farklılık olduğu açıklığa kavuşturularak bozma öncesi aldırılan bilirkişi raporuna doğrultusunda davanın kısmen kabulüne dair karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde, Bakanlık uygulaması yerinde olduğundan dava konusu taleplerin reddi gerektiğini, ücretin düşürülmesi söz konusu olmadığından davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu alacaklara hak kazanamayacağını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile dava konusu fark alacaklarının bulunup bulunmadığı, faiz başlangıç tarihleri ile ikramiye alacağına işletilecek faizin türüne ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 22 ve 32 nci maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname' ye eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. İlk Derece Mahkemesi kararında, hüküm altına alınan alacakların arabuluculuk son tutanak tarihinden itibaren işletilecek faizleri ile birlikte tahsiline karar verilmesinde ve bu bağlamda faiz başlangıç tarihlerinin arabuluculuk son tutanak tarihi olarak belirlenmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır. Ne var ki dosya içeriğine göre davacının 26.10.2020 tarihinde arabulucuya başvurduğu ve anlaşamamaya ilişkin son tutanağın ise 09.11.2020 tarihinde düzenlendiği anlaşılmaktadır. Arabuluculuk son tutanağında, düzenlenme tarihi olarak 09.10.2020 yazılmış ise de tarihteki ay kısmı "11" olarak paraf edilmek suretiyle düzeltilmiştir. Bu durumda temerrüt ve dolayısıyla faiz başlangıç tarihinin "09.11.2020" olması gerekirken yazılı şekilde "09.10.2020" olarak belirlenmesi hatalı olmuştur.
3. İlave tediye alacağı, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkında Kanun'da düzenlenen bir alacak olup bu alacağa uygulanması gereken faiz oranı yasal faizdir. Diğer taraftan faizin türü belirlenirken davacının talebi de dikkate alınmalıdır. Davacı, ilave tediye alacağı için dava ve ıslah dilekçesinde yasal faiz uygulanmasını talep etmiştir. Bu durumda, Mahkemece, ilave tediye alacağına ilişkin talep yönünden yasal faize hükmedilmesi gerekirken, bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize hükmedilmesi hatalı olmuştur.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinin hükümden tamamen çıkartılarak yerlerine;
“1-Fark ücret alacağına ilişkin talebin kısmen kabulü ile brüt 4.032,78 TL alacağın arabuluculuk son tutanak düzenleme tarihi olan 09.11.2020 tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-İkramiye alacağına ilişkin talebin kabulü ile brüt 153,98 TL alacağın arabuluculuk son tutanak düzenleme tarihi olan 09.11.2020 tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-İlave tediye alacağına ilişkin talebin kabulü ile brüt 536,77 TL alacağın arabuluculuk son tutanak düzenleme tarihi olan 09.11.2020 tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-... bayram ve genel tatil ücret alacağına ilişkin talebin kabulü ile brüt 222,41 TL alacağın arabuluculuk son tutanak düzenleme tarihi olan 09.11.2020 tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, ” bentlerinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
17.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.