Logo

9. Hukuk Dairesi2022/8930 E. 2022/10589 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının yıllık izin alacağının hesaplanmasında gelir vergisi kesintisinin doğru yapılıp yapılmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Mahsup işlemi yapıldıktan sonra bakiye miktara %35 gelir vergisi kesintisi yapılarak sonuca gidilmesinin hatalı olduğu, brüt yıllık izin ücretinden yapılan brüt ödeme mahsup edildikten sonra kademeli gelir vergisi kesintisi yapılarak net bakiye izin ücretinin hesaplanması gerektiği gözetilerek yerel mahkeme kararı bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :... Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 48. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, davalı Gazetede 01.....1989-31.03.2015 tarihleri arasında sayfa sekreteri- görsel yönetmen olarak çalıştığını, haksız olarak ... sözleşmesine son verildiğini, yıllık izin alacağı ile ilgili eksik ödeme yapıldığını, davalı ile ... Gazeteciler Sendikası arasında imzalanan toplu ... sözleşmesi hükümleri dikkate alınarak yıllık izin alacağının ödenmesi gerektigini ileri sürerek yıllık izin alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; ... sözleşmesinin haklı nedenle fesih edildiğini ve davacının tüm alacaklarının ödendiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin 28.05.2018 tarihli ve 2015/600 Esas, 2018/225 Karar sayılı kararıyla toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç

... Bölge Adliye Mahkemesi 48. Hukuk Dairesinin 26.04.2021 tarihli ve 2020/2081 Esas, 2021/717 Karar sayılı kararıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 355 inci maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu; İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar vermiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 27.09.2021 tarihli ve 2021/8008 Esas, 2021/12939 Karar sayılı ilâmıyla;

"...

Somut uyuşmazlıkta ise davalı işverenin ihbar öneli yönünden bir kereye mahsus olmak üzere yaptığı uygulama davacıya yıllık izin yönünden de toplu ... sözleşmesinden yararlanma hakkı bahşetmeyecektir. Zira yıllık izin alacağının toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre ödenmesine yönelik bir uygulama bulunmamaktadır. Diğer taraftan dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere toplu ... sözleşmesi hükümlerinin ard etkisinin işyeri uygulaması haline dönüşmediği görülmektedir. Yukarıda ayrıntılı şekilde izah edildiği üzere sendika üyesi olmayan ve dayanışma aidatı ödemeyen davacının toplu ... sözleşmesinden yararlanamayacağı sonucu gereği, davacının yıllık ücretli izin talebinin toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre değil 5953 sayılı Basın ... kanununun 21. maddesine göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Hatalı değerlendirme neticesi verilen kararın bozulması gerekmiştir." gerekçesiyle bozulmuş ve dava dosyasının kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının sendika üyesi olmadığı ve ücret bordrolarında dayanışma aidatı adı altında ödeme yapılmadığı, bu hâliyle Yargıtay bozma ilâmında da etraflıca açıklandığı üzere davacının toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanamayacağı, davalı işverenin ihbar öneli yönünden bir kereye mahsus olmak üzere yaptığı uygulamanın yıllık izin yönünden toplu ... sözleşmesinden yararlanma hakkı anlamına gelmeyeceği, yıllık izin alacağının toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre ödenmesine yönelik bir uygulama da bulunmadığı nazara alındığında davacının yıllık ücretli izin talebinin 5953 sayılı Basın ... Kanunu'nun (5953 sayılı Kanun) 21 inci maddesine göre hesaplanması gerektiği, davacının kullanmış olduğu izinlerin hak ettiği izin süresine göre düşülerek bakiye izin ücreti alacağının hüküm altına alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.

VI. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri

1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; işverenin süresi içinde yıllık izin belgelerini sunmamış olmasına rağmen, bilirkişinin belgeleri talep ederek önceki itirazlarını dikkate almadığını, gelir vergisi kesintisi hesaplama yönteminin açıkça hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

2.Davalı vekili temyiz dilekçesinde; yıllık izin hesaplamasının usul ve kanuna aykırı olduğunu, yıllık izin belgelerinin süresi içinde sunulduğunu, aksi kabul edilse bile borcu sona erdiren belgenin yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceğini, Yargıtay bozmasında söz konusu hususun bozma konusu yapılmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının yıllık izin alacağının hesaplanmasının doğru olup olmadığı hususundadır.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri, 5953 sayılı Kanun'un 21 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1.Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilen İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının yıllık ücretli izin alacağı olarak hesaplanan brüt 186.758,00 TL'den yapılan brüt ödeme mahsup edildikten sonra, kademeli gelir vergisi kesintisi yapılarak net bakiye izin ücreti hesaplanması gerekirken mahsup işlemi yapıldıktan sonra bakiye miktara %35 gelir vergisi kesintisi yapılarak sonuca gidilmesi hatalıdır. Bu husus dikkate alınmadan hüküm kurulması isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

28.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.