"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, Bakanlığa bağlı olarak sürekli işçi kadrosunda istihdam edildiğini, kadroya geçişinin 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) ile sağlandığını, hâlen davalı Bakanlığın kadrolu işçisi olarak çalışmaya devam ettiğini, alt işveren bünyesinde çalışmakta iken ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini ve ödendiğini, kadroya geçerken bireysel ... sözleşmesi imzaladığını ve ücretinin yine asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini, ancak davalı tarafından eksik ödeme yapıldığını, ikramiye ve ilave tediyelerinin de eksik ödendiğini iddia ederek ücret farkı alacağı, fark ikramiye ve fark ilave tediye alacaklarının doğum tarihinden geçerli en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, taraflar arasında davacının asgari ücretin fazlasını almasını gerektirir ... sözleşmesinin bulunmadığını, kadroya geçen işçilerin ücretine kadroya geçmeden önce 01.01.2018 tarihinden itibaren alt işveren tarafından veya başka bir şekilde artış yapılması hâlinde toplu ... sözleşmesinde yer alan %4'lük zamdan mahsup edilmesi gerektiğini, davacının ücretinde herhangi bir indirim yapılmadığını, faiz oran ve başlangıç tarihlerine itiraz ettiklerini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ve davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
2.İlk Derece mahkemesi 15.02.2022 tarihli ek kararı ile "Gider avansının tamamlatılması konusunda 19/12/2021 tarihinde davalı kuruma tebliğ olunan muhtıraya rağmen yasal süre içerisinde eksiklik tamamlanmadığından, Hukuk Mahkemeleri Kanunu'nun 344. maddesi gereğince Davalı tarafın İSTİNAF BAŞVURUSUNUN YAPILMAMIŞ SAYILMASINA.." karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen asıl ve ek kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili asıl ve ek karara karşı istinaf başvurusunda özetle ek kararın hatalı olduğunu, seri dosyaların taraflarınca istinaf edildiğini, muhtıraya istinaden 20.12.2021 tarihinde Kurum nezdinde yıl sonu olması sebebiyle yeterli avans bulunmaması nedeniyle istinaf için gerekli gider avansının en kısa zamanda yatırılacağına dair dilekçe sunduklarını ve baş dosyaya avans yatırıldığını, UYAP taramasında 11.02.2022 tarihinde dosyalara avans yatırılacağının bildirildiğini ve avans için tahsilat fişi girildiğini, ek kararla istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmiş olsa da 18.02.2022 tarihinde dosyalarda gider avansları tamamlandığını belirterek ek kararın kaldırılmasını istemiş, asıl karara karşı olarak ise taraflar arasında imzalanan sözleşmede oran kısmının boş olduğunu, davacının ücretinin mevzuata uygun olarak belirlendiğini, ücret düşümünün söz konusu olmadığını, davacı tarafça istenen faiz oranına ve faiz başlangıç tarihine de itiraz ettiklerini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Mahkemece davalı Bakanlığa gider avansının yatırılması konusunda muhtıra çıkarıldığı, davalı tarafından seri başı olan dosyaya masrafların yatırıldığı, diğer dosyalara Kurum nezdinde yıl sonu olması sebebiyle avans yatırılamadığı belirtir dilekçe sunulduğu ve 11.02.2022 tarihinde avans yatırılacağı Mahkemeye bildirilerek tahsilat fişi girildiği ve 18.02.2022 tarihinde yatırıldığı gerekçesiyle Mahkemece 15.02.2022 tarihinde davalının istinaf başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmesi yerinde görülmeyerek 15.02.2022 tarihli ek kararın kaldırılmasına karar verilmiş ve esas hakkında inceleme yapılmıştır.
2.Bölge Adliye Mahkemesi mevcut kararı ile esas hakkında yaptığı inceleme sonucu davacı kadroya geçirilirken imzalanan ... sözleşmesinde ücret miktarının asgari ücretin belli oranda fazlası olarak belirtildiği, davacıya toplu ... sözleşmesi uyarınca her dönem için %4 zam uygulanarak hesaplanan miktar nazara alındığında davacının kadroya geçtikten sonraki ücretinin taraflar arasında düzenlenen ... sözleşmesine uygun olarak ödenmediği, hesaplanan miktardan ödenen miktarın mahsubu ile belirlenen davacının ödenmemiş fark ücret, fark ikramiye, fark ilave tediye alacakları bulunduğu, ancak ikramiye alacağında Mahkemece en yüksek işletme kredisi faizine hükmedilmiş ise de, bu alacakta faizin (en yüksek işletme kredi faizini geçmemek üzere) en yüksek banka mevduat faizi olması gerektiğinden Mahkeme kararının bu yönüyle yerinde olmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark ücret alacaklarının bulunup bulunmadığı ile talep aşımı olup olmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.4857 sayılı ... Kanunu'nun 22 ve 34 üncü maddeleri.
3.696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde.
4..6100 sayılı Kanun'un "Taleple bağlılık ilkesi" kenar başlıklı 26 ncı maddesi şöyledir:
" (1) Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.
(2) Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır."
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki (3) numaralı paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta; davalı Bakanlığa bağlı işyerinde ihale ile hizmet alımı yapılan alt işveren şirketler nezdinde çalışmakta iken 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü madde kapsamında 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçi, temel ücretinin geçiş esnasında düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesinin aylık ücrete ilişkin 7 nci maddesindeki oran dikkate alınmaksızın hatalı belirlendiğini, böylece eksik ödeme yapıldığı iddia etmiştir. Kadroya geçiş aşamasında imzalanan ... sözleşmesinde, ücretin her ay için ileriye etkili olarak asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceği kararlaştırılmışsa sözü edilen kural her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlar. Buna göre taraflar arasında düzenlenen ... sözleşmesi hükmü dikkate alındığında dava konusu alacakların hüküm altına alınmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
3. Diğer taraftan Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden kurulan kararda, davacının dava dilekçesinde talep ettiği ve ıslah dilekçesi ile artırdığı miktarlar yerine talep ile ilgisi olmayan ve talebi aşan miktarlara hükmedildiği anlaşılmaktadır. 6100 sayılı Kanun'un kararın İlgili hukuk bölümünde yer verilen 26 ncı maddesine göre hâkim talepten fazlasına hükmedemez. Bölge Adliye Mahkemesince talep aşımı yapılarak hüküm kurulması hatalı olup bu husus bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.