"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 10.03.2020 tarihli ve 2019/399 Esas, 2020/193 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 03.03.2022 tarihli ve 2020/1719 Esas, 2022/445 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden inceleme yapılarak bir karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... makine fabrikasında 02.11.2010 tarihinden itibaren montaj atölyesi bölümündeki vinç operatörü olarak çalıştığını ve Şeker-... Sendikası üyesi olduğunu, ... 1. ... Mahkemesinin 2014/1091 Esas, 2015/851 Karar sayılı ilâmında muvazaalı alt işverenlik ilişkisi nedeniyle müvekkilinin davalının işçisi olduğunun kabul edildiğini, anılan karar gereğince müvekkilinin toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara hak kazandığını ancak hak ettiği alacakların 18.12.2014 tarihinden itibaren ödenmediğini ileri sürerek ücret farkı, ilave tediye, şeker (akdi) ikramiyesi, kıdem zammı, giyim yardımı, sosyal yardım, şeker yardımı ve aile yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; ... 1. ... Mahkemesinin 2014/1091 Esas, 2015/851 Karar sayılı ilâmı ile ödenmesi gereken alacakların eksiksiz ödendiğini, bu alacakların dava konusu edilmesinde hukuki yarar bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ... 1. ... Mahkemesinin 2014/1091 Esas, 2015/851 Karar sayılı kesinleşen kararı ve mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen 07.11.2022 tarihli bilirkişi kurulu raporu birlikte değerlendirildiğinde davalı Şirket ile dava dışı alt işveren arasında imzalanan alt işverenlik sözleşmesinin muvazaalı olduğu, davacının başlangıçtan itibaren davalı Şirketin işçisi olarak kabul edilmesi gerektiği, davacının 18.12.2014-15.11.2018 tarihleri arasındaki döneme ilişkin toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacak tutarlarına hak kazandığı, bilirkişi raporunda bu dönem için yapılan hesaplamanın denetime elverişli olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın husumet yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının taleplerine karşı hak düşürücü süre itirazı ile zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının müvekkili Şirketin işçisi olmadığını, yüklenici firmaya ihale edilen işin niteliği itibarıyla anahtar teslimi ... olduğunu, müvekkili Şirketin talep edilen alacaklardan herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, davacı işçi müvekkilinden ihale ile ... alan ve farklı ... kolunda iştigal eden yüklenici firma işçisi olduğundan işyerinde uygulanan toplu ... sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde aynı göreve devam edip etmediği hususunda bir araştırma yapılmaması nedeniyle verilen gönderme kararı üzerine İlk Derece Mahkemesince 2014 yılı ve sonrasına ilişkin hizmet alım sözleşmeleri dosya arasına alınarak teknik bilirkişiler marifetiyle mahallinde keşif yapıldığı, keşif neticesinde teknik bilirkişilerden alınan rapor doğrultusunda muvazaanın tespiti ile davacının davalı Şirketin işçisi olarak toplu ... sözleşmelerinden yararlandığı ve talep konusu alacaklara hak kazandığı sonucuna varılmasının isabetli olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı Şirket ile dava dışı alt işverenler arasındaki ilişkinin kanuna uygun kurulup kurulmadığı ve muvazaaya dayanıp dayanmadığı, bu bağlamda davacının davaya konu işçilik alacaklarına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 19 uncu maddesi ile 4857 sayılı ... Kanunu'nun 2 nci maddesi.
3. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.