"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından reddedilen ve davacı tarafça temyize konu edilen miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla; davacı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 27.09.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirkette 08.03.2012tarihinden ... sözleşmesinin feshedildiği 20.03.2015 tarihine kadar satış pazarlama direktörü olarak çalıştığını, davalı Şirket ile davacı arasında imzalanan 08.03.2012 tarihli ... sözleşmesinin "Yıllık Prim" başlıklı 6.2.1 inci maddesinde “SMD ayrıca yıllık ücretin % 30 (yüzde otuz)’u kadar bir miktarda performansa bağlı yıllık prim (Yıllık Prim) alma hakkına sahip olacağı" hükmüne yer verildiği, yine aynı sözleşmenin 6.2.2 nci maddesi uyarınca çıkış primine hak kazandığını, davalı tarafça yıllık izin alacağının eksik ödendiğini belirterek yıllık prim, çıkış primi ve yıllık izin ücreti alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile imzalanan ... sözleşmesine göre yıllık primin Yönetim Kurulu kararına bağlı olduğunu, davacıya yıllık prim verilmesi konusunda Yönetim Kurulunun aldığı bir karar olmadığını, Şirketin devir veya satışının olmadığını, bu nedenle davacının çıkış primine hak kazanmadığını, fesih tarihine kadar işlemiş olan işçilik alacaklarının ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davacı, 2014 yılı satış hedeflerinin gerçekleştirildiğini, ancak prim ödemesinin yapılmadığını iddia ederken davalı da 2014 yılında yıllık prim verilmesi hususunda kararlaştırılmış bir yönetim kurulu kararı olmadığını savunmuştur. Taraflar arasındaki ... sözleşmesinin yıllık prim başlıklı 6.2.1. maddesinde yıllık ücretin % 30'u kadar bir miktarda performansa bağlı yıllık prim alma hakkına sahip olunacağı, davacıya 2013 yılında toplam 2 maaş ve 2014 yılında yine toplam 2 maaş tutarında prim ödemesi yapıldığı, emsal çalışanlardan ...'a 2013-2014-2015 yıllarında prim ödemelerinin yapıldığı, dinlenen tanık beyanlarında tanıklara 2014 yılında prim ödemelerinin yapıldığı neticesinde davacı ile aynı dönem çalışanlara 2014 yılında prim ödemesi yapıldığı, davacının performansına ilişkin bir iddia ileri sürülmediği, işverenin eşit işlem yapma borcu gereği davacının 2014 yılında prim almaya hak kazandığı, hesaplanan net 46.094,60-TL yıllık prim alacağının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Her ne kadar davalı tarafça yıllık prim alacağının ıslah tarihi itibariyle zamanaşımına uğradığı iddia edilmiş ise de bu talep yönünden alacağın HMK 107 gereği davanın açıldığı tarihte, alacağın miktarını kesin olarak belirleyebilmesinin mümkün olmadığı, davalının kayıtlarına göre hak kazanma şart ve oranlarının belirlenebileceği nedeniyle belirsiz alacak davası olarak kabul edildiği ve zamanaşımına uğramadığı nedeniyle değerlendirilmiş, yerinde görülmemiştir.
Taraflar arasındaki ... sözleşmesinin 6.2.6. maddesine göre davacıya yıllık 20 gün ücretli izin hakkı tanındığı, kıdemine göre 60 gün yıllık izin hakkı bulunduğu, sunulan belgelerde 5 gün izin kullandığı ve 2015 yılı Mart ayı bordrosunda 50 gün karşılığı brüt 50.000-TL tahakkuk ettirilip ödendiği görülmekle bakiye 5 günlük karşılığı hesaplanan (brüt 5.000-TL) net 3.574,55-TL yıllık izin ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki ... sözleşmesinin 6.2.2. çıkış primi maddesinde;
"(i) Şirket sermayesinin % 100 ilişki olmayan bir üçüncü kişiye satılması durumunda ve SMD'nin bu tarihte halen şirkette çalışması koşuluyla SMD aşağıdaki şekilde bir çıkış primi meblağına hak kazanacaktır.
a)- (Her türlü, vergi, komisyon, masraf ve harcama düşüldükten sonra hesaplanan) net kazancın 400.000.000 (Dörtyüzmilyon A.B.D. Doları)'na eşit veya daha aşağı olması durumunda, çıkış primi 200.000-Usd (İkiyüzbin A.B.D. Doları) tutarında olacaktır; veya
b)- (Her türlü, vergi, komisyon, masraf ve harcama düşüldükten sonra hesaplanan) net kazancın 400.000.000 (Dörtyüzmilyon A.B.D. Doları)'ndan fazla olması durumunda, çıkış primi 350.000-Usd (Üçyüzellibin A.B.D. Doları) tutarında olacaktır." hükmüne yer verildiği,
Ticaret sicil kayıtlarında davalı şirketin ... hissedarının ...şirketi olduğu, ISANNE S.A.R.L. şirketinin istinabe yolu ile ...Ticaret Odası'ndan celp edilen Ticaret ve Sicili belgelerinde 21 Ekim 2014 tarihinde ....ve Ide Sarl tarafından ... Holding A.Ş.'ye hisse devrinin gerçekleştirildiği,... Holding A.Ş.'nin ... pay sahibi olduğu, SBK Holding yönetim kurulu başkanı ...'ın 25.11.2014 tarihinde davalı şirketin yönetim kurulu üyesi seçildiği, dinlenen tanık beyanlarında da davalı şirketin satılarak el değiştirildiği anlaşılmakla ve davacı tarafından 400.000.000-Usd üzerinde bir kazanç elde edildiğinin de iddia edilmediği neticesinde davacının çıkış primi almaya hak kazandığı belirlenmiş, dava dilekçesinde net/brüt talebi belirtilmediğinden brüt 200.000-Usd çıkış priminin davalıdan tahsiline karar verilmiştir..." gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf başvurusunda; hakimin reddine ilişkin 03.02.2021 tarihli dilekçelerinde ret sebeplerini somut maddi olaylar belirtilmek suretiyle açıkladıklarını, hakimin reddi sebepleri oluştuğundan kararın kaldırılması gerektiğini, ıslaha karşı zamanaşımı def'i ileri sürdükleri hâlde değerlendirilmediğini, ıslahtan sonraki talep edilen kısım için zamanaşımı süresi dolduğundan reddi gerektiğini, prim alacakları bakımından ... sözleşmesinin 6.2.2 nci maddesine göre "şirket sermayesinin %100 ilişkili olmayan bir üçüncü kişiye satılması" gerektiğini, 6102 sayılı ... Ticaret Kanunu'nda veya diğer kanunlarda böyle bir kurumun söz konusu olmadığını, Şirketin ortaklık yapısında herhangi bir değişiklik olmadığını, davalı Şirketin ... hissedarının Isaanne Sarl olduğunu, kabul anlamına gelmemek şartıyla bir an için davalı Şirketin devredildiği kabul edilse dahi, davalı Şirketin devrinde net bir kazanç söz konusu olmayacağını, tam tersi Şirketin zarar ettiğini, iflas aşamasında borçların ödendiği, Şirketin zararı halinde davacıya çıkış primi ödenmesinin mümkün olmadığını, davacının sözleşmesinin 7 nci maddesine aykırı davranışı nedeniyle prime hak kazanmadığını, çıkış priminin muhatabının Şirkette devir olması nedeniyle muhatabın hisse devrini yapan ortaklar olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davacı vekili << davalı vekilinin reddi hakim sebepleri belirtildiği gibi gelişmediği, kendisiyle çeliştiği>> beyanında bulunduğu, bu olayın gerçekleştiği iddia olunan 29/09/2020 tarihli bir önceki celsede davacı vekilinin yeni bir bilirkişiden rapor alınmasını, aksi kanaatte olunursa esasa dair yazılı beyanda bulunmak için süre talep ettiği, davalı vekilinin ise istinabeye ilişkin evrakların sayıca fazla olduğu incelemek için süre talep ettiği, yeni bilirkişi incelemesine gerek olmadığı beyanında bulunduğu, mahkemenin dosyanın geldiği aşama dikkate alınarak taraf vekillerinin süre taleplerinin reddine karar verdiği, yine dava tarihi 22/05/2015 olan davada 04/02/2021 tarihli son celsede, davalı vekilinin ... 32. ... Mahkemesinin 2021/84 Esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılması talebinde bulunduğu, bu davanın 04/02/2021 tarihinden 3 gün önce 01/02/2021 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır. Olay ve olgular bir bütün olarak değerlendirildiği davalı vekilinin ret talebinin açıkça davayı uzatmak amacıyla yapıldığı anlaşılmakla, davalının hakimin reddi talebinin 6100 sayılı HMK 41/1-c maddesi uyarınca geri çevrilmesi (reddi) usul ve yasaya, mevcut delil durumuna ve dosya içeriğine uygun olup, davalı itirazları yerinde değildir.
...
Davacının ıslah 04/01/2021 tarihli beyan ve arttırım dilekçesinde belirsiz alacak davası olduğunu belirtmişse de davalı süresinde verdiği, 11/01/2021 tarihinde verdiği itiraz dilekçesi ile davacının bu beyanını kabul etmediği ve davacının talebini genişletmesine davalının muvafakat etmediği anlaşılmakla, davacının davasını kısmi dava olarak açtığından talep arttırım harç yatırma tarihi= .../01/2021 olup zamanaşımı süresi yıllık prim alacağı yönünde 5 yıl olup zamanaşımı 21/03/2020 tarihinde dolmaktadır.
Buna göre kısmi davada yıllık prim alacağı yönünden fesih tarihi gözönüne alındığında davacı en son 20/03/2020 tarihine kadar talebini artırmadığından, .../01/2021 tarihinde arttırılan kısım zamanaşımına uğramıştır. Davalı itirazı bu hususta yerinde olup karar bu yönü ile kaldırılması gereklidir.
...
Davalı, sözleşmenin 7(iii) maddesine aykırı davrandığını iddia etmişse de davacının SGK işten ayrılış bildirgesinde işten ayrılış nedeni ( kodu)'nun 04 olarak ( işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden fesih) geçerli nedenle fesih olarak bildirildiği, ayrıca davalının keşide ettiği 20 Mart 2015 tarih 06039 yevmiye nolu Kartal 7. Noterliği fesih ihtarında fesih nedeni olarak << şirketin geçirdiği yapısal değişiklikler, alınan kararlar doğrultusunda yürüttüğü görevlerin şirket yetki ve alanı dışında bırakıldığı, pozisyonun kapatıldığı bu nedenle 4857 sayılı ... Kanunu 18. Madde uyarınca işletmenin işin ve işyerinin gereklerinden kaynaklanan sebeplerl/ ... sözleşmesinin feshine karar verildiğinin bildirildiği anlaşılmakla, davalı işveren bildirildiği fesih nedeni ile bağlı olup, sonradan dayandığı nedenini değiştiremez. Kaldı ki davalı sözleşmenin 7(iii) maddesine aykırı olarak davalının herhangi bir çalışanını sonradan çalıştığı şirkette çalışmak üzere ikna ettiği yönünde davalının istinaftaki iddiasını ispatlar yeterli, kesin ve inandırıcı delilleri bulunmadığı da anlaşılmakla, davalı itirazı yerinde değildir.
Taraflar arasındaki ... akdinin 6.2.2. Çıkış primi maddesinde << davalı şirketin %100 sermayesinin ilişkili olmayan bir üçüncü kişiye satılması durumunda >> davacı işçi çıkış primine hak kazanacaktır.
Lüksemburg Ticaret Odası kayıtları ile davalı firmanın sahibi olan ISANNE S.a.r.l. Limited Şirketinin tüm hisselerinin 21 Ekim 2014 tarihinde önce Turkish Pharma Lux S.a.r.l. Ve IDE S.a.r.l. firmalarına şirketine geçtiği, devir olduğu ve ISANNE S.a.r.l. firmasının ... ortağı ( sahibinin) SBK Holding A.Ş olduğunun 04/07/2018 tarihinde Lüksemburg Ticaret ve Şirketler Siciline L180113940 Tescil referansı ile tescil edildiği anlaşılmıştır.
Lüksemburg Ticaret ve Şirketler Sicil kayıtları ile, ISANNE S.a.r.l. firmasının önce Turkish Pharma Lux S.a.r.l. Ve IDE S.a.r.l. Firmalarına hisselerinin devrinin yapıldığı bu firmalara ait hisselerinde SBK Holding A.Ş'e devir edildiği, bu durumunda Lüksemburg Ticaret ve Şirketler Siciline 08/12/2014 tarihinde B117176-L14021 7452 sayılı kayıt ile tescil ve kayıt edildiği anlaşılmıştır.
Davalı firmanın 2013 yılı açılış tasdikli yeni pay defterinin ve 2014 yılına ilişkin Olağan Genel Kurul Toplantı tutanağı ve kayıtlarının taraflar huzuru ile yapılan bilirkişi tespitinde << davalı şirketin yabancı kaynaklı bir şirket olduğu ISANNE S.a.r.l. Firmasının, davalı şirketin ... hissedarı yani %100 hissesine sahip pay sahibi olduğunun tespit edildiği anlaşılmakla, Lüksemburg Ticaret ve Şirketler Sicil Kayıtları ile ISANNE S.a.r.l. Firmasının da tüm hisselerinin ( ... sahibinin ) 08/12/2014 tarihi itibari ile SBK Holding A.Ş olduğu ve böylece davalı firmanın bütün oalrak hisselerinin ve %100 sermayesinin davalı ile ilgisi olmayan üçüncü kişiye satıldığı ve hisse satışı ve hisse devir tarihi olan 21 Ekim 2014 ve 08/12/2014 tarihleri itibariyle davacının davalı firmada çalışmaya devam ettiği ... akdinin davalı tarafından haklı neden bildirilmeden 4857 sayılı ... Kanunu 17. Ve 18. Maddeye göre fesih tarihi 20/03/2015 olmakla, ... akdinin 6.2.2 maddesinde belirtilen çıkış primine hak kazanmış olup, davalı şirketin zararda ettiği yönünde delil de bulunmadığı anlaşılmakla, davalı itirazları yerinde değildir..." gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne ve İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının yıllık prim ve çıkış primleri ile yıllık izin ücretine hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve temyiz sebeplerine göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Yukarıda açıklanan sebeplerle;
A. Davacı Temyizi Yönünden
Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin REDDİNE,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davacıya iadesine,
B. Davalı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.