"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 23. İş Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda; Dairece, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; iş sözleşmesine haklı bir sebep olmadan son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Renaissance Construction vekili cevap dilekçesinde; alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının iddialarının asılsız olduğunu ve ödenmeyen bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde; kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.07.2020 tarihli ve 2018/554 Esas, 2020/322 Karar sayılı kararıyla; toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davalı işveren tarafından yapılan feshin haksız olduğu ve davacının ödenmeyen fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı Tarafın İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; fazla çalışma, hafta ve genel tatil çalışma alacakları bakımından davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığını, harç tamamlama ile artırılan kısım yönünden zamanaşımının söz konusu olmadığını, 29.10.2015-20.06.2016 tarihleri arasındaki çalışma dönemi için fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil çalışma hesabının yapılmamasının hukuka aykırı olduğunu, davalıların yurt dışındaki tüm şantiyelerinde aynı şekilde çalışma yapıldığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı Tarafın İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili; davacının Rusya'da kurulu bulunan ...Şirketinin işçisi olduğunu...s Holding A.Ş'.ye husumet yöneltilemeyeceğini, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un ( 5718 sayılı Kanun) 27 nci maddesi uyarınca uygulanması gereken hukukun Rusya hukuku olduğunu, ücretin hatalı tespit edildiğini, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, ücreti brüte çevrilirken hata yapıldığını, çalışma süresinin hatalı belirlendiğini, kıdem tazminatının döviz olarak talep edilemeyeceğini, tanıklar tarafından işverene karşı dava açıldığını ve bu sebeple davacının fazla çalışmalarının tanıkla ispat edilemeyeceğini, alacakların zamanaşımına uğradığını ve indirim oranının az olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile ayrı ayrı istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 04.11.2020 tarihli ve 2020/2367 Esas, 2020/2380 Karar sayılı kararıyla; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine; davalılar vekilinin istinaf başvurularının ise hükümde talep aşımı olduğu gerekçesiyle kabulüne karar verilerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ve katılma yolu ile davacı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizin 25.03.2021 tarihli ve 2021/1361 Esas, 2021/6995 Karar sayılı kararı ile özetle Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden İlk Derece Mahkemesine sunulan işçi imzalı puantaj içerir ücret bordroları değerlendirilmeden karar verildiği, davalı tarafça ibraz edilen bu belgelere karşı davacıdan diyecekleri de sorulduktan sonra dava dilekçesinde ileri sürülen hususlar, savunma, puantaj içerir bu ücret bordroları, banka kayıtları, tanık beyanları ve tüm dosya kapsamı değerlendirilerek aylık ücretin ve dava konusu alacakların belirlenmesi ve 2015/9-2016/5 ayları arasındaki dönem için sunulan bu belgelerdeki tahakkuklar ile davacının aldığı kabul edilen ücret miktarı birlikte değerlendirilerek hesaplama yapılan 2015 yılı 7- 10 ayları arasındaki dönem dışında da davacının hüküm altına alınması gereken fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı bulunup bulunmadığının ve varsa miktarının tespit edilmesi; ayrıca 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Dürüstlük kuralına aykırılık sebebiyle yargılama giderlerinden sorumluluk" başlıklı 327 nci maddesi de gözetilerek karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile imzalı ücret bordrosunda fazla çalışma ve hafta tatili tahakkuku bulunan 2015/Ağustos-2016/Mayıs dönemine ait bordrolar gerçek ücret üzerinden düzenlenmediğinden bu bordroda yapılan ödemelerin mahsup edildiği; davacının, davalıların Rusya'da bulunan şantiyelerinde elektrik ustası olarak en son aylık net 2.200,00 USD ücretle pasaport kayıtlarına göre 18.05.2007-20.06.2016 tarihleri arasında aralıklarla toplam 7 yıl 9 ay 8 gün çalıştığı, iş sözleşmesinin işveren tarafından iş bitimi sebebiyle haksız olarak sona erdirildiği, fazla çalışmaların tanıkla ispatlandığı, bu alacak kalemleri yönünden davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili; davacının Rusya'da kurulu bulunan ...Şirketinin işçisi olduğunu...s Holding A.Ş.'ye husumet yöneltilemeyeceğini, 5718 sayılı Kanun'un 27 nci maddesi uyarınca uygulanması gereken hukukun Rusya hukuku olduğunu, ücretin hatalı tespit edildiğini, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, ücreti brüte çevrilirken hata yapıldığını, çalışma süresinin hatalı belirlendiğini, kıdem tazminatının döviz olarak talep edilemeyeceğini, tanıklar tarafından işverene karşı dava açıldığını, davacının fazla çalışmalarının tanıkla ispat edilemeyeceğini ve alacakların zamanaşımına uğradığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile ayrı ayrı temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, bozma kapsamına göre iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı gerektirecek şekilde son bulup bulmadığına, dava konusu işçilik alacaklarına hak kazanılıp kazanılmadığı ve kazanılmışsa miktarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25, 32, 41, 44, 46, 47 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Dosya ve bozma kapsamına göre davacının, davalıların Rusya'da bulunan şantiyelerinde elektrik ustası olarak en son aylık net 2.200,00 USD ücretle pasaport kayıtlarına göre 18.05.2007-20.06.2016 tarihleri arasında aralıklarla toplam 7 yıl 9 ay 8 gün çalıştığı, iş sözleşmesinin işveren tarafından iş bitimi sebebiyle haksız olarak sona erdirildiği, fazla çalışmaların tanıkla ispatlandığı, Bölge Adliye Mahkemesi kararının dosya kapsamına ve bozmaya uygun olduğu anlaşılmakla davalıların temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş Bölge Adliye Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre davalıların yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,
16.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
F.K.