"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/397 E., 2023/1038 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2022/516 E., 2022/1594 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 20.01.2020 tarihli kararı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 13.04.2022 tarihli kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili davacının davalıya ait işyerinde döküm kalıplama ve döküm sahası biriminde işçi olarak çalıştığını, davacının davalı Şirket bünyesinde ihale yoluyla ... alan alt işverenlerin işçisi olarak görülmekle birlikte asıl işte çalışması sebebiyle davalı işverenin işçisi olduğunu, nitekim ... 1. ... Mahkemesinin 2016/224 Esas sayılı dava dosyası ile davacının çalışmasının bildirildiği alt işverenler ve davalı işveren arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun kabul edildiğini, bu kararın istinaf incelemesinden geçerek kesinleştiğini, davacının Şeker ... Sendikasına üye olduğunu, kesinleşen yargı kararına rağmen devam eden 11.02.2016-15.11.2018 dönemine ilişkin Toplu ... Sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının ödenmediğini beyan ederek ücret farkı, ilave tediye, (akdi) şeker ikramiyesi, kıdem zammı, giyim yardımı, sosyal yardım, şeker yardımı ve aile yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafın iddialarının aksine davacıya ödenmesi gereken toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacakların eksiksiz olarak ödendiğini, ödenen alacakların dava konusu edilmesinde hukuki yarar bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafından aynı taleplerle 09.02.2015 ve 11.02.2016 tarihleri arası dönem için ... 1. ... Mahkemesinin 2016/224 Esasına kayden açılan davada, Mahkemece 2016/1116 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verildiği, verilen kararın ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2017/109 Esas, 2017/140 Karar sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek kesinleştiği, davacının davalı ... yerindeki görevinin değişmediği, 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesi ve Alt İşveren Yönetmeliği'ndeki düzenlemeler ve işyerindeki tespitler karşısında hizmet alım sözleşmesinin muvazaalı olduğu, yapılan işin işyerinde yürütülen mal ve hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerden veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerden bulunmadığı, davalı durumunda olan asıl işveren ve alt işveren arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu, dolayısıyla 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci fıkrasına göre alt işveren işçilerinin baştan itibaren asıl işveren işçisi sayılması ve bu nedenle toplu ... sözleşmesinden faydalanması gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; husumet itirazı ve zamanaşımı def'inde bulunarak davacının müvekkili Şirketin işçisi olmayıp müvekkilinden ihale ile ... alan müteahhit firmanın işçisi olduğunu, talep edilen alacaklardan davalının sorumlu olmadığını, davacı işçinin davalının işçilerine uygulanan toplu ... sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde döküm kalıplama ve döküm sahası biriminde çalıştığını, ... 1. ... Mahkemesinin 2016/224 Esas, 2016/1116 Karar sayılı dosyasında davacının 10.02.2016 tarihine kadar olan alacaklarını talep ettiği, davanın kabulüne dair verilen kararın ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2017/109 Esas, 2017/140 Karar sayılı kararıyla istinaf talebinin esastan reddine karar verilerek kesinleştiği, bu dosyada ise davacının 11.02.2016-15.11.2018 tarihleri arasına ilişkin talepte bulunduğu, kesinleşen Mahkeme kararı ile davalı ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun sabit hâle geldiği, davacının dava konusu yaptığı 11.02.2016-15.11.2018 tarihlerini kapsayan ihale sözleşmelerinin istendiği, ... Bölge Adliye Mahkemesinin 2017/109 Esas, 2017/140 Karar sayılı ilâmı sonrasında davacının davalı ... yerinde aynı göreve devam ettiği, davacı yönünden değişen bir durum olmadığı, davalı ile dava dışı alt işverenler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinin muvazaalı olduğu, davacının başlangıçtan itibaren davalının işçisi olarak kabul edilmesi gerektiği, davacının alacaklara hak kazandığı gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği gerekçelere dayanarak Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olup olmadığına ve buna göre davalıya ait işyerinde döküm kalıplama ve döküm sahası biriminde çalışan davacının 11.02.2016-15.11.2018 tarihleri arasında yürürlükte bulunan toplu ... sözleşmesi hükümlerinden kaynaklanan ücret farkı, ilave tediye, (akdi) şeker ikramiyesi, kıdem zammı, giyim yardımı, sosyal yardım, şeker yardımı, aile yardımı alacaklarının bulunup bulunmadığı ile davalının talep edilen alacaklardan sorumlu olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 19 uncu maddesi, 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci fıkrası, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi hükümleri.
3. Dairemizin 02.....2021 tarihli ve 2021/5568 Esas, 2021/9822 Karar; 15.09.2021 tarihli ve 2021/8056 Esas, 2021/11852 Karar sayılı; 17.05.2022 tarihli ve 2022/5536 Esas, 2022/6148 Karar sayılı kararları.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararların bozulması, 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.