"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 48. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1434 E., 2022/1341 K.
DAVA TARİHİ : 24.03.2016
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Anadolu 4. ... Mahkemesi
SAYISI : 2016/199 E., 2018/427 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilli tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 28.02.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat ... ile davacı vekili Avukat Emine Uzuner geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulanan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşma son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 25.05.2004-23.03.2012 tarihleri arasında kamp amiri olarak 2.000,00 USD ile çalıştığını, ... sözleşmesinin ... bitimi gerekçesiyle işverence sona erdirilmiş olduğunu, fesihten kaynaklı tazminatlarının kendisine eksik ödenmiş olduğunu, fazla çalışmalara ilişkin ücretleri ile genel tatil çalışmalarına ilişkin ücretlerinin de kendisine ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı nedeniyle ilgili alacaklarının talep edilemeyeceğini, davacının 25.05.2004-19.03.2012 tarihleri arasında çalıştığını, ... sözleşmesinin personel azaltımı nedeniyle feshedildiğini, buna ilişkin kıdem ve ihbar tazminatlarının kendisine ödenmiş olduğunu, davacının herhangi bir fazla çalışma ücreti alacağının bulunmadığını, genel tatil ve hafta tatili alacaklarının da eksiksiz olarak ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 25.05.2004-23.03.2012 tarihleri arasında 7 yıl, 9 ay, 27 gün süre ile davalı Şirketin yurt dışı şantiyesinde en son aylık net 2.000,00 USD ücret ile çalıştığı, taraflar arasındaki ... sözleşmesinin tazminata hak kazanılamayacak şekilde sona erdiğinin işveren tarafından ispatlanmasının gerektiği, davalı işverenin cevap dilekçesinde ... sözleşmesini personel azaltılması nedeniyle sona erdirmiş olduğunu kabul ettiği, dosyadaki ibra sözleşmesi başlıklı belgeye ve banka kayıtlarına göre davacıya 4.687,00 USD kıdem tazminatı ve 1.120,00 USD ihbar tazminatı ödemesinin yapıldığı, davacının ... sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak sona erdirildiği ve bu nedenle davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazandığı, davacının çalışma saatlerini ve günlerini gösterir herhangi bir kayıt ve belgenin bulunmadığı, dinlenen tanık anlatımlarından ise davacının ayda 2 hafta 15 saat, diğer 2 hafta ise 16,5 saat fazla çalışma yaptığı, yine dinlenen tanık anlatımlarından davacının iki haftada 1 gün hafta tatili izni yaptığı ve tüm resmî ve dinî bayramlarda çalışmış olduğu, davalı işverenin ispat edilen fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil ücretlerinin ödendiğini yazılı delille ispat edemediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının müvekkili Şirkette kamp amiri olarak çalışmadığını, aşçı olarak görev yaptığını, ücretinin net 570,00 USD olduğunu, ... sözleşmesinde de bu ücretin kararlaştırıldığını, öte yandan kabul anlamına gelmemek kaydıyla bilirkişinin net ücreti brüte çevirirken hata yaptığını, davacı tanıklarının müvekkili işverene karşı davalarının bulunduğunu, beyanlarına itibar edilemeyeceğini, davacının müvekkili işvereni ibra ettiğini, davacının güvenliğin en üst seviyede sağlandığı askeri üstte çalıştığını ve bu üssün belli kurallara tâbi olduğunu, hükmedilen fazla çalışma alacağına itiraz ettiklerini, davacı tanığı H.K.'nin "mesailerimiz ödeniyordu... cumartesi pazar çalışma vardı... sadece cuma günleri çalışırsak 2 yevmiye alıyorduk... dini bayramların ilk 2 günü çalışmıyorduk" şeklinde beyanda bulunduğunu, tanık Ö.D.'nin müvekkiline karşı davasının bulunduğunu, tanıkların davacıyla birlikte çalıştıkları sürelerin dikkate alınması gerektiğini, davacının ...'de bulunduğu dönemler için yapılan fazla çalışma alacak hesabına itiraz ettiklerini, hafta tatili ve genel tatil ücret alacaklarına itiraz ettiklerini, müvekkiline karşı davacı konumunda olan Z.A.'nın tanıklık yaptığı ... Anadolu 10. ... Mahkemesinin 2015/363 Esas sayılı dava dosyasında cuma gününde 2 yevmiye aldıklarını, dinî bayramların birinci günü çalışmadıkları hâlde normal yevmiye aldıklarını beyan ettiğini, bu beyanlar çerçevesinde genel tatil ücret alacaklarının bulunmadığını, hafta tatili bakımından hesaplama yapılacak ise hafta tatili çalışmalarında 1 normal yevmiye 1 hafta tatili çalışması olmak üzere 2 yevmiye ödendiğinin dikkate alınması gerektiğini, yıllık izinlerini kullandığını, dinî bayramlarda ve nevruzda izin kullandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 25.05.2004-23.03.2012 tarihleri arasında davalı işverenin ... ülkesinde bulunan işyerinde çalıştığı, davacıya kıdem ve ihbar tazminatı ödemesi yapıldığı bu bağlamda davacının ... sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacak şekilde sona erdiği sonucuna varıldığı, İlk Derece Mahkemesince benimsenen bilirkişi raporunda davacının ücretinin 2.000,00 USD olarak belirlendiğini, dosyaya ibraz edilen emsal mahkeme kararları, davacının işi ve özellikle kıdemi ile emsal ücret cevapları gözetildiğinde tespit edilen net 2.000,00 USD ücretin dosya içeriğine uygun düştüğü, davacının ücretlerinin ...'de ödendiğinin sabit olması ve davacının Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ... ülkesinde çalışması nedeniyle bu yöne ilişkin istinaf başvurusunun yerinde olmadığı, bilirkişi ek raporunda davacının ...'de bulunduğu haftalar dışlanarak hesap yapıldığı, öte yandan fazla çalışma, genel tatil ve hafta tatili ücretlerinin ödendiği olgusunun davalı işveren tarafından yöntemince ispatlanamadığı, fazla çalışma, genel tatil ve hafta tatili ücret alacaklarının 24.03.2011 tarihinden itibaren hesaplanmış olduğu, davacı tanığı H.K.'nin Ekim 2010- Haziran 2012 döneminde davacıyla birlikte çalıştığı dikkate alındığında tanığın çalışması ile davacının çalışmasının örtüştüğü, ibra sözleşmesi başlıklı belgenin matbu olduğu ve boşlukların doldurulmak suretiyle düzenlendiği, bu hâliyle ibranameye değer verilemeyeceği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının dava konusu tazminatlar ile fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı, hesaplanması ve karşılığının ödenip ödenmediği noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 8, 17, 25, 41, 44, 46, 47 ve 63 üncü maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine ,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.