"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2037 E., 2023/74 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında ... 7. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verildi.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekili tarafından temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 03.10.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat Amine ... ve davacı vekili Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, davalı Şirket bünyesinde 10.07.2003-07.03.2014 tarihleri arasında onaylayıcı bakım personeli olarak çalıştığını, en son net 3.500,00 USD (6.961,50 TL) ücret aldığını, işyerinde çalışmanın 2013 yılı 4. ayına kadar ikili vardiya usulüne göre 07.00-19.00 ve 19.00-07.00 saatleri arasında yapıldığını, müvekkilinin bu çalışma sisteminde 3 gün gündüz, 3 gün Stand-By, 3 gün gece, 3 gün dinlenme (off) şeklinde çalıştığını, Stand-By çalışması yapılan günlerde işverenin müvekkilini işyerine çağırdığını ve haftada en az 10 saat çalıştırıldığını, gece vardiyalarında 7,5 saatin üzerinde çalıştığını, 2013 yılı Nisan ayından sonra üç vardiya usulüne geçildiğini, bunların 07.00-15.00, 15.00-23.00, 23.00-07.00 saatleri arası olduğunu, müvekkilinin ... bayram ve resmî tatillerde çalıştığını, ancak karşılığı ücretin ödenmediğini, müvekkili tarafından Büyükçekmece 9. Noterliğinin 23.02.2015 tarihli ve 2181 yevmiye No.lu ihtarnamesi ile kanundan doğan bu haklarını istediğini ancak sonuç alınamadığını belirterek; fazla çalışma ücreti ve ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının genel itibarıyla fazla çalışma yapmadığını, istisnai olarak fazla çalışma yaptığı zamanlarda ise karşılığı ücretin banka hesabına yatırıldığını, davacının görev yaptığı yer ... Havalimanı apron bölgesi olduğundan giriş çıkış kayıtlarının mevcut olduğunu, işyeri uygulaması ve fiili zorluklar nedeniyle bordroların davacıya imzalatılmadığını, ancak gerek ücret gerekse fazla çalışma ücretlerinin her ay düzenli olarak ücret bordrolarına yansıtılarak davacının banka hesabına yatırıldığını, bu nedenle tanık dinlenmesine muvafakat etmediklerini, her hafta düzenli olarak fazla çalışma yapılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 7. ... Mahkemesinin 28.01.2019 tarihli ve 2015/234 Esas 2019/82 Karar sayılı kararı ile; davacının 11.07.2003-07.03.2014 tarihleri arasında davalı işyerinde ... sözleşmesi ile onaylayıcı bakım personeli olarak çalıştığı, yaptığı ..., kıdemi ve Mahkemece yapılan emsal ücret araştırmasına göre en son aylık ücretinin net 6.961,00 TL olduğu, davacının işyerinde haftalık 45 saati geçen çalışmalarının bulunduğu ve genel tatil günlerinde de davalı işyerinde çalışıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 24.03.2022 tarihli ve 2019/1977 Esas 2022/645 Karar sayılı kararı ile; davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı, belirsiz alacak davasında ıslaha karşı ileri sürülen zamanaşımı def'in dikkate alınmasının mümkün olmadığı, bu nedenle davacının ıslaha karşı zamanaşımı def'i nedeniyle zamanaşımına uğrayan bir alacağının bulunmadığı, hüküm altına alınan alacaklardan yapılan indirim nedeniyle davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 20.....2022 tarihli ve 2022/7364 Esas, 2022/8043 Karar sayılı ilâmı ile; davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile davacının döngüsel çalışmada 1, 3, 5, 7, 8 ve 9. haftalarda gece çalışmasından kaynaklı fazla çalışması bulunduğu, 1. ve 9. haftalarda haftalık 3,5 saat, 3, 5 ve 7. haftalarda haftalık 10,5 saat, 8. haftada ise haftalık 7 saat olmak üzere gece çalışmasından kaynaklı fazla çalışması olduğu, ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda tüm döngü dikkate alınarak ortalama fazla çalışma süresi tespit edilerek sonuca gidildiği, ilgili haftalardaki gece çalışmasından kaynaklı fazla çalışma ücretlerinin davacının haftalık çalışmasının 45 saati aşmadığı da dikkate alınarak zamsız kısmı maktu ücret içinde ödendiğinden sadece zamlı ödenmesi gereken kısım için yani 0,5 katsayı ile hesaplaması gerekirken Bölge Adliye Mahkemesince davacının fazla çalışmasının her hafta için 11,... saat kabulü ile bütün haftalar için 1,5 katsayı ile hesaplanıp buna göre hüküm altına alınmasının hatalı olduğu, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının Stand-By günlerinde işyerine geldiği ve çalıştığı günlerin bulunduğu tespit edilmekle beraber Stand-By günlerindeki çalışma saatlerinin giriş çıkış kayıtlarından tespit edilerek hesaplanmadığı, ortalama her seferinde 5 saat çalıştığı kabul edilerek sonuca gidildiği, kayıt bulunan dönem için kayıtlar dikkate alınarak, bulunmayan dönem için ise tanık beyanları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmek suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin de hatalı olduğu, ancak İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davalı tarafça istinaf yoluna başvurulmadığı, bu durumda İlk Derece Mahkemesi tarafından hükme esas alınan bilirkişi raporunda haftalık ortalama 8,5 saat üzerinden kabul edilen fazla çalışma süresinin davacı lehine usuli kazanılmış hak oluşturduğu ve artık daha azı üzerinden ve farklı bir katsayı ile hesaplama yapılmaması gerektiği, bu durumda, dava konusu fazla çalışma alacağının yukarıda yer alan açıklamalara uygun şekilde hesaplanması gerektiği, ancak hesaplama yönünden davacı lehine oluşan usuli kazanılmış hakların göz önünde bulundurulması gerektiği, kanuni düzenlemeye aykırı olarak yabancı para cinsinden hüküm altına alınan alacaklara en yüksek mevduat faizine hükmedilmesinin de hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Yargıtay bozma ilâmı doğrultusunda yapılan yargılama sonunda alınan bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; Devlet Hava Meydanları İşletmeciliğinden istenen kayıtların davalı Şirketteki fiilî çalışma ile örtüşmediğini, bu kayıtların puantaj kaydı olmadığını, davacının Stand-By günlerinde 10 saat çalışması bulunmasına rağmen Mahkemece 5 saat çalıştığı kabul edilerek sonuca gidilmesinin hatalı olduğunu, takdiri indirim yapılmasının hatalı olduğunu, yanlış hesaplama nedeniyle ortaya çıkan bedele ilişkin olarak davalı lehine avukatlık ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda 1,5 aylık döneme ilişkin hesaplama yapıldığını, bilirkişi raporuna itiraz ettiklerini ancak karara karşı istinaf yoluna gidilmediğini, 3 yıllık dönem bakımından usuli kazanılmış haktan bahsedilemeyeceğini, diğer yıllar bakımından İlk Derece Mahkemesince verilen bir karar olmadığından bu döneme ilişkin istinaf yoluna başvurmalarının hukuken olanaklı olmadığını, bilirkişi raporundaki hesaplamaların hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının fazla çalışma yapılıp yapmadığı ve çalışmış ise alacakların hesabı ile karşılığı ücretin ödenip ödenmediği noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 41 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.