"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 6. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... İl Özel İdaresi Müdürlüğü bünyesinde vasıflı işçi pozisyonunda çalışırken 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (6111 sayılı Kanun) uyarınca 2011 yılı Kasım ayında davalı kuruma bağlı ... Karayolları 9. Bölge Müdürlüğüne atandığını, buraya atanması ile daha evvel İl Özel İdaresinde iken üyesi olduğu ... Sendika üyeliğinin sona erdiğini ve müvekkilinin zorunlu olarak 2012 yılı Ocak ayı itibarıyla Karayolları çalışanlarının bağlı olduğu ...-... Sendikasına üye olduğunu, Karayollarına geçişi ile günlük yevmiyesinin geçiş yaptığı tarihte en düşük ücretle çalışan işçi yevmiyesine göre belirlendiğini, müvekkili ile aynı derece ve kademe olanların daha yüksek ücretle çalıştığını ... sürerek 2012 yılının Ocak ayı ile 2013 yılının Mart ayı arasındaki fark ücret alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının Karayolları 9. Bölge Müdürlüğüne atandığı tarihte aldığı yevmiyesinin 6111 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin altıncı fıkrasına göre nakil geldiği kurumdaki devam eden toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre belirlendiğini, 01.03.2013 tarihi itibari ile davacıya fark ödemesi yapıldığını, başkaca alacağının bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 31.11.2005 tarihinde sendikaya üye olduğu, sendika ile davalı Kurum arasında imzalanan 14. Dönem Toplu ... Sözleşmesi hükümlerine tâbi olduğu, 6111 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin altıncı fıkrası gereği devredilen işçilerin toplu ... hükümlerine tâbi olacağının düzenlendiği, 14. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'ne göre 5. derece 21. kademedeki davacıya emsal işçiye ödenen yevmiyenin 49,60 TL olduğu, davacı işçinin nakil yapıldığı dönemdeki günlük yevmiyesinin ise 60,86 TL olup emsal işçilerin yevmiyesinin üzerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacının 2012 yılı Ocak ayı itibarıyla Karayolları çalışanlarının bağlı olduğu ...-... Sendikasına üye olduğundan diğer çalışanlarla eşit haklara sahip olduğunu ancak toplu ... sözleşmesinden diğer çalışanlarla eşit olacak şekilde yararlandırılmadığını, 2012 yılının Ocak ayından 2013 yılının Mart ayına kadar müvekkiline ödenmemiş ücret farkı alacağı bulunmasına rağmen hükme esas alınan bilirkişi raporunda hatalı değerlendirme yapıldığını, raporda ... işçinin emsal olarak alındığını ve müvekkili işçiyle aynı pozisyonda çalıştığına ilişkin açıklama yapılmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davacının kuruma atanmadan önce ... İl Özel İdaresi bünyesinde çalışan bir personel olduğu ... tüm hak ve alacaklarından anılan İdarenin sorumlu olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda Davacı ... 9. Bölge Müdürlüğüne atandığı tarihte davacının personel nakil bildiriminde düz işçi olarak 18.11.2011 tarihindeki derece ve kademesinin 5/ 9 yevmiyesinin 60.86 olarak gösterildiğini, geçici işçi olarak çalıştığı dönem dahil sendikaya üye olduğu 02.01.2012 tarihteki kıdeminin 11 yıl 9 ... 13 gün olduğu, ... ...-... Sendikası ile ... arasında imzalanan Toplu ... Sözleşmesinin geçici 3.maddesi ve 6111 sayılı kanunun 166.maddesinin 6. Fıkrası gereğince devredildiği kurumdaki devam eden 14. dönem toplu ... sözleşmeleri hükümlerinden yararlandığı, o dönem ... ekinde yer alan ücret tablosuna göre 5. Derece 21. Kademe emsal işçi yevmiyesinin 49.60 TL olduğu, emsal işçi yevmiyesinin üstünde ücret aldığı, ücret fark alacağı oluşmadığı gibi yevmiyede herhangi bir düşüş olmayan davacının idareden alacağı bulunmadığı anlaşılmıştır." gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekilince, istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; taraflar arasında 6111 sayılı Kanun ile başka bir kuruma devredilen davacı işçinin, devirden sonra hangi toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiği hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6111 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin altıncı fıkrası şöyledir:
"Devredilen işçilerin ücret ile diğer malî ve sosyal hakları; toplu ... sözleşmesi bulunan işçiler bakımından yenileri düzenleninceye kadar devir işleminden önce tabi oldukları toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre, toplu ... sözleşmesi olmayan işçiler bakımından 2010 yılı Kasım ayında geçerli olan ... ... sözleşmesi hükümlerine göre belirlenir. Devre konu işçiler bakımından devir tarihinden önce doğmuş ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devralan kurum sorumlu tutulamaz. Kıdem tazminatına ilişkin hükümler saklıdır.”
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıda yer alan paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Taraflar arasında öncelikle çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, 611 sayılı Kanun gereğince davalı Kuruma devredilen davacı işçinin ücret, özlük ile malî haklarının belirlenmesinde hangi toplu ... sözleşmesinin uygulanması gerektiği ve bu bağlamda devir tarihi itibarıyla devralan Kurumun tarafı olduğu toplu ... sözleşmelerinden yararlanma şartlarını taşıyıp taşımadığı noktalarında toplanmaktadır. Kararın İlgili hukuk kısmında yer verilen 6111 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin altıncı fıkrasındaki düzenleme bir geçiş düzenlemesi mahiyetindedir. Bu hükümden, devir esnasında yararlandığı bir toplu ... sözleşmesi bulunan devredilen işçinin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının; devrolduğu işyerinde yararlanma hakkına sahip olduğu yeni bir toplu ... sözleşmesi imzalanıncaya kadar, devir öncesinde yürürlüğü devam eden toplu ... sözleşmesi hükümlerine tâbi olacağı anlaşılmaktadır.
3. Davacının nakledildiği işyerinde yeni bir toplu ... sözleşmesi düzenleninceye kadar nakilden önce tâbi olduğu toplu ... sözleşmesinden yararlanmayı sürdürmesi Kanun'un açık hükmünün gereğidir. Bu itibarla söz konusu toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam edebilmek için sendika üyeliğinin devamı şartı aranmaz. Aynı şekilde bir başka sendikaya üye olunması yahut işkolu değişikliği toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam etme bakımından herhangi bir etki yaratmaz. Esasen Kanun'da "devredilen işçilerin ücret ile diğer malî ve sosyal hakları ... toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre, ... belirlenir" denilerek devredilen işçilerin devir olunan işyerinde yeni bir toplu ... sözleşmesi düzenleninceye kadar yaşayabilecekleri maddi kayıpların önüne geçilmek istenmiştir. 6111 sayılı Kanun'da devredilen bir işçiye devir öncesi tâbi olduğu toplu ... sözleşmesinin uygulanmasına devam olunacağı değil; işçinin ücret, malî ve sosyal haklarının devir öncesinde yararlanılan toplu ... sözleşmesine göre belirleneceği vurgulanmaktadır.
4. Belirtilen bu ilkeler ışığında somut uyuşmazlık incelendiğinde; davacı dava dışı ... İl Özel İdaresinde çalışmakta iken 18.11.2011 tarihinde 6111 sayılı Kanun kapsamında davalı ... 9. Bölge Müdürlüğüne devredilmiş ve devirden sonra 02.01.2012 tarihinde ...-... Sendikasına üye olmuştur. Davacının sendikaya üye olduğu tarih itibarıyla davalıya ait işyerinde 04.08.2011 imza tarihli, 01.03.2011-28.02.2013 yürürlük tarihli 14. Dönem Toplu ... Sözleşmesi yürürlükte ise de davalı tarafından devirden sonra imzalanan ilk toplu ... sözleşmesi olan 15. Dönem Toplu ... Sözleşmesi uygulanarak o sözleşmenin yürürlük tarihi olan 01.03.2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere intibak işlemi yapmıştır. Ancak dava dilekçesinde 2012 yılının Ocak ayı ile 2013 yılının Mart ayı arasındaki döneme ilişkin ücret farkı alacakları talep edilmiş olup fark alacaklar 14. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin yürürlükte bulunduğu döneme ilişkindir. 6111 sayılı Kanun'un ilgili hükmü gereği davacının anılan toplu ... sözleşmesinden yararlanma imkânı bulunmamaktadır.
5. Diğer taraftan Dairemizin eksiklik talebi yazısı ile davacının devirden önce çalıştığı dava dışı ... İl Özel İdaresinde yararlandığı bir toplu ... sözleşmesinin mevcut olup olmadığı istenilmiş ancak böyle bir bilgi dosyaya kazandırılmamıştır. Öncelikle davacının devirden önce çalıştığı İl Özel İdaresi işyerinde devir tarihinde yürürlükte bulunan bir toplu ... sözleşmesi olup olmadığı, var ise davacının bu toplu ... sözleşmesinin hükümlerinden yararlanma hakkına sahip olup olmadığı araştırılmalı oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Bu hâlde davacının ücret ile diğer malî ve sosyal haklarının yenisi düzenleninceye kadar devir işleminden önce tâbi olduğu toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre belirleneceği gözetilmeli, buna göre sonuca gidilmelidir.
Belirtilen yönler araştırılmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.